Có thêm nhiều đường cao tốc sẽ giúp TP.HCM kết nối thuận tiện với những đô thị vệ tinh - Ảnh: Châu Anh

* Mời bạn xem toàn cảnh Sài Gòn - TP.HCM từ trên cao quay bằng flycam

Nhằm góp thêm một góc nhìn khác, Tuổi Trẻ Online xin giới thiệu bài viết này:

Theo dõi vệt bài tham gia Diễn đàn TP.HCM và Khát vọng vươn lên ở báo Tuổi Trẻ mấy ngày gần đây, tôi có ý kiến sau:

1 - Xây dựng nhiều thành phố chuyên đề 

Hà Nội trước đây có 36 phố phường, bây giờ TP.HCM hướng tới thành phố với 16 đô thị vệ tinh (chẳng hạn) khá lãng mạn nhưng viển vông.

Khu đô thị Phú Mỹ Hưng có nhà ở, giải trí, việc làm, giao thông nhưng có thu hút được nhiều dân cư đâu? Khu dân cư Trung Sơn, Him Lam... chỉ dành cho đại gia. Dân nghèo bám khu trung tâm để chạy chợ, thu nhập bấp bênh, sự học con cái không căn bản, cái nghèo - khó cứ đeo bám lấy họ.

Nên chăng thành lập các nông trường ở các tỉnh giáp ranh TP.HCM để chăn nuôi, sản xuất và lập khu dân cư mới. Rời bỏ thành phố đến miền đất lạ, tâm trạng ai cũng ngại nhưng nếu có điện - đường - trường - trạm tử tế sẽ giúp dân yên tâm.

Hà Nội sau năm 1975 có khu kinh tế mới Lâm Hà tại Lâm Đồng. Đến nay hầu hết bà con đều ổn định, nhiều hộ gia đình trong số đó có đời sống sung túc. Đồng thời chuyển nhà máy, xí nghiệp, trường đại học, cao đẳng về các thành phố ở miền Đông Nam Bộ.

Giải pháp này giúp giảm mật độ dân cư, hiện nay khá nhiều đường cao tốc (đang và sẽ hình thành) nối các tỉnh miền Đông Nam Bộ với TP. HCM, công chức - viên chức, người học đi làm và học tập bằng phương tiện xe bus chất lượng cao cách TP.HCM vài trăm km là chuyện có thể chấp nhận được.

2 - Phát triển giáo dục 

Dạy trẻ em học cách ra khỏi “phạm vi an toàn”, muốn thế chương trình học ở bậc phổ thông cần nhẹ nhàng, dành thời gian rèn luyện kỹ năng đọc sách, hợp tác nhóm, hùng biện....

Giai đoạn này, VN nói chung và TP. HCM nói riêng cần những lớp người biết vâng lời và làm theo yêu cầu của người khác một cách xuất sắc. Đừng học và làm theo khuôn mẫu Nhật Bản, họ đang đi trước ta cả thế kỷ!.

Biểu tượng văn hóa đặc trưng của TP.HCM nên chăng là: gắn bó trong gia đình, cải lương, áo dài, cây xanh, kênh rạch và xích lô. Tất cả những yếu tố đó TP.HCM đã và đang có. Vấn đề là giữ gìn, phát huy cho độc đáo, hấp dẫn, sâu sắc, xinh đẹp.

Đòi hỏi có chiến lược với tầm nhìn khá dài, năm mươi năm trở lên và cụ thể hóa bằng chương trình hành động một năm, năm năm. Chương trình cần tham khảo ý kiến của cư dân thành phố.

3 - Chuẩn bị đường băng đủ rộng để cất cánh

Hãy nhìn Hà Nội, từ dạo mở rộng đến giờ, “công việc nhiều như nước sông Hồng”, vấn đề thủ đô phát triển, vấn đề an sinh xã hội, vấn đề giảm ùn tắc giao thông được đánh giá như thế nào?

Thành phố trung tâm là dịch vụ, các thành phố vệ tinh được phân cấp mạnh mẽ, sự gắn kết trong nhận thức và hành động liệu có nhất quán, thông suốt hay không?

Chưa nói đến phát triển thành phố trực thuộc Đông, Tây, Nam, Bắc Sài Gòn với tầm nhìn vài chục năm đi nữa thì điều kiện thực hiện e khá viển vông. Một thực tế hiện nay là trung ương chưa chấp nhận, việc thuyết phục đã khó, chuẩn bị các nguồn lực trong điều kiện đó càng khó khăn hơn.

4 - Tạo niềm tin và khơi gợi sức dân 

Làm sao để đội ngũ cán bộ, công chức - viên chức các Sở, Ngành và chính quyền cơ sở luôn nghĩ đến lợi ích của dân, hành động cho dân tin? 

Có vấn đề về phẩm chất đạo đức là một lẽ nhưng không ít người trong bộ máy chính quyền các cấp, các ngành làm dân mất niềm tin là do nhận thức, năng lực chuyên môn yếu kém.

Do đó vấn đề tuyển chọn cần được công khai, minh bạch, bồi dưỡng về đạo đức và năng lực chuyên môn phải thường xuyên để giúp họ hoàn thành nhiệm vụ trong điều kiện và bối cảnh mới.

Cùng với đó là có sự giám sát của đại biểu dân cử, của các phương tiện kỹ thuật và cả của mọi người dân. Điều này đòi hỏi một sự minh bạch được luật định cùng với đó là những chế tài nghiêm khắc, buộc phải thực hiện!.

Khát vọng vươn lên chắc chắn là mong ước của lãnh đạo và dân cư thành phố, nhưng biện pháp thiết nghĩ cần khoa học, thận trọng và thực tế.