Phóng to

Xóm “nhà chồ” giữa lòng TP Nha Trang - Ảnh: DUY THANH

Mong muốn lớn nhất của người dân nơi đây là không phải sống cảnh cả xóm phải chạy sóng giữa đêm khuya.

Nhà “tổ chim”

Xóm nằm sát biển, là những căn nhà bằng gỗ và bằng phên cót trên hệ thống trụ gỗ xiêu vẹo, như mấy cái “tổ chim” nhỏ nhoi và chênh vênh trước biển.

Trong một “tổ chim”, đang làm mớ cá, chị Huỳnh Thị Hà (37 tuổi) bị một cơn sóng lớn tràn lên làm ướt cả áo quần, suýt lôi luôn rổ cá xuống biển. “Mùa này sóng cứ bất thần đánh lên nhà ầm ầm. Cực chẳng đã mới chui rúc chỗ này, chứ sống “treo” như vầy ai mà không sợ” - chị Hà than thở. Đó chỉ là những đợt sóng cồn nhẹ, còn khi triều cường nổi lên hoặc có áp thấp nhiệt đới, có bão thì sóng “nhảy” lên 5-7m tràn vào, có khi phủ luôn cả “tổ chim”. Mùa đông cả xóm sống trên mặt biển. Nhà của chị Hà chỉ rộng chừng 20m2, được quây bằng những tấm liếp mỏng manh, cái sàn gỗ lúc nào cũng ẩm ướt.

Để có nước sử dụng, gia đình chị Hà phải nối nhờ một ngôi nhà nằm gần đường Trần Phú cách đó vài chục mét. Nhà tắm cũng được vây bằng cót tạm bợ ở phía sau nhà. Muốn đi vệ sinh, trưa phải chạy vô núi gần dinh Bảo Đại, tối thì... ra biển.

Đó cũng là “chân dung” của cả xóm “nhà chồ” từ nhiều đời nay. Cụ Ngô Thị Ổi, 70 tuổi, sinh ra và lớn lên ở xóm “nhà chồ” này, cũng không nhớ nổi xóm có tự bao giờ. Người dân trong xóm nói họ cứ ở hết đời này sang đời khác trong những “tổ chim” như vậy.

Bao giờ hết chạy?

Ở một “tổ chim” khác, chỉ vào đống bao đã đựng đồ đạc để sẵn sàng chạy, bà Nguyễn Thị Kim Mai (46 tuổi) bộc bạch: “Mỗi khi có áp thấp, có bão, có triều cường là cả xóm ngủ không yên. Mỗi mùa mưa bão là kẻ ôm đồ, người ẵm con, cõng người già chạy khỏi nhà năm, bảy lần để tránh sóng”. Ở đây ai cũng nhớ năm 1988 có 58 “nhà chồ” bị sóng dữ lôi ra biển; năm 2009 có 34 nhà bị sập và hư hỏng nặng...

Ông Dương Quốc Việt - phó chủ tịch UBND P.Vĩnh Nguyên - cho hay mỗi khi có tin bão, gió lớn, triều cường là phường tổ chức lực lượng 30 người trực 24/24 giờ để sẵn sàng cứu hộ, giúp đỡ người dân xóm “nhà chồ”. Trụ sở phường những thời điểm này không lúc nào đóng cửa để sẵn sàng đón cư dân xóm “nhà chồ” chạy tránh sóng dữ.

Anh Trần Lo, 39 tuổi, bộc bạch: “Dân ở đây toàn người nghèo, không có tiền sắm phương tiện lớn để đánh bắt hải sản làm sao đổi đời được, nên hết đời này đến đời khác cứ phải chen chúc ở đây. Chúng tôi mong muốn chính quyền tạo điều kiện tái định cư để không phải sống cảnh cả xóm phải chạy sóng giữa đêm khuya”.

Ông Nguyễn Văn Danh, chủ tịch UBND TP Nha Trang, trao đổi với Tuổi Trẻ: “Trong chương trình phát triển đô thị của tỉnh Khánh Hòa từ nay đến năm 2015 có nội dung là di dời dân ở khu dân cư Tây Hải của P.Vĩnh Nguyên. Đây mới là kế hoạch chứ chưa biết thời điểm triển khai chính thức vì còn phụ thuộc vào vốn và nhiều thứ khác”.