Bà Phan Thị Mỹ Thanh (phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai):

Xử lý nghiêm, không bao che

Ngày 9-8, trao đổi xung quanh việc nhà máy xử lý nước thải của Sonadezi bị C49 phát hiện xả thải ra sông, bà Phan Thị Mỹ Thanh, phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, nói: “Quan điểm của tỉnh Đồng Nai là luôn yêu cầu các doanh nghiệp tuân thủ các quy định về pháp luật bảo vệ môi trường.

Có những doanh nghiệp sai phạm, chúng tôi cũng đã kiên quyết xử lý. Bây giờ Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường đang điều tra về nhà máy nước thải của Sonadezi, khi có kết luận chính thức của phía công an nếu khẳng định đơn vị của Sonadezi có sai phạm, chúng tôi kiên quyết xử lý nghiêm, không bao che.

Hiện UBND tỉnh đã yêu cầu các cơ quan chuyên môn của tỉnh Đồng Nai rà soát và đánh giá toàn diện về chuyện của Sonadezi, qua đó xem xét có sai sót gì không”.

___________

Đó là ý kiến của chủ tịch Hội Nông dân huyện Long Thành Nguyễn Văn Ngẫu. Ông Ngẫu cho biết:

- Hơn một năm qua nông dân liên tục phản ảnh nước xả thải từ nhà máy ra rạch Bà Chèo làm cá tôm, lúa chết rồi lội xuống nước cảm thấy ngứa. Rất may là vụ này được công an phát hiện.

* Thưa ông, nông dân cũng từng phản ảnh lên hội và việc này được hội tiếp nhận, xử lý ở mức độ nào?

- Thấy nông dân ở cơ sở bức xúc và kêu nhiều, chúng tôi đã tập hợp lại những ý kiến, nguyện vọng của dân để báo cáo chính quyền địa phương nhưng không được giải quyết.

* Nhưng hội có chức năng bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nông dân?

- Bảo vệ nhưng ô nhiễm ra sao, thiệt hại mức độ nào... không phải một mình hội làm được. Chúng tôi làm sao có thể vào nhà máy giám sát, lấy mẫu nước để bảo vệ nông dân mình. Cái đó là của cơ quan chuyên môn.

* Nông dân huyện Long Thành cho rằng chính nhà máy xử lý nước thải của Sonadezi gây thiệt hại cho mình. Với tư cách chủ tịch hội, ông giúp nông dân ra sao?

- Chúng tôi sẽ làm việc lại với Hội Nông dân xã Tam An để nắm số hộ dân bị thiệt hại và báo cáo cho huyện ủy xin ý kiến chỉ đạo. Khi công an kết luận nhà máy xả thải của Sonadezi có gây ô nhiễm, chúng tôi sẽ giúp nông dân đòi quyền lợi. Thậm chí nếu họ kiện, hội sẽ hỗ trợ về mặt pháp lý và cùng họ chứng minh thiệt hại.

_____________

Ông Huỳnh Ngọc Trai (chủ tịch Hội Nông dân xã Tam An):

Phóng to

Chủ tịch Hội Nông dân xã Tam An Huỳnh Ngọc Trai và các đơn kiện của nông dân về việc Sonadezi xả thải gây ô nhiễm Ảnh: HÀ MI

“Từ năm 2005 có quá nhiều biên bản ghi nhận nhà máy này xả thải gây ô nhiễm làm thiệt hại cho dân nhưng sau đó đã không được xử lý khiến dân rất bức xúc. Nhiều lần đoàn của xã, của huyện đăng ký làm việc để giải quyết việc gây ô nhiễm thì họ không cho hoặc nói không có lãnh đạo ở nhà”.

Ông Trai cho biết cử tri kêu quá nhiều về chuyện nhà máy này gây ô nhiễm, vừa qua ông và những người có trách nhiệm đã đề nghị cơ quan chuyên môn lấy mẫu nước thải kiểm tra để trả lời cho cử tri. “Kết quả trả lời đều cho rằng nước có màu, có mùi nhưng nằm trong ngưỡng cho phép. Chúng tôi đem nội dung này trả lời và bị cử tri chất vấn rằng ở ngưỡng cho phép sao cá tôm chết. Chúng tôi trả lời dân mà thấy ngượng miệng quá” - ông Trai kể.

