Chuyên viên vận hành hệ thống giám sát giao thông Trung tâm điều hành đô thị thông minh đặt tại trụ sở UBND TP.HCM - Ảnh: TỰ TRUNG

Ngày 12-5, TP.HCM công bố kết quả triển khai giai đoạn 1 Trung tâm điều hành đô thị thông minh, trong đó kết nối, tích hợp hàng ngàn camera ở các sở ngành, quận huyện để truyền tải hình ảnh đời sống người dân thành phố về một trung tâm.

Mạng lưới camera này sẽ vận hành, xử lý hình ảnh gửi về khắp thành phố như thế nào? Tuổi Trẻ trao đổi với ông Lê Quốc Cường - phó giám đốc Sở Thông tin và truyền thông TP.HCM. Ông cho biết:

- Giai đoạn 1, hệ thống camera của Trung tâm điều hành đô thị thông minh tích hợp, kết nối gần 1.200 camera từ các sở ban ngành, quận huyện của thành phố. Trong số đó có 50 camera được triển khai thí điểm sử dụng các công cụ phân tích hình ảnh bằng trí tuệ nhân tạo (AI) như đo đếm dung lượng, phân tích khuôn mặt, nhận dạng đám đông, nhận dạng hành vi... 

Việc tích hợp hình ảnh từ hàng ngàn camera như kết nối hàng ngàn con mắt để lãnh đạo thành phố có thể thấy hết tất cả mọi chỗ.

Ông Lê Quốc Cường

Sử dụng trí tuệ nhân tạo

* Việc sử dụng các công cụ phân tích hình ảnh nâng cao trí tuệ nhân tạo sẽ tạo hiệu quả gì hơn so với những hệ thống camera đang sử dụng hiện nay?

- Tính ưu việt của hệ thống camera có sử dụng công cụ phân tích hình ảnh nâng cao trí tuệ nhân tạo là không chỉ nhận hình ảnh livestream (trực tiếp) từ hiện trường, mà những công cụ phân tích hình ảnh nâng cao, sử dụng trí tuệ nhân tạo sẽ tự động phân tích, đánh giá, cảnh báo sớm sự việc, hành vi để các cơ quan chức năng kịp thời xử lý. 

Ví dụ chúng ta sử dụng công cụ để đo đếm lưu lượng xe lưu thông giờ cao điểm, khi lưu lượng đó vượt quá ngưỡng cho phép, camera ở giao lộ đó tự động bật lên giúp cho người vận hành biết những vị trí bị kẹt xe. Hay trong lĩnh vực an ninh trật tự, với những công cụ phân tích khuôn mặt, khi một đối tượng đang được giám sát xuất hiện trên một hệ thống camera nào đó, camera lập tức lấy hình ảnh của người đó và truyền về cho người trực ban ngành. 

Toàn bộ thông tin được tích hợp trên một phần mềm ứng dụng (app) cài đặt cho lãnh đạo để lãnh đạo có đầy đủ thông tin trên di động, quản lý thông tin kịp thời theo tình huống.

* Cụ thể, những thông tin từ trung tâm sẽ giúp lãnh đạo và người dân thành phố giải quyết được những công việc gì, thưa ông?

- Rõ ràng khi camera thiết lập khắp mọi nơi, việc giám sát mọi hoạt động của thành phố sẽ hiệu quả hơn. Nó giúp cho thành phố an toàn hơn, giám sát chặt chẽ tình trạng như giao thông, ngập nước, cháy nổ, môi trường, an ninh trật tự... Khi những hình ảnh được các công cụ phân tích và đưa ra cảnh báo, việc phản ứng, điều phối các lực lượng xử lý sẽ nhanh hơn. 

Hay trong vấn đề giám sát an ninh trật tự, khi có công cụ nhận dạng khuôn mặt, nhận dạng hành vi, chúng ta sẽ giám sát được các đối tượng được đưa vào dạng nghi vấn cũng như cảnh báo sớm các hành vi bạo lực, ảnh hưởng đến an ninh trật tự. Các lực lượng chức năng sớm có thông tin sẽ giúp xử lý kịp thời.

