Nhiều năm qua, Thừa Thiên - Huế đã tốn bao công sức để tìm ra một giống lúa ngắn ngày thích ứng với mùa mưa Huế khắc nghiệt, nhưng xem ra công việc này còn lắm gian nan.

Phóng to

Trong 12 năm qua, Huế đã sử dụng giống lúa Khang Dân như là giống tối ưu nhất trong nhóm giống lúa ngắn ngày (chiếm 60% cơ cấu giống cho mùa vụ) thích nghi thời tiết. Với một số ưu thế như có thời gian sinh trưởng ngắn, chịu được rét, áp dụng được cả hai vụ mùa, dễ canh tác, hiện chưa một loại nào thay thế được giống lúa Khang Dân. Cái gì cũng có mặt trái, một đứa trẻ mang thai 6-7 tháng khác với đứa trẻ sinh ra đủ 9 tháng 10 ngày. Riêng với giống lúa Khang Dân đã bộc lộ những khuyết điểm là bệnh thối thân thối bẹ, nên việc tìm kiếm các loại giống hội đủ “phẩm chất” cần thiết trong điều kiện thời tiết quá khắc nghiệt như Huế phải tiếp tục thực hiện.

* Một tô bánh canh cua hay cháo bò thật nóng ăn trong một sáng mùa đông mưa dầm gió bấc..., chỉ nghĩ đến hình ảnh đó tôi đã muốn chạy ngay về với Huế của tôi trong những ngày đông này rồi. Chiều mùa đông mà được ngồi uống cà phê ở quán Sông Xanh, nhìn mưa lất phất thì tuyệt diệu biết bao. Mưa dầm ở Huế tuy kéo dài nhưng không lớn, có thể thả bộ trong mưa qua những con đường “hàng muối” hay “phượng bay”, gặm nhấm nỗi cô đơn trong cái lạnh và mưa phùn để tình yêu với Huế ngày một sâu đậm hơn, để không bao giờ quên được Huế.

Ý tưởng nâng mưa Huế lên thành một sản phẩm du lịch phục vụ việc phát triển kinh tế - xã hội của Huế rất hay, tuy nhiên xin các nhà quản lý cần nghiên cứu thật kỹ, quan trọng là tính đồng bộ trong cảnh quan tự nhiên, kiến trúc, con người và thiên nhiên của Huế. Sự phát triển du lịch ồ ạt, thiếu quy hoạch thời gian qua ít nhiều phá vỡ cảnh quan thơ mộng của Huế rồi.

* Đến thăm Huế mà thiếu chút mưa, nói ngoa một chút thì “xem như chưa đến Huế”, còn chừng mực hơn phải nói rằng: vậy là bạn đang thiếu chút hương vị, xúc cảm rất Huế đó. Mưa Huế thật lạ lùng, có khi dai dẳng, lê thê như sụt sùi than khóc mà khung trời là một màu ảm đạm, có khi hớn hở thoạt đến thoạt đi, để lại một không gian sạch và trong đến vô ngần. Mưa Huế gợi nỗi buồn, nhưng trong nỗi buồn ấy vẫn he hé những niềm vui...

Sống ở Huế, đã có những buổi chiều tôi ngồi bên khung cửa sổ quán cà phê Sông Xanh nhìn về Đập Đá, thấy con đường trước mặt dài hun hút, ngắm những xanh đỏ tím vàng áo mưa đi đường. Cũng có những ngày lụt, mưa dầm dề thối trời thối đất, tôi và bạn bè “nhất quỷ nhì ma” hớn hở đội mưa, lội nước lang thang với Huế... Mưa Huế, cơ hồ chỉ dùng mỗi chữ “chao ôi!” mà cảm thán, mong diễn tả được mọi cung bậc của cảm xúc, của kỷ niệm những ai từng ở, từng đến Huế và vấn vương cùng mưa.

Mở một tour du lịch với chuyên đề mưa Huế, răng lại không hỉ? Đã có một tour Huế xanh với những ấn tượng nhà vườn, cây trái rất thành công, cũng sẽ có một tour Huế mưa rất Huế. Du khách được đến vườn Ngự Viên, nghe những câu thơ của Nguyễn Bính: “Trời mưa xứ Huế sao buồn thế/ Cứ kéo dài ra đến mấy ngày” mà nhớ Ngự Viên xưa trong cái mưa dầm chứa đầy kỷ niệm. Hay có một sáng mưa, ngồi trên lầu Ngũ Phụng nhìn xuống sân triều, lòng mơ về một mỹ nữ chốn cấm cung thuở nào. Hay có một buổi trưa mưa, lặng im như bóng thông trên đồi Vọng Cảnh, nhìn xuống khúc sông được mệnh danh đẹp nhất kinh kỳ, ao ước leo theo dây mưa xuống với dòng sông. Hay ngồi chen chúc cùng nhau xì xụp một chén chè nóng bên đường, hay ngồi uống cà phê bên dòng sông Hương, nhắc lại những mối tình đầu đẫm mưa nước mắt.

* Huế không có hiện tượng “nhất vũ” nào cả mà chỉ có mùa xuân mưa bấc, mùa hạ mưa dông, mùa thu mưa ngâu, đầu đông mưa lũ, cuối đông mưa dầm. Huế lại càng không có “tứ thời giai thị hạ” mà có bốn mùa rõ rệt: xuân xanh, hạ trắng, đông xám, thu vàng.

Mưa, một hiện tượng thiên nhiên quá đỗi bình thường, nhưng với Huế mưa còn mang lại những cảm xúc cho những người con xứ Huế với đặc trưng riêng. Trong mưa họ vẫn tìm thấy những niềm vui, niềm lạc quan của cuộc sống, vẫn tin rằng sau cơn mưa trời lại sáng, được ngắm nhìn cầu vồng đã hình thành nên một nét văn hóa của Huế mộng mơ.

Mưa là thời gian để gặp gỡ bè bạn, để ngồi ngắm mưa, nghe mưa, để đi dạo trong mưa... được đắm mình trong những hồi ức đã lãng quên. Với những giá trị văn hóa đặc trưng của “xứ mưa”, việc biến nó thành một sản phẩm du lịch là điều rất khả thi với những người làm du lịch. Tôi xin hiến kế một số ý tưởng: xây dựng các hoạt động vui chơi giải trí trong nhà; tổ chức các không gian, các điểm ngắm mưa, nghe mưa; tổ chức các tour du lịch đi trong mưa.