Phóng to

Người làm nên thương hiệu đó - giám đốc Công ty cổ phần công nghệ Việt Lê Văn Chính.

Nay tiếp tục cuộc cạnh tranh gay gắt, Vitek đang chuẩn bị tung ra những sản phẩm có hàm lượng chất xám cao, mang dấu ấn công nghệ Việt.

Lần này, người làm nên những sản phẩm này lại là những kỹ sư trẻ tuổi đời 25 của Vitek. Câu chuyện về những nhà kinh doanh mang tinh thần Việt ở Vitek bắt đầu từ ông giám đốc Lê Văn Chính (ảnh).

* Đang làm phó giám đốc một công ty liên doanh nước ngoài, ông đã bỏ tất cả để về thành lập Công ty Vitek. Tại sao?

- Ông LÊ VĂN CHÍNH: Một lần dự buổi họp tại Tokyo (Nhật) với những thành viên chủ chốt tập đoàn điện tử lớn của Nhật để bàn cách chống lại sự khuynh loát thị trường điện tử của Hàn Quốc, 60 người trong phòng họp (đều là người Nhật) đồng loạt đứng dậy “khí thế bừng bừng”, thảo luận quyết liệt.

Tôi chợt cảm nhận rõ một điều: “Họ yêu đất nước thế, sao mình lại không thể? Cớ gì lại mang khả năng của mình giúp nước ngoài bành trướng thị trường (trong đó có nước mình)?”. Vitek ra đời từ đó.

* Ông đã bỏ nhiều công sức để xây dựng một thương hiệu Việt. Quan điểm của ông về thương hiệu Việt?

- “Thương hiệu Việt” là một từ rất đáng yêu, song cần phải hiểu một cách sòng phẳng. Liệu những sản phẩm mà chúng ta chỉ đơn thuần lao động chân tay lắp ráp cấu kiện, kiểm tra chất lượng và gắn thương hiệu vào để bán có thể gọi sản phẩm thương hiệu Việt?

Chúng ta có quyền “tranh thủ” sự ủng hộ hàng nội hóa của đồng bào nhưng đừng khai thác đến cạn kiệt. Từ sản phẩm nông nghiệp đến công nghiệp, cứ tha hồ làm với năng suất thấp giá thành cao rồi khẩn cầu người tiêu dùng Việt ủng hộ thương hiệu Việt là một điều không nên.

Đành rằng cuộc cạnh tranh quá khốc liệt nhưng “mía đường thương hiệu Việt” giá thành cao hơn mía đường các nước trong khu vực, cứ mãi đi năn nỉ đồng bào tiêu thụ sao? Chính Vitek cũng đã từng sai lầm như thế.

Phát triển kinh tế tri thức, đổi mới công nghệ đó mới là yếu tố quyết định. Đó là vũ khí thật sự khi đem sản phẩm bán ở xứ người, khi chuẩn bị đối phó với hàng ngoại giảm thuế, hội nhập AFTA, WTO.

Cần làm sao để ánh lấp lánh của huy chương “sao vàng thương hiệu Việt” không chỉ chói sáng trong lòng người Việt yêu nước mà còn tỏa rạng giữa những đại siêu thị khổng lồ trên trường quốc tế.

* Phòng làm việc Vitek có treo câu khẩu hiệu: “Mục tiêu ra đời của Vitek là làm sản phẩm điện tử VN vượt qua Nhật Bản, Hàn Quốc”. Hơi “quá” chăng?

- Chúng tôi đang từng bước thực hiện khẩu hiệu đó với niềm tin mãnh liệt. Tại thung lũng Silicon - trung tâm công nghệ điện tử lớn nhất thế giới, VN là nước có tỉ lệ chuyên gia điện tử trình độ cao lớn nhất.

Hằng năm các đại gia về điện tử trên thế giới như: Sony, Samsung, Toshiba... vẫn thường xuyên về đây tham dự các buổi hội thảo, lớp tập huấn do chính người Việt tại Mỹ hướng dẫn.

Trước mắt, chúng tôi liên kết với các công ty điện tử của Việt kiều làm việc và đào tạo nhân lực. Ước mơ rằng năm năm sau chúng tôi sẽ có một lứa 500 kỹ sư trình độ cao có thể phát triển công nghệ điện tử VN ra thế giới.