Theo Hội Nông dân xã Tam An, đến chiều 9-8, người dân ở các ấp đã nộp 39 đơn khiếu nại nhà máy gây ô nhiễm và đòi bồi thường. Hầu hết các đơn của các hộ dân phản ảnh từng trồng trọt, chăn nuôi ở khu vực rạch Bà Chèo nhưng phải gánh chịu nước thải ô nhiễm do nhà máy xử lý nước thải xả ra, làm cây trồng và vật nuôi bị chết.

______________

Ông Võ Văn Chánh (phó giám đốc Sở Tài nguyên - môi trường):

Ông Võ Văn Chánh nói:

- Chỉ tiêu màu sau xử lý của nhà máy xử lý nước thải tập trung không đạt thì rõ rồi, năm nào thanh tra cũng phát hiện và xử phạt do vượt chuẩn từ 2-5 lần. Công ty cổ phần dịch vụ Sonadezi đang cho hoàn thiện nhà máy xử lý nên độ màu vượt chuẩn vẫn xảy ra. Sau khi C49 bắt quả tang xả thải, nếu kết quả mẫu cho thấy các chỉ tiêu theo quy định vượt cả trăm lần thì đó mới là điều bất ngờ.

* Sau khi C49 bắt quả tang, ông cũng xuống hiện trường, vậy ông có thấy điều gì bất thường không?

- Qua kiểm tra đánh giá tác động môi trường của Bộ Tài nguyên - môi trường, chúng tôi không thấy có hồ sinh thái, chỉ có nước thải từ hồ hoàn thiện được xử lý chảy thẳng ra rạch Bà Chèo và sông Đồng Nai. Nhưng trong giấy phép xả thải của Bộ Tài nguyên - môi trường cấp lại có đề cập đến hồ sinh thái. Về khách quan, nếu có thêm hồ sinh thái thì tốt nhưng chức năng cụ thể của hồ sinh thái Sonadezi là gì? Quan sát chúng tôi thấy có cái gì đó không ổn nên đang yêu cầu anh em kiểm tra lại các hồ sơ liên quan. Tôi ra hồ sinh thái nằm cạnh rạch Bà Chèo thấy nhà máy xử lý nước thải thiết kế một cái ống có nắp đóng - mở trên ống đang hở miệng. Vậy khi thủy triều dâng lên cái nắp trên ống này có đậy lại không? Về mặt quản lý, chúng tôi quan tâm như vậy, còn xử lý như thế nào vẫn đang chờ kết luận của C49 về việc có không chuyện nhà máy cố ý xả trộm hay chỉ do lỗi khách quan trong quá trình sửa chữa hệ thống nhà máy.

* Qua những thông tin kiểm tra ban đầu, ông thấy họ có sai gì không?

- Họ nói do đang sửa chữa hệ thống nhà máy nhưng ít ra phải có giải pháp về việc xử lý nước thải theo hợp đồng với doanh nghiệp. Khi chúng tôi hỏi sao không có báo cáo sở theo quy định, họ nói đã có công văn xin ý kiến. Hiện chúng tôi đang cho kiểm tra lại xem họ có báo cáo không, nhưng ít ra sở phải có văn bản đồng ý.

* Khi chúng tôi xuống khu vực xã Tam An, huyện Long Thành, được chính quyền và người dân phàn nàn chuyện nhà máy xử lý nước thải của Sonadezi gây ô nhiễm nhiều năm nhưng không được xử lý đến nơi đến chốn. Sở có biết việc này?

- Chúng tôi không nhận được đơn thư phản ảnh của dân. Tuy nhiên, khi tiếp xúc cử tri cũng có người phản ảnh nên chúng tôi xuống địa bàn lấy mẫu phân tích, sau đó yêu cầu nhà máy phải khắc phục việc gây ô nhiễm bằng cách hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải. Họ có đầu tư, nâng công suất lên 10.000m³/ngày đêm và được Bộ Tài nguyên - môi trường cấp phép xả thải.

Nếu đặt vấn đề trách nhiệm quản lý địa phương chúng tôi vẫn có cái vướng. Bởi theo Luật bảo vệ môi trường, nơi nào cấp đánh giá tác động môi trường, nơi đó có thẩm quyền thanh tra, kiểm tra. Nên ở đây thanh tra Bộ Tài nguyên - môi trường mới có thẩm quyền thanh tra, kiểm tra họ. Ngoại trừ phát hiện doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm pháp luật, thanh tra sở mới có quyền vào cuộc. Nhưng thanh tra sở không phải là công an, muốn thanh tra phải thông báo trước nên không loại trừ khả năng đối phó.