PGS.TS Lê Quốc Lý (nguyên phó giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh)

Bà Nguyễn Thanh Hải - bí thư Tỉnh ủy, trưởng Ban chỉ đạo phòng chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh Thái Nguyên - khẳng định hướng dẫn của Ban Chỉ đạo là hết sức cần thiết, kịp thời và tạo sự đồng bộ, thống nhất trong toàn Đảng trong việc đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Đồng thời, đây cũng là cơ sở để giúp ban chỉ đạo cấp tỉnh như chúng tôi căn cứ vào đó để phòng chống, ngăn chặn và đẩy lùi cũng như xử lý nghiêm minh đối với các trường hợp cán bộ, đảng viên có vi phạm.

"Tôi cho rằng trong thời gian tới, các cấp các ngành cần tập trung tuyên truyền để người dân, cán bộ, đảng viên nhận diện đầy đủ đối với 19 hành vi tiêu cực cần phòng chống để tạo sự lan tỏa trong nhận thức và hành động của mỗi cán bộ, đảng viên và sự giám sát của quần chúng, nhân dân về tinh thần ngăn chặn, đẩy lùi, chủ động tấn công và xử lý nghiêm hành vi tham nhũng, tiêu cực", bà Hải nói.

Bà Văn Thị Bạch Tuyết (phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM):

Tôi ủng hộ cách làm này

Việc Ban Chỉ đạo trung ương nêu rõ được 19 hành vi tiêu cực, tôi nghĩ đây là một việc làm cần thiết vì gần như đã bao trọn, làm rõ hết những hành vi tiêu cực. Việc xác định rõ được những hành vi nào là hành vi tiêu cực thì trên cơ sở đó nó sẽ trở thành cơ sở cho chính cán bộ đảng viên hiểu chính xác đâu là hành vi tiêu cực, qua đó có thể tự soi rọi lại mình và tự rèn luyện bản thân.

Và từ đó cũng là cơ sở để các tổ chức, cơ sở Đảng giám sát các quá trình thực hiện của đảng viên. Đồng thời, thông qua các tiêu chí cụ thể này, họ có thể phản ánh kịp thời đến các cơ sở Đảng những đảng viên có hành vi tiêu cực. Hoặc trong hoạt động đấu tranh phê bình, tự phê bình sẽ có những góp ý nếu thấy cán bộ đảng viên của mình có những biểu hiện ban đầu có thể vi phạm những điều này chẳng hạn.

Nhiều năm gần đây, những điều mà các cơ quan trung ương luôn đưa ra được những tiêu chí, hành vi rất là cụ thể. Tôi ủng hộ cách làm này.

TS Cao Vũ Minh (Trường đại học Kinh tế - luật TP.HCM, Đại học Quốc gia TP.HCM):

Cần giải thích rõ

Đi vào chi tiết từng hành vi đúng là có những điểm khó, điểm vênh với quy định pháp luật. Ví dụ luật hiện nay cho phép viên chức có nhiều quốc tịch. Trong khi hành vi có nhập quốc tịch nước ngoài theo hướng dẫn được cho là tiêu cực và áp dụng chung cho cả cán bộ, công chức, viên chức. Như vậy, nếu không giải thích rõ ràng mà áp dụng cho tất cả đối tượng sẽ chênh với Luật viên chức.

Một ví dụ khác liên quan đến hành vi can thiệp, tác động hoặc để người nhà, người thân, người quen lợi dụng chức vụ, vị trí công tác của mình để trục lợi. Đây là quy định hay nhưng nếu không quy định rõ cũng sẽ khó xử lý, bởi Luật phòng chống tham nhũng không định nghĩa được người thân, người quen là ai cả, rất khó áp dụng thực tế. Hay hành vi tang ma, lễ cưới xa hoa, phù phiếm cũng khó định lượng bởi thực ra với đám ma thì người ta tới trên cơ sở tự nguyện, nghĩa tử nghĩa tận, rất khó đánh giá.

Bây giờ cần có văn bản giải thích cụ thể những thuật ngữ khó định danh, định lượng vi phạm như tôi phân tích như trên. Nhà nước pháp quyền phải có quy chuẩn, định lượng cụ thể.

Thạc sĩ Lưu Đức Quang (Trường đại học Kinh tế - luật):

Khó xác định mức độ vi phạm

Tôi thấy có những hành vi còn mang tính chất định tính, khó xác định mức độ vi phạm. Ví dụ hành vi kén chọn chức danh hoặc vị trí công tác, để đánh giá được thì rất khó. Không chấp hành phân công của tổ chức là không đúng, nhưng nếu cán bộ cảm thấy ở vị trí khác sẽ đóng góp nhiều hơn thì có phải là kén chọn không? Bên cạnh đó, trong 19 hành vi đã nêu, để đánh giá được không chỉ từ cơ quan có thẩm quyền của Đảng và Nhà nước mà còn từ dư luận xã hội.

Dư luận bức xúc thì phải lắng nghe và phải có cơ chế phản hồi đầy đủ. Như vậy, người dân mới nắm được hết tình hình thì mới giám sát được, vai trò của người dân rất lớn trong việc giám sát 19 hành vi này. Nhiều hành vi muốn xác định có vi phạm hay không không chỉ từ trong nội bộ tổ chức mà phải nghe từ các kênh phản ánh bên ngoài.

Thông tin về vi phạm và việc xử lý vi phạm cũng cần theo hướng công khai minh bạch để từ đó giúp công chúng nhận diện chính xác, toàn diện để phản biện xác đáng hơn.

TIẾN LONG - THẢO LÊ - CẨM NƯƠNG ghi