Khách hàng mua sắm tại cửa hàng ở California, Mỹ trong ngày Black Friday - Ảnh: TTXVN

Black Friday là ngày gì?

Ngày này nhiều năm trở lại đây đã không còn quá xa lạ đối với người dân Việt Nam, nhưng Black Friday bắt nguồn ở đâu, vì sao lại có tên gọi như vậy thì vẫn còn nhiều lý giải khác nhau.

Black Friday, hay còn gọi là ngày "Thứsáu đen tối" được ấn định vào thứ 6 đầu tiên sau ngày lễ Tạ Ơn (một ngày lễ hằg năm được tổ chức chủ yếu tại Mỹ và Canada). Vì lễ Tạ Ơn rơi vào ngày thứ 5 lần thứ 4 trong tháng 11, nên Black Friday sẽ rơi vào khoảng ngày 23-29 tháng 11.

Theo Wikipedia, cái tên Black Friday bắt đầu được người ta nhắc đến nhiều sau tình trạng tắc nghẽn giao thông xảy ra vào thứ sáu sau lễ Tạ Ơn vào năm 1965 ở Philadelphia, khi hàng trăm nghìn người Mỹ chen chúc nhau ở các con phố, vỉa hè đi mua sắm để sửa soạn cho lễ Noel sắp đến. Đây được xem là ngày bắt đầu cho mùa mua sắm Giáng sinh, tương tự như ngày Boxing Day ở nhiều quốc gia khác.

Còn theo nhật báo USA Today, ngày Black Friday bắt đầu được nhắc tới vào năm 1939, khi Franklin D. Roosevelt - tổng thống thứ 32 của Mỹ - đứng trước sức ép phải chuyển lễ Tạ Ơn từ ngày thứ 5 cuối cùng lên thành thứ 5 lần thứ 4 trong tháng 11, với mục đích kéo dài mùa mua sắm Giáng sinh.

"Khi mùa mua sắm kéo dài, người ta sẽ chi tiêu nhiều hơn, và nền kinh tế đang khủng hoảng lúc bấy giờ sẽ nhận được một sự thúc đẩy cần thiết" - đó chính là ý tưởng hình thành nên sự ra đời của Black Friday. Sự thay đổi của ngày lễ Tạ Ơn chính thức được công nhận vào năm 1941, nhưng khái niệm Black Friday đã không thực sự nổi bật cho đến khoảng một thập kỷ sau đó.

Trong tiếng Anh có thuật ngữ "In The Black" chỉ tình trạng doanh nghiệp làm ăn có lợi nhuận. Tương phản với "In The Black" là "In The Red" chỉ tình trạng kinh doanh thua lỗ, buôn bán thất bát.

Ngày xưa để tiện phân biệt và theo dõi sổ sách, kế toán thường ghi số lợi nhuận bằng mực đen, số lỗ bằng mực đỏ. Từ đó, người ta đặt tên ngày mua sắm lớn nhất trong năm là Black Friday, ngụ ý rằng đây là ngày ăn nên làm ra của các doanh nghiệp.

Chính vì thế, vào ngày Black Friday ở Mỹ người ta thường chứng kiến những cảnh người dân xếp hàng dài tại các siêu thị, cửa hàng để mua hàng giá siêu rẻ. Sức mua trong những ngày này có thể bằng vài tháng trước đó cộng lại. Đây chính là đòn bẩy kinh tế mạnh dịp cuối năm.

Vì ngày Black Friday là ngày thứ 6 cuối cùng của tháng 11 hằng năm nên ngày Black Friday năm 2018 sẽ rơi vào ngày 23-11-2018. Ngoài ra, cũng có thể dễ dàng xác định được ngày Black Friday của các năm tiếp theo sẽ là ngày 29-11-2019, 27-11-2020...

"Phát cuồng" vì Black Friday

Khi nói đến Black Friday, người ta ngay lập tức nghĩ tới 2 điều: "Siêu giảm giá" và các đám đông hỗn loạn. Nhưng vì sao người ta lại "phát cuồng" vì Black Friday đến vậy?

Không khó để lý giải điều này khi vào ngày Black Friday, phần lớn các cơ sở bán lẻ lớn đều mở cửa từ khoảng 4 giờ sáng hay sớm hơn, với hàng chục ngàn mặt hàng giảm giá cực lớn. Mức giảm giá phổ biến từ 10 - 30%, hay thậm chí 60% để bán được nhiều hàng hóa.

Một số cửa hàng còn đưa ra chiêu thức giảm sâu đến 80-90% cho một số khách hàng đến sớm hoặc đối với các mặt hàng thông thường như điện tử, điện lạnh, đồ gia dụng, nội thất, thời trang,... Nhiều chủ doanh nghiệp thậm chí cho phép nhân viên nghỉ làm như đối với một ngày lễ để đi mua sắm.

Chính vì lý do này mà vào ngày Black Friday, bất kể là năm nào, người ta cũng ghi nhận hàng trăm người chen lấn, lao vào nhau tại các siêu thị, cửa hàng bán lẻ để giành giật những món đồ giảm giá mạnh.

Đây là ngày duy nhất trong năm ghi nhận có thể biến cả những người mua hàng trầm tính nhất, hiền lành nhất cũng có thể biến thành một "tín đồ" hung dữ, sẵn sàng tranh cướp những món đồ mà mình muốn sở hữu.

Sức ảnh hưởng của ngày mua sắm lớn nhất trong năm không chỉ diễn ra tại Mỹ mà đã được nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam áp dụng. Chính vì thế, người tiêu dùng Việt Nam có thể tận dụng các chương trình khuyến mãi trong ngày Black Friday để mua sắm thỏa thích những thứ mà trước đây vốn muốn mua nhưng giá quá cao.