Vĩnh biệt nhạc sĩ Hoàng Hiệp

Phóng to

Nhạc sĩ Hoàng Hiệp - Ảnh: H.Sơn

Theo thông tin của Hội Âm nhạc TP.HCM, nhạc sĩ Hoàng Hiệp tên thật là Lưu Trần Nghiệp, còn có bút danh Lưu Nguyễn. Hoàng Hiệp tham gia cách mạng vào năm 1945 thuộc Đoàn tuyên truyền lưu động Long Xuyên, sau chuyển về đoàn văn công và Phân hội văn nghệ Long Châu Hà. Ông bắt đầu sáng tác từ năm 1948. Việc tập kết ra Bắc như một khởi điểm cho cảm hứng sáng tác dạt dào của người nhạc sĩ Nam bộ này.

Năm 1957, bài hát Câu hò bên bờ Hiền Lương do ông viết chung lời với nhạc sĩ Đằng Giao là điểm khởi đầu cho sự nghiệp sáng tác chuyên nghiệp của Hoàng Hiệp. Trong vòng 20 năm sống ở Hà Nội (1955-1975), ông đã viết hơn 100 ca khúc, nhiều bài trong đó tiêu biểu cho dòng nhạc cách mạng thời kỳ chống Mỹ: Lá đỏ, Trường Sơn Đông - Trường Sơn Tây, Cô gái vót chông hay Ngọn đèn đứng gác.

Sau năm 1975 Hoàng Hiệp trở về miền Nam, công tác tại Nhà xuất bản Âm Nhạc TP.HCM, sau chuyển sang Hội Âm nhạc TP.HCM và một thời gian làm tổng thư ký Hội Âm nhạc. Dấu ấn của thời kỳ sáng tác này có thể kể đến: Trở về dòng sông tuổi thơ, Con đường có lá me bay (1977), Mùa chim én bay, Em vẫn đợi anh về, Nơi anh gặp em (bài hát trong phim Tội lỗi cuối cùng)...

Những ca khúc của ông thường mang âm hưởng dân ca, trữ tình, dễ nhớ, dễ truyền xúc động. Bài hát Nhớ về Hà Nội của Hoàng Hiệp là một tác phẩm đặc sắc. Ngoài sáng tác ca khúc, nhạc sĩ Hoàng Hiệp còn viết nhạc cho kịch nói: Người ven đô, Màu giấy mới, Xa thành phố yêu dấu...; nhạc cho các vở cải lương Thái hậu Dương Vân Nga, Tiền và nghĩa; viết nhạc cho phim truyện và phim tài liệu: Cánh đồng mơ ước, Bản nhạc người tù, Mùa gió chướng, Nơi gặp gỡ của tình yêu, Biệt động Sài Gòn... Ông còn là dịch giả cuốn Nhạc lý cơ bản của Spasspbine và là tác giả nhiều sách giáo khoa âm nhạc. Năm 2000, Hoàng Hiệp được nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật. Trước khi qua đời, vào ngày 8-1 ông được nhận huy hiệu 65 năm tuổi Đảng.

Bình dị nhưng tao nhã, lịch lãm; tài năng nhưng khiêm cung là những gì mà đồng nghiệp nghĩ về nhạc sĩ Hoàng Hiệp. Chia sẻ nỗi buồn trước tin người nhạc sĩ mình kính trọng ra đi, nhạc sĩ Nguyễn Ngọc Thiện nói: “Điều đáng khâm phục là nhạc sĩ sáng tác cả nhạc thiếu nhi lẫn nhạc cho người lớn đều hay. Điểm đặc biệt nữa là các ca khúc nhạc sĩ phổ thơ đều để lại dấu ấn đẹp. Gia tài ca khúc của nhạc sĩ Hoàng Hiệp cũng gắn liền với sự nghiệp phục vụ cách mạng của ông. Những ca khúc ấy sẽ sống mãi với thời gian vì tình cảm yêu thương, tinh thần trữ tình công dân chứa chất trong đó”.

Vẫn còn xúc động khi nhắc lại những kỷ niệm với người nhạc sĩ có nét mặt hiền hòa, nụ cười ấm áp, thái độ nhã nhặn nhưng thân tình cùng cách đối xử trân trọng, hết lòng với anh em, nhạc sĩ Tôn Thất Lập đúc kết: “Hoàng Hiệp là một nhạc sĩ sáng tác có ngôn ngữ, bút pháp rất riêng, rất độc đáo. Ông không bao giờ lặp lại chính mình trong từng tác phẩm nhưng khi nghe bất kỳ tác phẩm nào của ông, ta cũng biết đó là sáng tác của Hoàng Hiệp chứ không phải ai khác. Những tác phẩm âm nhạc của nhạc sĩ Hoàng Hiệp có thể được xem là một biên niên sử bằng nhạc về lịch sử dân tộc, cách mạng, với từng cột mốc lịch sử ông đều có những ca khúc để đời”.

Linh cữu nhạc sĩ Hoàng Hiệp được quàn tại nhà tang lễ TP.HCM, lễ viếng từ 19g ngày 9-1 và sẽ đưa đi an táng tại nghĩa trang TP.HCM ngày 12-1.