Các camera này được thiết kế, lắp đặt bao phủ toàn thành phố ở các lớp khác nhau. Lớp cao để nhìn toàn thành phố, lớp trung bình để giám sát giao thông, con người và lớp thấp để giám sát ngập nước. Nếu chúng ta có những camera ở tầm rất cao trên những tòa nhà cao nhất của thành phố, chỉ cần vài camera chúng ta đã có hình ảnh toàn thành phố từ trên cao. 

Chỉ cần có một đám khói lên thì có thể phân tích phát hiện đám cháy. Chưa kể, khi có người dân phản ảnh tình trạng lấn chiếm lòng lề đường; hành vi xả rác, thiếu văn minh nơi công cộng, hệ thống camera này lưu lại chứng cứ gửi cho các cơ quan tham khảo để xử lý.

Đồ họa: TẤN ĐẠT

Sẽ lắp thêm nhiều camera

* Người dân có được sử dụng những thông tin hình ảnh từ hệ thống camera này?

- Trước mắt chỉ có cơ quan quản lý nhà nước có chức năng sử dụng thông tin camera tích hợp. Dĩ nhiên về lâu dài khi hệ thống camera tích hợp đầy đủ chúng ta sẽ quan sát được toàn thành phố. Khi đó sẽ tính toán những gì có thể chia sẻ cho người dân sử dụng vào những mục đích làm việc, vui chơi giải trí như thế nào cho phù hợp. 

Như hiện nay những dữ liệu về giao thông, môi trường, ngập nước đã được chia sẻ. Hay một số trường học đã kết nối hệ thống camera giám sát để chia sẻ hình ảnh lớp học cho phụ huynh cùng giám sát hoạt động học hành của con cái mình. Tuy nhiên, khi chia sẻ cũng sẽ cân nhắc đảm bảo thứ nhất yếu tố riêng tư, bảo mật. Không phải dữ liệu nào cũng chia sẻ rộng rãi được.

* Gần 1.200 camera như hiện nay có đảm bảo tính ưu việt, hiệu quả của hệ thống này không?

- Toàn thành phố mà tích hợp gần 1.200 camera là còn rất ít, phải tích hợp nhiều hơn nữa. Bí thư Thành ủy đã chỉ đạo tiếp tục kết nối và tăng cường camera ở những điểm quan trọng để có hệ thống hoàn chỉnh quan sát toàn thành phố. Ở đây chúng ta cần những camera chất lượng tốt, có tính năng thông minh hơn để giúp cho vấn đề xử lý nhanh hơn. 

Còn hiện tại do hệ thống đang tích hợp từ các camera có sẵn ở các sở ngành, quận huyện, do vậy mới chỉ lựa ra những cái tương đối chất lượng để đưa những tính năng phân tích hình ảnh nâng cao hỗ trợ việc xử lý. Sắp tới đây sẽ có những quy định rất cụ thể về chuẩn camera để khi các đơn vị đầu tư camera phải đạt chuẩn nhằm sử dụng những tính năng nâng cao, tránh lãng phí trong quá trình đầu tư. 

Ngoài ra, để camera có thể sử dụng công cụ phân tích nâng cao còn phụ thuộc vào yếu tố chất lượng camera và hạ tầng lưu trữ. Trong giai đoạn 1 do hạn chế về cả hai yếu tố nên mới thử nghiệm trên 50 camera.

TP.HCM xây dựng Trung tâm điều hành đô thị thông minh

TTO - Trung tâm này được triển khai tại trụ sở UBND TP.HCM với chi phí ước tính là 30 tỉ đồng, dự kiến đưa vào vận hành và bàn giao cho Văn phòng UBND TP vào tháng 7-2019.