Phóng to

Những nhân viên văn phòng dễ bị mắc những loại bệnh “ngồi”

Độ tuổi của các bệnh nhân thường ở mức trung niên nhưng cũng có trường hợp dưới 40 tuổi đã bị thoái hóa hoặc biến dạng đường cong sinh lý cột sống. Các bệnh nhân này cùng có một nguyên do ngồi quá nhiều.

Báo động sức khỏe lao động ngồi

Chúng tôi đến Trung tâm Y tế Dệt may để tìm hiểu về tình hình khám chữa bệnh của công nhân ngành dệt may. Tại Khoa Đông y & Phục hồi chức năng, các bác sĩ đang tiến hành các phương pháp trị liệu: chiếu tia hồng ngoại, ủ ngải, dùng máy kéo cột sống, xoa bóp, điện châm.

Trò chuyện với cô Hưng, bệnh nhân 55 tuổi, hiện là công nhân may công ty may Hà Nội, cô cho biết luôn có cảm giác đau nhói các cơ, đau lưng và tê phù chân tay, đang điều trị lần thứ hai tại Trung tâm. Theo các bác sĩ, tình trạng đau mỏi, nhất là đau lưng và đau cơ vai diễn ra khá phổ biến tại đây. Phần lớn trong số họ phải ngồi liên tục nhiều giờ để sản xuất, thời gian đi lại và vận động rất ít.

Cùng với các nhóm ngành dệt may, nhiều hoạt động sản xuất khác như lắp ghép cơ khí, đóng giày, sản xuất đồ hộp, công nhân đều ngồi liên tục tại băng chuyền sản xuất, thực hiện các chi tiết sản phẩm. Nghiên cứu của Viện Y học lao động tại nhà máy sản xuất giày cho thấy: 62,2% số công nhân cảm thấy đau mỏi trong quá trình làm việc, 32,2% đau mỏi sau khi lao động và vẫn còn 3,7% tiếp tục đau mỏi tới ngày hôm sau.

Không chỉ có các lao động sản xuất dây chuyền, rất nhiều nhân viên văn phòng, những người làm việc với máy tính – những lao động ngồi phổ biến cũng có vấn đề về sức khỏe. Tại một công ty tư vấn kiến trúc Hà Nội, chúng tôi tìm hiểu thấy hơn 70% nhân viên công ty luôn trong tình trạng mỏi mệt, đau cứng cơ. Đa phần trong số họ là các lao động trẻ.

Mặc dù không trong hoạt động băng chuyền nhưng áp lực công việc tại nhiều văn phòng cũng nặng nhọc không kém. Nhóm việc như thiết kế, lập trình, viết phần mềm đều là việc khoán sản phẩm và đòi hỏi tiến độ thời gian nên tình trạng ngồi làm việc hơn 10 tiếng một ngày là rất phổ biến. Những nhóm công việc khác như kế toán, thu ngân, nhân viên điện thoại cũng ngồi thường xuyên, ít vận động. Dù còn trẻ, nhưng sức khoẻ của các công chức này đều không tốt.

Chị Yến, một kiến trúc sư 27 tuổi tâm sự, trong thời gian làm việc chỉ cần đột ngột đứng dậy là đầu óc chị lại xây xẩm, hoa mắt chóng mặt, thường xuyên bị hạ đường huyết. Những bệnh như huyết áp thấp, đau nửa đầu, cảm cúm phổ biến đến mức nhân viên nào cũng có một tủ thuốc cá nhân để sử dụng.

Bệnh do ngồi

“Biểu hiện bệnh phổ biến và rõ rệt nhất với những người ngồi quá nhiều là triệu chứng đau mỏi lưng” - Bác sĩ Thanh, khoa Bệnh nghề nghiệp Bệnh viện Thanh Nhàn cho biết, “Ngồi liên tục trong một tư thế nhất định hàng giờ, cơ thể không được vận động thường xuyên nên cột sống dễ bị chùn, đây là một trong những nguy cơ dẫn đến thoái hoá cột sống khi có tuổi”.

Theo nghiên cứu của Viện Y học lao động và môi trường, nhóm lao động phải ngồi liên tục có tỉ lệ đau mỏi lưng cao hơn hẳn so với các nhóm làm việc khác: 15-20% số lao động bị đau so với 5-7% tại các nhóm khác. Rối loạn xương cơ khớp phổ biến tại các công ty sản xuất: dệt may, sản xuất giày, sản xuất xà phòng, công ty thiết bị điện tử…

Có nhiều yếu tố gây nên tình trạng này ở các lao động sản xuất: ghế ngồi không phù hợp, ngồi sai tư thế, thao tác công việc đơn điệu nhưng tần số thao tác cao, thời gian nghỉ ngơi quá ít.

Tuy nhiên, ngoài những nghiên cứu về rối loạn xương cơ khớp tại các công ty sản xuất, hiện chưa có một nghiên cứu nào tìm hiểu về các tác động bệnh lý khác của việc ngồi nhiều. Điều này trái ngược với thực tế: không chỉ đau mỏi lưng, các dấu hiệu về bệnh tim mạch, thần kinh, tê phù chân tay cũng khá phổ biến.

Theo bác sĩ Ngọc Châm, Khoa sản ngoại, Trung tâm Y tế Dệt may, ngồi quá nhiều cũng có nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa, do yêu cầu công việc phải ngồi liên tục khiến nhiều chị em không được vệ sinh thường xuyên dẫn đến viêm nhiễm.

Ngồi nhiều sinh bệnh, nhưng các trung tâm nghiên cứu lại chưa chú trọng tới điều này? Tìm lời giải thích cho vấn đề này, chúng tôi được biết: những dấu hiệu bệnh trên không được xếp vào loại bệnh nghề nghiệp là do biểu hiện bệnh không rõ ràng, không đặc trưng cho công việc.

Theo bác sĩ Thanh, nguyên nhân gây bệnh ở những người ngồi nhiều không nằm ở áp lực công việc mà xuất phát từ chính ý thức vận động của từng người, “Với những người chăm tập luyện thể thao, rèn luyện sức khỏe, các dấu hiệu mệt mỏi, đau nhức ít gặp, có gặp cũng sớm hồi phục hơn, không gây ảnh hưởng nghiêm trọng”.