Phóng to

Đường sodium cyclamate hiệu Bốn Cây Mía của Trung Quốc

Dù bị cấm sử dụng làm phụ gia thực phẩm, thế nhưng sodium cyclamate hiện vẫn được bày bán và sử dụng rộng rãi trong chế biến thực phẩm...

Mua bao nhiêu cũng có

Từ việc phát hiện Công ty TNHH Kim Nông (Q.8, TP.HCM) đang lưu giữ hơn 15 tấn đường hóa học sodium cyclamate, chúng tôi đã đi thực tế ở một số chợ và phát hiện rằng muốn mua loại đường này bao nhiêu cũng có.

Chúng tôi đến một số cửa hàng mua bán hương liệu, phụ gia thực phẩm ngay mặt tiền đường Hùng Vương (đoạn đối diện Thuận Kiều Plaza) hỏi mua loại đường hóa học có tên gọi Bốn cây Mía. Một thanh niên hỏi tôi mua mấy bịch, rồi nhanh nhẹn mở nắp một thùng nhựa lôi ra hai bịch đường và báo giá 24.000 đồng/kg. Bao bì loại đường này in tiếng Hoa, nhà sản xuất là Registered Company (đạt tiêu chẩn ISO 9001) và tên đường là sodium cyclamate.

Khi vào chợ Kim Biên hỏi vài điểm bán hương liệu phụ gia thực phẩm, người bán cũng nhanh nhảu giới thiệu ngay loại đường Bốn Cây Mía và còn giới thiệu thêm cho tôi loại đường Kim Ngân hạt mịn như bột xay. Đến chợ An Đông, tôi cũng dễ dàng mua được một loại đường hóa học khác, bao bì cũng bằng tiếng Hoa có tên gọi Tang Jing. Hạt đường này cánh to gần bằng hạt đậu xanh. Người bán giới thiệu đường này có độ ngọt gấp 500 lần đường cát bình thường, giá bán chỉ 9.000đ/100g. Bà còn cho biết những người bán sâm lạnh, sữa đậu nành, quán cơm vẫn thường dùng loại đường này cho rẻ.

Không chỉ các chợ mới bán những loại đường hóa học không rõ nguồn gốc hoặc đường sodium cyclamate, ngay cả một số nhà thuốc tây cũng bán đủ loại đường hóa học để phục vụ bệnh nhân tiểu đường.

Ngày 6-10-2004, tôi ghé vào một nhà thuốc tư nhân ở Q.5 hỏi mua đường hóa học dùng cho người bệnh tiểu đường. Người bán tự xưng là bác sĩ B.H. đã đem ra một chai đường hóa học của Đức sản xuất có tên Siissli (chai 1.200 viên) và ra giá 350.000đ (bán lẻ 500đ/viên). Sau một hồi trả giá, ông đồng ý bán cho tôi với giá 200.000đ. Trên bao bì loại đường này có ghi thành phần gồm có cyclamate (40mg) và saccharin (4mg).

Nguy hiểm

Theo Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM và Viện Vệ sinh y tế công cộng TP.HCM, đường hóa học (hay là chất ngọt tổng hợp) là chất không có trong tự nhiên, thường có vị ngọt rất cao so với đường kính saccharose (đường tự nhiên được khai thác từ mía, củ cải đường) và tuyệt nhiên không có giá trị dinh dưỡng nào khác. Do đó người ta chỉ dùng chất ngọt tổng hợp trong điều trị các bệnh tiểu đường, béo phì thay thế một phần đường saccharose trong thực phẩm.

Hiện nay tại VN chỉ có các chất tạo ngọt manitol, acesulfam K, aspartam, isomalt, saccharin (và Na, K, Ca của nó), sorbitol và sirô sorbitol, sucraloza được phép sử dụng trong chế biến thực phẩm với giới hạn tối đa và có qui định rõ ràng. Các chất tạo ngọt này được dùng trong sản xuất, chế biến thức uống và các thực phẩm có năng lượng thấp.

Từ năm 1969, nhiều công trình nghiên cứu cho biết sodium cyclamate dùng lâu dài có thể tích lũy trong cơ thể và gây ung thư gan, ung thư phổi, dị dạng bào thai, ảnh hưởng đến yếu tố di truyền... (trên súc vật thí nghiệm).

Hơn nữa các chất chuyển hóa của cyclamate như mono và di cyclohexylamin còn độc hại hơn cả cyclamate (chỉ cần 0,7% đã có tác dụng kích thích và gây ung thư cho chuột). Từ những nguy cơ gây bệnh khi sử dụng lâu dài, hiện nhiều nước trên thế giới (trong đó có VN) đã không cho phép sử dụng cyclamate làm phụ gia thực phẩm.

Và ngay cả những loại được phép sử dụng cũng rất cần được quản lý và hướng dẫn dùng trên nguyên tắc đảm bảo an toàn khi sử dụng, vì nếu dùng quá liều (đối với loại được phép sử dụng) cũng có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe.