Trên thực tế, đến nay vẫn chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào chứng minh tác dụng của ốc sên để “chữa bệnh”, hoặc dùng để “dưỡng khớp” hay “làm đẹp”. Việc sử dụng ốc sên để chế biến thành thức ăn, đặc biệt thức ăn được chế biến ở dạng sống, tái, nướng làm xuất hiện bệnh lý cấp tính ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người ăn. Những trường hợp phải đến các cơ sở y tế để cấp cứu khi sử dụng ốc sên làm thực phẩm là vì bị nhiễm kí sinh trùng (giun tròn A. cantonensis) do ăn thịt ốc sên có ấu trùng giun tròn (Angiostrongylus cantonensis) còn sống.

Ấu trùng giun tròn từ ốc sên vào đường tiêu hóa, xuyên qua thành ruột, vào máu, di chuyển đến các mô, tổ chức khắp cơ thể, đặc biệt tập trung ở não gây ra tổn thương não, màng não, thần kinh trung ương, mạch máu đáy mắt và dẫn đến viêm não, màng não cấp tính.

Thời gian khởi phát các triệu chứng đầu tiên của bệnh sau khi ăn thức ăn chế biến từ ốc sên tự nhiên là từ vài ngày đến 5 tuần. Khi đó, bệnh nhân xuất hiện sốt từ 37,80C - 390C, phát ban đỏ, ngứa, đau đầu (đau đầu khu trú chủ yếu vùng chẩm và thái dương), đau bụng, buồn nôn, nôn ói nhiều, có thể mờ mắt, mù mắt, cứng gáy, rối loạn tim mạch, khó thở, có khi liệt thần kinh trung ương, rối loạn tâm thần, rối loạn ý thức, hôn mê và tử vong.

Bệnh nhiễm giun tròn A.cantonensis phổ biến ở Viễn Ðông, một số đảo ở Thái Bình Dương, Ðông Nam Á, nhất là Ðài Loan, Nhật Bản, Thái Lan, Việt Nam, Hồng Kông, Nhật Bản, đảo Tahiti, New Caledonia, Papua New Guinea, Australia, Cuba, Puerto Rico, Hawaii. Năm 2000, có hơn 3.500 trường hợp viêm não, màng não tăng bạch cầu ái toan do ký sinh trùng này được báo cáo tại trên 30 quốc gia trên thế giới.

Nguy cơ xuất hiện viêm não, màng não nghi ngờ do A. cantonensis đang có chiều hướng gia tăng do thói quen ăn sống, ăn tái ốc sên, ốc bươu tự nhiên nhiễm ấu trùng giun tròn. Đến thời điểm này chưa có thuốc đặc trị, chữa khỏi hoàn toàn bệnh viêm màng não do giun A.cantonensis kể cả các thuốc chống giun sán.

Hiện nay khi chưa có các nghiên cứu sâu, đầy đủ về ốc sên, ốc bươu tự nhiên sử dụng để chế biến làm thức ăn, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo:

1) Tuyệt đối không theo lời “đồn đại” hay “kinh nghiệm” để sử dụng hoặc “thử sử dụng” ốc sên, ốc bươu, ốc ma tự nhiên để chế biến thành thức ăn với bất cứ mục đích nào.

2) Tuyệt đối không ăn sống, ăn tái, nấu chưa chín kỹ hoặc nấu chín nguyên con không qua sơ chế, vệ sinh sạch sẽ đối với ốc, sò tự nhiên.

3) Vệ sinh môi trường, diệt chuột, diệt ốc sên, ốc bươu… ở khu dân cư sinh sống để cắt đứt vòng đời sinh học của giun tròn A.cantonensis, phòng tránh nguy cơ gây mắc bệnh cho người.

4) Nếu sau khi ăn mà có các biểu hiện, triệu chứng khác thường sốt, đau đầu, đau bụng, buồn nôn, nổi ban… cần đến ngay các cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.

Nguồn: Cục an toàn thực phẩm – Bộ Y tế