Phóng to

Nữ văn sĩ Doris Lessing

Trên trang web nobelprize.com, Viện Hàn lâm Thụy Điển đã gọi bà Lessing là "tác giả viết nên những áng văn mang tính sử thi bằng những trải nghiệm của người phụ nữ, người với thái độ hoài nghi, nhiệt tình và tầm nhìn xa trông rộng đã soi rọi một nền văn minh bị chia rẽ”.

Tác phẩm đầu tay của bà Lessing là tiểu thuyết The grass is singing (Đồng cỏ ca hát - 1950), miêu tả mối quan hệ giữa vợ một người chủ đồn điền da trắng và một người hầu da đen. Mang tính tự truyện sâu sắc, cuốn tiểu thuyết là tấn bi kịch yêu-hận, đan xen trong những xung đột chủng tộc không thể hàn gắn. Sau đó là hàng loạt tác phẩm nổi tiếng xuất phát chủ yếu từ những kỷ niệm khi sống ở châu Phi như loạt bán tự truyện Children of violence (Những đứa con của bạo lực - 1952-1969).

Tuy nhiên theo Viện Hàn lâm Thụy Điển, phải đến khi cuốn The golden notebook (Nhật ký vàng - 1962) xuất hiện, bà Lessing mới khẳng định được vị trí tiểu thuyết gia tài năng trên văn đàn thế giới. Cuốn sách được đánh giá là tác phẩm tiên phong của xu hướng bảo vệ nữ quyền và phản ánh quan điểm của thế kỷ 20 về quan hệ nam nữ.

Các tác phẩm quan trọng khác của bà trong thời kỳ 1970-1990 là The summer before the dark (Mùa hè trước bóng tối - 1973) và The fifth child (Đứa con thứ năm - 1988). Thời kỳ này, bà còn khám phá cả thể loại tiểu thuyết khoa học viễn tưởng với chủ đề sự phát triển của loài người sau chiến tranh hạt nhân.

Đến thập niên 1990, khi tuổi đã cao, bà Lessing vẫn chứng tỏ sức sáng tạo dồi dào với tự truyện Under my skin (Dưới làn da - 1994) và Walking in the shade (Đi trong bóng tối - 1997). Với hai cuốn sách này, bà Lessing không chỉ kể lại cuộc đời mình mà còn dựng lại cả một kỷ nguyên cũ: những ngày cuối của đế chế Anh hùng mạnh. Từ đầu thế kỷ 21, sách của bà mang chủ đề về thảm họa toàn cầu đẩy cuộc sống loài người về thời nguyên thủy. Nhưng giữa những đổ nát, hoang tàn, hỗn loạn, các tác phẩm bà Lessing vẫn tràn ngập hi vọng vào nhân tính.

Hãng tin AP trích lời ông Jonathan Clowes, đại diện của bà Lessing, cho biết khi Viện Hàn lâm Thụy Điển công bố kết quả giải Nobel văn học 2007, bà đang đi mua sắm trên đường phố London. "Đó là kết quả hoàn toàn xứng đáng" - ông Clowes khẳng định.