Tiến sĩ Nguyễn Chí Hiếu giao lưu cùng các bạn học sinh, sinh viên - Ảnh: H.N.

Kỳ này diễn đàn xin giới thiệu bài viết của tiến sĩ ĐH Stanford Nguyễn Chí Hiếu, người từng đoạt giải thưởng Sinh viên xuất sắc nhất nước Anh 2004, top 100 sinh viên xuất sắc nhất thế giới 2006.

Lúc nào tôi cũng tâm niệm làm việc trong lĩnh vực giáo dục, có cơ hội tiếp xúc với nhiều bạn trẻ Việt chính là những đặc ân lớn khi trở về VN.

Trong mỗi suy nghĩ, hành vi... của các bạn luôn có sự cố gắng, nỗ lực vươn lên không mệt mỏi. Sự cầu tiến đó, theo tôi, thậm chí nhiều hơn cả những thế hệ trước.

Quyển vở kỳ lạ

“Quyển vở này là gì vậy em?”, cô học trò 17 tuổi im lặng trước câu hỏi của tôi.

Lần giở từng trang, tôi thấy trong đó là những chữ cái A, B, C... nguệch ngoạc hệt như nét chữ của các em học sinh lớp 1.

Quá nửa quyển vở, những câu văn, con chữ dần chỉn chu hơn. Rồi những phép toán nối đuôi nhau xuất hiện.

“Đây là lúc em tập viết lại từ đầu... sau khi phẫu thuật và qua giai đoạn vật lý trị liệu”, câu nói ngắn gọn của em khiến tôi nghẹn ngào không nói nên lời.

Tôi nhìn kỹ và nhận ra ở mặt em có một vết sẹo chạy dài từ tai trái, men theo chóp trán chạm gần tai phải.

Bốn năm trước, em là cô học trò luôn đứng đầu lớp và gần như nắm chắc suất học bổng trung học A*Star ở Singapore. Ở em lúc đó là sự háo hức được khám phá chân trời, tri thức mới và những người bạn mới.

Một căn bệnh về não đột ngột xuất hiện quét đi tất cả. 15 tuổi, em đã trải qua đủ mọi cung bậc cảm xúc: bàng hoàng, chán chường, hoảng loạn...

Nhưng sau hơn một năm phẫu thuật và tập vật lý trị liệu, em nhận ra khát khao học tập trong mình chưa từng bị tắt, chúng chỉ trở nên mạnh mẽ hơn.

Và em cầm bút lên run rẩy gò từng con chữ, ôn lại từng chút kiến thức, chấp nhận học trễ hai năm so với bạn bè. Hiện em đang học phổ thông, mỗi tối vẫn cặm cụi học tiếng Anh chuẩn bị biến ước mơ du học thành hiện thực.

Khát khao vươn lên

Tôi không thể quên hình ảnh Kiệt, một 9X học chương trình song ngữ và thường đến lớp học ban đêm của tôi trong trạng thái lờ đờ, luôn tranh thủ chợp mắt 5-10 phút trước khi vào lớp.

Nhưng khi quyển vở mở ra, gương mặt và ánh mắt Kiệt lại bừng sáng học rất tập trung. Kiệt học với quyết tâm giành học bổng du học. “Em muốn giảm gánh nặng tài chính cho cha mẹ bởi ở nhà còn một em gái cũng muốn đi du học” - Kiệt nói.

Không chỉ riêng Kiệt, tôi bắt gặp nhiều câu chuyện đẹp tương tự trong đám học trò của mình.

Tôi cũng không thể quên Lan, cô học trò 9X thường xách máy chụp hình lang thang khắp phố phường Sài Gòn, ghi lại những khoảnh khắc đẹp, bình dị của cuộc sống... để từ đó tự rút ra những trải nghiệm, chân lý sống cho bản thân cũng như chia sẻ thông điệp này đến bạn bè.

Hay như Hoan, thường đi lượm những vật dụng bị bỏ trên đường để đem về “biến” thành sản phẩm đem bán, kiếm tiền ủng hộ hoạt động từ thiện.

Rất nhiều bạn trẻ khác mà tôi biết họ sẵn sàng dành khoảng thời gian trống hiếm hoi đi dạy học cho trẻ mồ côi, vui chơi với trẻ em bị nhiễm HIV hoặc gây quỹ từ thiện cho người già neo đơn... để rồi sau đó “vắt giò lên cổ chạy” với lịch học, làm việc...

Tôi tự hỏi liệu thế hệ mình và những người đi trước có mấy ai năng động, khát khao được cống hiến lớn như giới trẻ ngày nay? Cá nhân tôi thấy thời tuổi trẻ của mình và bạn bè không thể tròn đầy, thú vị như giới trẻ hiện nay. Chính vì thế mà tôi càng quý trọng điều mà các bạn đã làm được.

Rất nhiều bạn trẻ ngày nay bận rộn theo đuổi những hoài bão, đam mê riêng... nhưng vẫn học rất tốt và luôn trau dồi thế giới quan, tính hướng thiện trong mình.

Nhìn họ, tôi thấy lòng “nổi sóng” khi thấy hình ảnh của họ bị gắn với lối sống ảo, sống vật chất và bàng quan, thiếu nghị lực... tràn ngập trên các phương tiện truyền thông thời gian gần đây.

Dẫu chưa có câu trả lời chính xác và vẫn biết rằng không có gì là tuyệt đối, nhưng có vẻ chúng ta đã thiếu công bằng với những người trẻ.

Có thể tôi đã “lý tưởng hóa” cuộc sống nói chung, hình ảnh giới trẻ Việt hiện tại nói riêng và điều đó đi ngược lại quan điểm của một số người.

Nhưng tôi luôn nuôi một niềm tin đơn giản: nếu đủ kiên nhẫn quan sát, tìm hiểu, chúng ta sẽ nhận ra được rất nhiều điểm tích cực trong giới trẻ nói riêng, con người nói chung.

Nhìn vào giới trẻ Việt, tôi cảm nhận được sự tự hào và vững tin về tương lai của đất nước. Bởi ở các bạn sự nỗ lực cầu tiến, khát khao cống hiến cho cuộc đời, cho người dân quê hương mình... hiển thị một cách rõ rệt. Và niềm tin đó buộc tôi phải nỗ lực nhiều hơn với sự nghiệp chung tay “trồng người” của chính mình.