Hiện nay cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ (hiện thuộc thẩm quyền cấp huyện cấp) được cơ quan quản lý cấp dựa trên quy hoạch phân khu 1/2.000 và các quy định về quản lý quy chế kiến trúc.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, TS Phạm Viết Thuận - viện trưởng Viện Kinh tế tài nguyên và Môi trường - cho rằng tại TP.HCM, hiện có quyết định 56 năm 2021 ban hành quy chế quản lý kiến trúc tại TP.HCM. 

Tại phụ lục 18 kèm theo quy định cụ thể diện tích và kích thước lô đất, mật độ xây dựng, số tầng và chiều cao nhà, hệ số sử dụng đất, khoảng lùi xây dựng công trình...

Tùy theo lộ giới đường hẻm của khu đất bao nhiêu sẽ có quy định cụ thể hệ số sử dụng, mật độ, số tầng, chiều cao... công trình được xây.

Lộ giới đường trước nhà được chia theo các mức từ 25m trở lên, từ 16m đến dưới 25m, từ 6m đến dưới 16m, từ 3,5m đến dưới 6m, từ dưới 3,5m.

"Căn cứ các mức lộ giới đó, phụ lục 18 chia ra thành nhiều mẫu khung về hình khối chuẩn để cấp phép. Cơ quan chức năng ở TP.HCM có thể tham khảo để hoàn thiện thành các mẫu chuẩn để người dân đăng ký xây dựng.

Ví dụ nếu đường trước khu đất có lộ giới từ 3,5m đến dưới 6m, chủ nhà sẽ được xây nhà tối đa 3 - 4 tầng (gồm 1 trệt, 1 lửng, các tầng 2, 3, 4). Cơ quan chức năng có thể thống nhất hướng dẫn đây là mẫu số 1. 

Tương tự sẽ ký hiệu các mẫu khác tương ứng. Người dân căn cứ vào khu đất, lộ giới cụ thể của mình để đăng ký theo mẫu phù hợp để xây dựng...", TS Thuận gợi ý.

Đồng tình theo đó, ông Nguyễn Hải Long - cố vấn pháp lý Công ty Luật TNHH AGL - cho rằng có thể căn cứ vào các quy hoạch phân khu chức năng tỉ lệ 1/2000. 

Theo đó các ô phố có chức năng đất ở đã được quy hoạch, có chiều cao tối đa, có tuyến đường, hẻm lộ giới rõ ràng... thì xây dựng các mẫu khung hình khối nhà ở để người dân căn cứ vào đó đăng ký xây dựng.

"Người dân chỉ cần xây dựng đúng hình khối, số tầng theo mẫu tương ứng. Còn các hạng mục kiến trúc trong nhà thì người dân tự do bố trí. 

Như vậy, khi người dân có nhu cầu xây dựng, căn cứ vào quy hoạch và lộ giới hẻm, đơn vị tư vấn thiết kế bản vẽ, thi công đã biết được quy mô diện tích sàn, số tầng và chiều cao công trình được phép xây dựng để xây dựng cho đúng.

Đồng thời khi hậu kiểm, hoàn công, cơ quan chức năng cũng chỉ cần kiểm tra hình khối, chiều cao tối đa, độ vươn ban công, khoảng lùi... có bảo đảm hay không làm cơ sở hoàn công...", ông Long giải thích.

Sở Xây dựng TP.HCM bàn cách để chỉ cần đăng ký, không cần cấp giấy phép xây dựng

Ban giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM vừa họp để xây dựng đề án thí điểm miễn cấp giấy phép xây dựng và cắt giảm thủ tục vào chiều 2-6.