GS-TS Nguyễn Đức Dân (phải), GS-TS Nguyễn Văn Hiệp (giữa) tại hội thảo - Ảnh: TR.ĐĂNG

Hơn 80 nhà khoa học từ các trường đại học, Viện ngôn ngữ học, Viện Sử học trong và ngoài nước đã tham dự hội thảo khoa học với chủ đề “Chữ quốc ngữ: Sự hình thành, phát triển và những đóng góp vào văn hóa Việt Nam” vào sáng 3-10 tại TP Tuy Hòa, Phú Yên. 

Hơn 100 báo cáo khoa học, tham luận của các nhà ngôn ngữ học, các nhà nghiên cứu trình bày tại hội thảo. Các nhà khoa học đã bàn bạc, thảo luận nhằm cải tiến, thống nhất chuẩn mực về chữ quốc ngữ.

Phú Yên được các nhà khoa học chọn là nơi tổ chức hội thảo lần này bởi nơi đây - tại nhà thờ Mằng Lăng, một trong những nhà thờ công giáo lâu đời nhất tại Việt Nam - còn lưu giữ cuốn sách bằng chữ quốc ngữ đầu tiên - “Phép giảng tám ngày” của linh mục Alexandre de Rhodes in năm 1651 tại Roma, Ý.

Một số tham luận của các nhà khoa học và giới nghiên cứu trình bày tại hội thảo cũng đã đề cập đến địa danh Nước Mặn (thuộc huyện Tuy Phước - Bình Định) - liệu đây có phải là nơi phôi thai chữ quốc ngữ. Bởi tài liệu in đầu tiên có sử dụng một số chữ quốc ngữ hiện nay đã xuất hiện trong cuốn sách “Tường trình về khu truyền giáo Đàng Trong” xuất bản năm 1631 của linh mục Christophoro Borri.

Linh mục Borri làm việc một thời gian dài tại Nước Mặn (Bình Định). “Việc linh mục Borri sử dụng một số chữ quốc ngữ trong các tác phẩm của ông cũng như một số linh mục khác cùng thời sử dụng chữ quốc ngữ trong các báo cáo viết tay, điều đó chứng minh rằng, ngay từ 1618-1620 đã có một khởi đầu hình thành chữ quốc ngữ ở Nước Mặn”- nhà nghiên cứu Nguyễn Thanh Quang phát biểu.

Bốn trăm năm hình thành, phát triển, chữ quốc ngữ đã góp phần quan trọng trong quá trình chấn hưng văn hóa dân tộc Việt Nam.