* Trong công việc có điều gì ông chưa hài lòng?

- Đó là các sản phẩm thương hiệu Việt nhưng hàm lượng chất xám VN chẳng bao nhiêu. Chúng tôi đã sống nhõng nhẽo trong sự nuông chiều và bao dung của người tiêu dùng Việt, quên mất cuộc cạnh tranh bên ngoài đầy nắng gió và hiểm nguy.

Cách đây ba năm, chúng tôi đã kịp thời dừng lại kế hoạch tung chiếc logo đặc thù cho sản phẩm của công ty ra thị trường. Đó là logo được thiết kế rất công phu cách điệu ba chữ “Rất Việt Nam”.

Vài tháng tới đây, khi hoàn tất loạt sản phẩm độc đáo do chính kỹ sư VN thiết kế, logo này sẽ xuất hiện rộng rãi như tấm lòng của Vitek với người tiêu dùng Việt.

* Tuyển những kỹ sư mới ra trường và tốn hàng tỉ đồng lập phòng nghiên cứu phát triển để họ làm việc. Ông có thấy sự đầu tư này quá mạo hiểm?

- Tôi yêu lý tưởng, ý chí, cái “lửa” hừng hực của tuổi trẻ. Những thành viên ưu tú nhất của khoa điện - điện tử đại học Bách khoa mới ra trường được “trải thảm đỏ” mời về và trao quyền tối đa để có thể phát huy hết năng lực của mình.

Mỗi người đều có một chìa khóa phòng để có thể làm việc 24/24, được chủ động đại diện công ty giao dịch với đối tác nước ngoài. 20 kỹ sư của phòng nghiên cứu đều ở độ tuổi 25, trừ vài người mới vào vài tháng, tất cả đều đã đi nước ngoài vài lần. Tôi vẫn mong có thể đầu tư nhiều hơn cho họ.

Tôi đã có kế hoạch gửi họ đi đào tạo ở Mỹ, và kế hoạch này đã bắt đầu với hai kỹ sư trẻ đến thung lũng Silicon.

* Ông không ngại họ sẽ ở lại nước ngoài hoặc trở về làm cho công ty khác?

- Hoàn toàn không có một hợp đồng ràng buộc gì cả. Trước khi đi, tôi chỉ nói mộtcâu: “Ráng học, công ty chắt bóp cho tụi em đi học chỉ mong tụi em sớm thành tài. Học xong, nếu không về hoặc làm công ty khác, Vitek sẽ không buồn nhiều khi phải chia tay với một người bất nghĩa”.

* Ông có nói đến chuyện hợp tác nghiên cứu với nhiều trí thức Việt kiều ở Mỹ? Công việc thế nào?

- Chúng tôi có nhiều kế hoạch. Vừa rồi chúng tôi cùng nhau làm một con chip để tạo ra nhiều ứng dụng mới cho sản phẩm sắp tung ra thị trường. Một con chip nhỏ xíu, nhưng với chúng tôi là một nỗ lực nhiều tháng liền. Tôi đã sang Mỹ, đến Silicon gặp bạn bè nhờ giúp đỡ. Có nhiều người bạn học xưa nay đã có thể làm thầy mình rồi.

Trong thời gian lang thang nơi đất Mỹ, có lần tôi chợt nhớ Trịnh Công Sơn có nói một câu: “Như đứa con hoang không thể tuyệt tình với rẫy sắn, nương khoai. Nơi có bà mẹ suốt đời mắt không sáng nổi một ngày trẩy hội”. Nếu trước đây tôi thấy “bầu trời VN xanh hơn trời xứ khác...”, thì bây giờ trời VN vẫn xanh hơn nhưng tôi nhận thức thêm được về sự ngu dốt và nghèo đói của mình.

* Theo ông, hạnh phúc là gì? Bây giờ ông đã tìm được hạnh phúc?

- Hạnh phúc của tôi là có niềm đam mê và được sống, nỗ lực không ngơi nghỉ với nó. Hiện giờ tôi hạnh phúc nhưng vẫn cứ lo lắng mình có như anh bạn giáo làng ngày xưa, tự thỏa mãn với chiếc xe máy duy nhất trong làng?