Phóng to

Bộ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ Vạn Cương. Ảnh: CNUC

Bởi lẽ đây là lần đầu tiên Chính phủ Trung Quốc chọn một nhân vật không thuộc Đảng Cộng sản vào hàng ngũ nhân sự cấp cao kể từ cuối thập niên 1970 khi nước này bắt đầu mở cửa kinh tế.

Người được lựa chọn là ông Vạn Cương, lên thay thế ông Từ Quán Hoa lãnh đạo Bộ Khoa học và công nghệ. Ông Vạn Cương, 55 tuổi, hiệu trưởng ĐH Đồng Tế tại Thượng Hải.

Quê ở Thượng Hải, ông sang Đức học ngành cơ khí và lấy bằng tiến sĩ danh dự ĐH Kỹ thuật Clausthal. Ra trường, ông vào làm việc tại bộ phận nghiên cứu và phát triển của Tập đoàn ôtô Audi. Năm 1996, ông được thăng chức làm giám đốc kỹ thuật ban công nghệ và sản xuất. Năng lực lãnh đạo và nhiều phát minh kỹ thuật của ông đã giúp Audi đạt những kết quả tài chính nổi bật.

Năm 2000, ông Vạn Cương đề xuất với Chính phủ Trung Quốc kế hoạch phát triển loại ôtô chạy bằng năng lượng sạch với mục tiêu tạo sự thay đổi lớn trong ngành công nghiệp ôtô nước nhà. Đề xuất được Bộ Khoa học và công nghệ và sau đó là Ủy ban Thương mại và kinh tế nhà nước tiếp nhận nồng nhiệt.

Cuối năm 2000, ông trở về Trung Quốc theo lời mời của Bộ Khoa học và công nghệ, tiếp nhận chức vụ nhà khoa học trưởng và lãnh đạo nhóm dự án xe điện của quốc gia. Năm 2001, ông đến làm việc tại ĐH Đồng Tế với vai trò giám đốc trung tâm năng lượng mới dành cho ôtô. Bốn tháng sau, ông trở thành trợ lý hiệu trưởng và đến năm 2004 ông được đưa lên làm hiệu trưởng.

Hiện nay ông Vạn Cương là phó chủ tịch Đảng Trí Công với hơn 15.000 đảng viên. Thành lập năm 1925, Đảng Trí Công chủ yếu gồm những Hoa kiều hồi hương và thân nhân của họ, cùng một số nhân vật có tên tuổi và học giả. Đảng Trí Công là một trong tám đảng, ngoài Đảng Cộng sản, đang hoạt động tại Trung Quốc. Đó là: Đảng Đài Loan dân chủ tự trị, Hội nghiên cứu Cửu Tam, Đảng Trí Công, Đảng Công nông dân chủ Trung Quốc, Hội Xúc tiến dân chủ Trung Quốc, Hội Xây dựng dân chủ Trung Quốc, Đảng Dân Minh, Ủy ban cách mạng Trung Quốc của Quốc dân đảng.

Thật ra trong thập niên 1950, một số nhân vật không thuộc Đảng Cộng sản từng được bổ nhiệm vào vị trí bộ trưởng nhưng sau đó đều sớm ra đi vì phong trào “chống hữu khuynh”. Những năm gần đây, Đảng Cộng sản Trung Quốc đưa ra một loạt chỉ thị và đề nghị nhằm cất nhắc các nhân vật không phải đảng viên cộng sản vào các vị trí lãnh đạo cao cấp.

Năm 2005, Trung ương Đảng đã yêu cầu chính quyền địa phương từ cấp huyện trở lên rộng mở các vị trí lãnh đạo chủ chốt cho những người không thuộc Ðảng Cộng sản hoặc không tham gia tổ chức chính trị nào. Đặc biệt, chỉ thị cũng đề nghị chính phủ lưu ý bổ nhiệm các ứng viên không phải đảng viên cộng sản vào vị trí cấp bộ hoặc tương đương. Đến đầu năm nay, Trung Quốc có trên 32.000 người không phải là đảng viên đảm nhiệm các vị trí cao tại cơ quan chính quyền và hành pháp cấp huyện trở lên.

Đánh giá việc bổ nhiệm ông Vạn Cương, một quan chức của Đảng Cộng sản Trung Quốc xem đây là “một động thái quan trọng trong việc thực hiện và cải thiện hệ thống hợp tác và tham vấn chính trị đa đảng dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản”.

Theo ông, tiến triển về dân chủ XHCN của Trung Quốc tạo một kênh rộng mở cho những người không thuộc Đảng Cộng sản tham gia chính trường. Từ chối nêu tên trong một cuộc phỏng vấn của Tân Hoa xã, quan chức này nói thêm: “Đó là một bước đi chiến lược trong việc xây dựng nền chính trị XHCN”.

Phóng to Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Dương Khiết Trì. Ảnh: AFP Bộ trưởng Bộ Các nguồn nước Trần Lôi. Ảnh: CV Bộ trưởng Bộ Đất đai và tài nguyên Từ Thiệu Sử - Ảnh: WMC Nằm trong quyết định thay đổi nhân sự cấp bộ mới nhất của Trung Quốc, ông Dương Khiết Trì (57 tuổi) trở thành tân bộ trưởng Bộ Ngoại giao thay ông Lý Triệu Tinh về hưu. Ông Từ Thiệu Sử (56 tuổi) làm bộ trưởng Bộ Đất đai và tài nguyên thay ông Tôn Văn Thịnh, và ông Trần Lôi (53 tuổi) làm bộ trưởng Bộ Các nguồn nước thay ông Uông Thư Thành.