"Đây là một dự án rất khó khăn, kéo dài gần một năm trời. Tôi rất vui mừng là dự án vừa hoàn thành mỹ mãn vào đầu tháng 5”, ông Võ Tá Hân, người sáng lập VN2020 - “sân chơi” của giới trí thức, chuyên gia trẻ VN tại Singapore - nói với Tuổi Trẻ.

Phóng to

Sách được chuyển về trường ĐH Quốc tế TP.HCM

* Là chuyên gia tài chính - ngân hàng và quản trị doanh nghiệp, nhưng ông không chỉ hoạt động trên lĩnh vực kinh tế mà còn là quan tâm đến các hoạt động giáo dục ở VN, dù đã định cư ở Singapare được hơn 30 năm. Vậy ông nhận xét thế nào về sinh viên - học sinh VN?

- Một người bạn cao cấp trong ngành giáo dục của chính phủ Singapore nói với tôi rằng họ đi nhiều nơi trên đất nước VN để tuyển học sinh giỏi mà trao học bổng, họ kết luận: "Học sinh -sinh viên VN giỏi quá, chúng tôi phải “chớp lấy” ngay các em này trước khi các nước khác qua giành lấy”.

Đó là ở VN, còn ở Singapore, hiện tại có khoảng 10.000 HS-SV Việt Nam. Thật ra có không ít em được bố mẹ đưa tiền qua cho chi tiêu, không chịu học hành; song có những em cực kỳ giỏi. Những em giỏi hầu hết học ở các trường nổi tiếng của Singapore như Đại học quốc gia (NUS), Đại học kỹ thuật Nangyang (NTU), Đại học quản lý (SMU).

Những trường tôi vừa kể không phải cứ có tiền là vào học được. Đã tốt nghiệp đại học ở Singapore, sau này các em có thể sang nước khác như Anh, Mỹ, Úc... để học tiếp vì bằng cử nhân ở Singapore được đánh giá rất cao.

* Điều gì khiến ông nảy ra ý định sáng lập VN2020 vào năm 2007, được xem là một trong những “sân chơi” của giới trí thức, chuyên gia trẻ VN tại Singapore?

- Tôi lập VN2020 để các em có cơ hội phát triển khả năng lãnh đạo và giúp đỡ HS-SV Việt Nam đang học tập tại Singapore. Hiện nay nhóm chỉ mời thành phần ban lãnh đạo của các hội HS-SV Việt Nam tại các trường NUS, NTU, SMU và các chuyên viên Việt Nam đang làm việc tại Singapore tham gia.

Lúc ban đầu, ở VN2020, cứ một thành viên (“mentor”) phải phụ trách trực tiếp giúp đỡ 5 em sinh viên (“mentees”) từ việc hướng dẫn học hành, tìm việc tập sự và chính thức. Nay thì VN2020 chủ trương để các em sinh viên tự chủ động tổ chức các hoạt động tại các trường mình.

Các em thường tổ chức những chương trình hội thảo và các thành viên VN2020 tham dự với tư cách giảng viên/thuyết trình viên giúp hướng dẫn các em sinh viên chọn ngành học, chọn hướng đi trong tương lai, viết resume, tập dượt phỏng vấn, giúp tìm việc làm, giới thiệu học bổng, giới thiệu cơ hội tiếp tục du học tại các nước khác… Như thế để các em tập làm việc chung, để va chạm với đời, để biết khó khăn, để tự trưởng thành chứ không còn được “cầm tay chỉ việc” nữa.

* Theo ông, hoạt động nào của VN2020 được xem là hiệu quả nhất?

