Bác sĩ Hoàng Văn Minh - trưởng phòng khám da liễu Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, giám đốc Trung tâm U máu Đại học Y dược TP.HCM - khám cho một bệnh nhân bị mụn da mặt do bệnh buồng trứng đa nang gây ra - Ảnh: Hữu Khoa

Ròng rã suốt năm năm trời, chị N.T.T., 23 tuổi, ở Vĩnh Long tìm đến một số bác sĩ da liễu tại TP.HCM để chữa mụn trứng cá nhưng vẫn không bớt. Chị T. được các bác sĩ da liễu kê rất nhiều loại thuốc, chị kiên trì uống, thoa thuốc điều trị nhưng mụn cứ xuất hiện dày đặc trên gương mặt.

Gặp nhiều ở những cô gái trẻ

Mới đây nghe người quen giới thiệu, chị T. tìm đến một bác sĩ da liễu có tiếng tại TP.HCM khám bệnh. Khác với các bác sĩ trước đó, bác sĩ da liễu này khuyên chị đi khám bác sĩ sản khoa vì nghi ngờ chị mắc hội chứng buồng trứng đa nang. Đúng như bác sĩ nghi ngờ, các xét nghiệm cận lâm sàng và kết quả siêu âm buồng trứng cho thấy chị T. bị hội chứng buồng trứng đa nang. Sau hơn một tháng điều trị kết hợp giữa bác sĩ phụ khoa và bác sĩ da liễu, hiện mụn trên mặt chị T. đã giảm.

Bác sĩ Hoàng Văn Minh, trưởng phòng khám da liễu Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, cho biết gần đây ông gặp nhiều trường hợp bị hội chứng buồng trứng đa nang nhưng không được phát hiện bệnh. Nhiều năm trước đó, những bệnh nhân này chỉ được điều trị bệnh trứng cá thông thường do vậy không thể hết mụn.

Theo bác sĩ Minh, những bệnh nhân này cần đến bác sĩ sản khoa để được điều trị và nếu điều trị đúng, mụn không còn nữa. Còn nhiệm vụ của bác sĩ da liễu là phối hợp với bác sĩ sản khoa để chăm sóc những hậu quả do buồng trứng đa nang mang đến như da nhờn, mặt mụn, tóc rụng, rậm lông...

TS.BS Lê Thị Thu Hà, trưởng khoa hậu sản M Bệnh viện Từ Dũ TP.HCM, cho biết Bệnh viện Từ Dũ đã tiếp nhận một số trường hợp, phần lớn là các bạn gái từ 15-25 tuổi bị hội chứng buồng trứng đa nang. Các bạn gái này trước đó thường điều trị mụn trứng cá theo bác sĩ chuyên khoa da liễu, sau đó mới đến khám phụ khoa do rối loạn kinh nguyệt và được phát hiện buồng trứng đa nang.

Có thể mắc thêm bệnh đái tháo đường

Bác sĩ Thu Hà cho hay các triệu chứng thường gặp của hội chứng buồng trứng đa nang như rối loạn kinh nguyệt: kinh thưa, kinh không đều hay vô kinh; ở ngực, lưng, giữa bụng dưới, đùi, hai bên hậu môn đều mọc rất nhiều lông. Đây là biểu hiện của tình trạng cường androgen (cường nội tiết tố nam). Bên cạnh triệu chứng rậm lông, mụn cũng rất thường gặp. Các triệu chứng khác của cường nội tiết tố nam là giọng nói thấp, trầm... Một số nghiên cứu cho rằng béo phì cũng có vai trò trong cơ chế bệnh sinh của buồng trứng đa nang.

Ngoài những ảnh hưởng rõ rệt như kinh nguyệt không đều, mụn trứng cá xuất hiện, rậm lông, béo phì, người bị hội chứng buồng trứng đa nang có thể gặp vấn đề về kháng insulin, từ đó dẫn đến bệnh đái tháo đường.

Sự rối loạn phóng noãn trong buồng trứng đa nang có thể dẫn đến hiếm muộn, đây là một trong những nguyên nhân chính gây hiếm muộn ở nữ giới. Chẩn đoán sớm và điều trị phù hợp để tránh nguy cơ biến chứng về sau như đái tháo đường type 2 và bệnh tim do tăng huyết áp. Người bị mụn trứng cá do hội chứng buồng trứng đa nang nhưng lại được điều trị với các loại thuốc trị mụn thông thường sẽ khó hết, thời gian điều trị thường kéo dài và có nguy cơ bị tác dụng phụ của các loại thuốc trị mụn gây nên.

Theo bác sĩ Thu Hà, buồng trứng đa nang thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản (15-45 tuổi). Nguyên nhân của hội chứng buồng trứng đa nang đến nay vẫn chưa được hiểu rõ ràng. Tuy nhiên nhiều bằng chứng cho thấy hội chứng này có tính di truyền hoặc yếu tố thừa cân và sự sản xuất insulin. Một số phụ nữ chỉ xuất hiện buồng trứng đa nang khi thừa cân, còn khi cân nặng trở về bình thường, các triệu chứng lại biến mất. Để điều trị hội chứng này cần đánh giá những triệu chứng do buồng trứng đa nang gây nên. 

Đôi khi bác sĩ sẽ cho dùng thuốc tránh thai dạng uống để điều hòa chu kỳ kinh. Thuốc giúp cải thiện làn da và giảm mọc lông. Một số trường hợp cần dùng thuốc điều trị đái tháo thường để kiểm soát sự sản xuất insulin và ổn định đường huyết. Ăn kiêng theo chế độ đái tháo đường cũng hữu ích vì hạn chế lượng đường vào cơ thể. Ở những phụ nữ mong muốn có con, bác sĩ sẽ cho dùng thuốc kích thích rụng trứng nhưng nguy cơ là tăng khả năng đa thai.

Bác sĩ Hoàng Văn Minh khuyên những cô gái bị mụn có triệu chứng cường nội tiết tố nam chữa hoài không hết cần nghĩ đến bệnh buồng trứng đa nang, đến bác sĩ phụ khoa, bác sĩ da liễu khám chứ không tự ý mua thuốc điều trị hoặc đến các thẩm mỹ viện.