Cần hỗ trợ gì cho hàng trăm ngàn người bán vé số mất thu nhập?

Từ ngày 1-4 sẽ ngưng phát hành vé số tại các địa phương

Tuổi Trẻ Online có cuộc trao đổi với ông Phạm Anh Thắng, trưởng Văn phòng đại diện Bộ Lao động - thương binh và xã hội tại TP.HCM xung quanh nội dung này.

Theo ông Phạm Anh Thắng, những người bán vé số dạo chỉ mới là một bộ phận trong hàng chục triệu lao động phi chính thức ở Việt Nam đang gặp rất nhiều khó khăn trong hoàn cảnh hiện nay. Và "làm gì để giúp đỡ lực lượng này, bảo đảm an sinh, trật tự xã hội?" là bài toán cần giải lúc này.

* Những người bán vé số sẽ tạm ngưng việc, ông đánh giá gì về khó khăn mà họ sẽ gặp phải?

- Những người bán vé số chính là "đại diện tiêu biểu" cho nhóm lao động phi chính thức, đó là người lao động tự tạo công việc, không có hợp đồng lao động, không được đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, hay hưởng lương cố định. Đó là một khó khăn, thua thiệt so với lao động chính thức.

Cùng gặp khó khi dịch COVID-19 bùng phát, nhưng so với lao động chính thức thì lực lượng lao động "phi chính thức" dễ "tổn thương" hơn. Điển hình như hiện nay hàng trăm ngàn người bán vé số dạo phải ngừng bán và chắc chắn riêng "miếng ăn" hằng ngày thôi đang là nỗi lo lớn nhất của họ khi họ sống đắp đổi qua ngày, "tay làm hàm nhai".

* Cùng với những người bán vé số dạo, còn rất đông người lao động "phi chính thức" khác bị ảnh hưởng. Hiện đã có chính sách gì cho họ?

- Hiện có khoảng 10,4 triệu người lao động chính thức có tham gia đóng bảo hiểm thất nghiệp. Nhưng lao động "phi chính thức" còn đông hơn với khoảng 18 triệu người, tập trung ở khu vực nông thôn và các ngành : bán buôn, bán lẻ, sửa chữa ôtô, xe máy; công nghiệp chế biến, xây dựng...

COVID-19 ập đến, nhóm lao động chính thức cũng đang được Chính phủ thảo luận bàn các giải pháp hỗ trợ bị mất việc làm. Nhưng, lực lượng lao động phi chính thức dường như đang bị "bỏ quên" trong nhiều chính sách công, ít nhận được sự bảo vệ của công đoàn và pháp luật trong bối cảnh chung.

Đây là vấn đề chúng ta cần phải suy nghĩ, không chỉ để giúp hàng chục triệu lao động "phi chính thức" vượt qua cơn khó khăn trong đại dịch COVID-19 mà đảm bảo căn cơ lâu dài.

* Không có hợp đồng, không có bảo hiểm... như vậy hỗ trợ cho lực lượng lao động "phi chính thức" trước mắt chỉ là ngân sách?

- Quỹ bảo hiểm thất nghiệp chỉ được sử dụng để chi trả cho các đối tượng tham gia, vậy nên đối với lao động khu vực phi chính thức việc tìm nguồn để hỗ trợ là vấn đề cần bàn.

Việc Chính phủ cần có giải pháp thiết thực nhằm hỗ trợ người lao động từ nguồn ngân sách là điều cần tính tới.

Song song đó là hỗ trợ các hộ kinh doanh, chủ sử dụng lao động phi chính thức được hưởng chính sách vay ưu đãi để trả lương ngừng việc, bao gồm cả cho vay ưu đãi hằng tháng nhằm đảm bảo chi phí sinh hoạt tối thiểu đối với đối tượng này trong bối cảnh dịch bệnh đang bùng phát và có khả năng kéo dài như hiện nay.

Sáng nay, qua thông tin báo chí, mạng xã hội tôi được biết một đại lý vé số ở Vĩnh Long đã hỗ trợ 50.000 đồng/ngày cho người bán vé số dạo của đại lý này.

Đây là sự hỗ trợ rất kịp thời và nhân văn, về lâu dài nếu chúng ta có mô hình, có chính sách cụ thể để khuyến khích những người đang sử dụng lực lượng lao động "phi chính thức" có thêm những sự hỗ trợ như vậy thì sẽ rất tốt.

Về lâu dài, cần đẩy nhanh việc đưa lực lượng lao động này vào khu vực chính thức và phủ rộng chính sách bảo hiểm thất nghiệp song song với chính sách bảo hiểm y tế cho lực lượng lao động phi chính thức nhằm phủ rộng lưới an sinh xã hội của quốc gia.

Dừng phát hành vé số 15 ngày kể từ 1-4

TTO - Sáng 29-3, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đồng ý kiến nghị của Bộ Tài chính về việc dừng phát hành xổ số kiến thiết trong 15 ngày, kể từ ngày 1-4.