- Tôi muốn nhắc đến trường hợp của anh Trần Đăng Khoa, trưởng gia đình “Khởi nghiệp” của VN2020 đã cùng 10 thành viên VN2020 thành lập công ty TGM và tổ chức các khóa đào tạo “Vươn tới thành công” ở Việt Nam. Khoa và các bạn ước mơ là sẽ giúp đào tạo tốt cho 1 triệu học sinh ở Việt Nam trong vòng 10 năm. Tôi nghĩ rằng những thành quả của VN2020 không thể đánh giá từ những hoạt động trong mấy năm ngắn ngủi vừa qua, mà sẽ tiềm tàng đơm hoa kết trái trong nhiều năm tới…

Phóng to

Ông Võ Tá Hân

VN2020 chủ trương mời cựu thành viên Ban chấp hành các hội sinh viên Việt Nam tại 3 đại học lớn ở Singapore như tôi đã nói là NUS, NTU và SMU tham gia điều hành VN2020. Các thành viên Ban chấp hành này đều là những người có tinh thần phục vụ cộng đồng và khả năng lãnh đạo rất cao, lại sẵn có mối quan hệ với hầu hết các sinh viên trong trường. Nhưng nhiệm kỳ của họ chỉ có 1 năm mà thôi.

Chỉ với một số thành viên Ban chấp hành tương đối nhỏ, VN2020 có thể huy động được một lực lượng tài năng sinh viên và chuyên gia trẻ rất đông ở Singapore.

VN2020 cũng vừa mở thêm một nhánh mới gồm các em học sinh Việt Nam hiện đang theo học tại các trường trung học Singapore qua các chương trình học bổng A Star và ASEAN. Nhánh VN2020 ở châu Âu cũng đã hình thành tại Thụy Sĩ (http://vietnam2020.org/).

Những bạn trẻ VN, mỗi người đều có một con đường học vấn, sự nghiệp riêng để đeo đuổi, thường ghé vào cái “quán” nhỏ này nghỉ chân trong chốc lát, cùng đưa vai gánh vác vài công việc, vui đùa với bạn bè một thời gian để rồi lại chia tay, tiếp tục cuộc hành trình của đời mình. Người này trở về nước hoặc chuyển sang nước khác làm việc, người kia lại tiếp tục du học tại các nước khác…

- Trước đây, các công ty chúng ta chỉ ở trong nước để đón các công ty nước ngoài vào làm ăn. Ngày nay thì doanh nghiệp Việt Nam đã trưởng thành và bắt đầu nắm thế chủ động, vươn ra nước ngoài để mở rộng thị trường. Khi ấy họ cần phải cử người ra nước ngoài làm đại diện.

Đưa một nhân viên trong nước qua Singapore chẳng hạn, là một điều tốn kém, một phần cũng vì cần mất nhiều thời gian để họ “quen nước, quan cái”. Chi bằng các công ty nên kết hợp với các em đã học và sống nhiều năm tại đây, mời các em tư vấn, tham gia như một người đai diện bán chính thức ở Singapore ngay trong lúc các em đang làm việc tại đây. Cần tìm hiểu vấn đề gì, từ kỹ thuật mới, từ các thông tin kinh doanh… thì những người đại diện trẻ này sẽ… chạy việc cho.

Tất cả các em này được giáo dục đàng hoàng, giỏi nghề, tiếng Anh thông thạo… Một ngày nào đó, cần thì thuê các em, thế là có thể sử dụng các em này ngay. Đây là một lực lượng “nội công kinh tế” cho các công ty trong nước mà lâu nay các vị chủ doanh nghiệp chưa biết tận dụng khai thác.

Phóng to

Ông Hân và câu lạc bộ Guitar của VN2020

* Những dự tính đóng góp mới của ông và của VN2020 trong thời gian tới?

- Thực sự thì chúng tôi cũng không có những chương trình gì lớn lao ngoài cái mục đích nhỏ bé là cố gắng tạo điều kiện giúp đỡ các em sinh viên và chuyên viên Việt Nam ở Singapore. Tùy thuộc vào vấn đề nhân sự, nếu may mắn có được những em có khả năng lãnh đạo và đầy nhiệt huyết tham gia thì chính họ sẽ là những người lèo lái VN2020 trong tương lai.