Theo số liệu được công bố tại hội thảo “Báo cáo trẻ em ngoài nhà trường: Nghiên cứu của Việt Nam” do Bộ GD&ĐT và UNICEF phối hợp tổ chức ngày 11/9, có tới 1,1 triệu trẻ em Việt Nam độ tuổi từ 5 - 14 tuổi chưa từng được đến trường học hoặc đã bỏ học.

Cũng theo báo cáo này, tỷ lệ trẻ em chưa bao giờ đi học khá cao: cả nước có 2,57% trẻ em từ 5 - 17 tuổi chưa bao giờ đi học. Trẻ em chưa từng đi học, bỏ học hoặc có nguy cơ bỏ học gồm những trẻ em nghèo, sống ở các khu vực xa xôi hẻo lánh, trẻ em dân tộc thiểu số, khuyết tật, phải lao động, trẻ em di cư. Dân tộc Mông có tỷ lệ trẻ em từ 5 - 17 tuổi chưa bao giờ đi học cao nhất trong các nhóm dân tộc thiểu số chính, chiếm 23,02%.

Tỷ lệ trẻ em đã đi học, nhưng sau đó thôi học tăng mạnh theo độ tuổi. Ở 14 tuổi, độ tuổi cuối bậc trung học cơ sở có gần 16% học sinh thôi học. Ở tuổi 17, độ tuổi cuối bậc trung học phổ thông, tỷ lệ học sinh thôi học tăng lên 39%.

Báo cáo cũng chỉ ra các rào cản và vướng mắc khiến các em không thể đến trường hoặc bỏ học như do chính bản thân trẻ em, do cha mẹ, phía cung cấp dịch vụ giáo dục và các bên khác như các cơ quan quản lý quá trình phát triển kinh tế - xã hội ở các cấp. Trong đó, rào cản từ gia đình nghèo, chi phí đắt đỏ cho các khoản liên quan đến học tập của trẻ là một trong những rào cản chính.

Phó đại diện UNICEF, ông Jesper Moller cho rằng, cần nhìn nhận rằng nghiên cứu này là một cột mốc quan trọng, nhưng không phải kết quả cuối cùng về tình hình trẻ em ngoài trường ở Việt Nam. Đây là cơ sở minh chứng để giúp xác định các giải pháp chính sách đảm bảo quyền đi học cho mọi trẻ em. Giờ đây cần tập trung sử dụng hiệu quả số liệu và phân tích trong quá trình xây dựng chính sách, lập kế hoạch và quản lý giáo dục.

“Báo cáo trẻ em ngoài nhà trường: Nghiên cứu của Việt Nam” sử dụng số liệu của Tổng Điều tra dân số và nhà ở Việt Nam 2009 làm nguồn số liệu duy nhất. Báo cáo này phân tích trẻ em ngoài nhà trường theo các đặc điểm, gồm: độ tuổi, giới tính, dân tộc, thành thị, nông thôn, tình trạng khuyết tật va tình trạng di cư. Báo cáo cũng phân tích chung cả nước và cụ thể 8 tỉnh, thành phố gồm: Lào Cai, Điện Biên, Ninh Thuận, Kon Tum, Gia Lai, TP.HCM, Đồng Tháp và An Giang.