TT - Trọng tài FIFA Mai Hoàng Trang đã rút thẻ đỏ gián tiếp (hai thẻ vàng) cho cầu thủ Vũ Văn Quyền. Cầu thủ này đã bị đuổi ra khỏi sân. Nhưng thẻ đỏ của người nữ trọng tài không chỉ dành cho một cầu thủ cụ thể, mà còn để phạt một hiện tượng đã thành nếp xấu, một hành vi vô văn hóa, thiếu đạo đức đang có cơ phổ biến trong nền bóng đá VN.

Hiện tượng đã thành nếp xấu là cầu thủ phản đối trọng tài mỗi khi bị phạt. Từ giải chuyên nghiệp đến giải phong trào, từ đội tuyển quốc gia đến các CLB, từ U này đến U nọ, không ở thứ bậc đội hình nào mà không xảy ra hiện tượng này. Nó không bị trừng phạt (vâng, trừng phạt chứ không phải là phạt) đúng mức cần thiết nên đã thành ra phổ biến, thành nhờn và nhàm, và được coi là chuyện bình thường của bóng đá VN.

Hậu quả là ở một giải trẻ thuộc chương trình bóng đá Tầm nhìn châu Á, trước một trọng tài nữ, một cầu thủ trẻ vẫn phản ứng thô bạo như đã quen phản ứng như vậy từ lâu, từ trước, dù có thể đây là lần đầu tiên anh ta có phản ứng đó. Không thể đổ lỗi hoàn toàn cho sự ức chế tinh thần trong chuyện này, mà ở đây có thói quen vô thức của cả một cộng đồng bóng đá.

Một hành vi vô văn hóa, thiếu đạo đức đang có cơ phổ biến là việc chửi mắng, thóa mạ và nghiêm trọng nhất là hành hung trọng tài. Việc phản đối trọng tài trước mỗi thẻ phạt đã là khó chấp nhận thì việc phản đối bằng những lời lẽ thô tục, phản cảm càng không thể chấp nhận, đến việc đụng tay đụng chân để xâm hại thân thể, gây thương tích cho trọng tài thì đó đã là tội phạm.

Bóng đá, cũng như nhiều môn thể thao khác, là một hoạt động cơ bắp. Nhưng con người không chỉ có cơ bắp và cơ bắp không làm nên con người. Những lời lẽ thóa mạ, chửi bới và những hành hung đấm đá, xô đẩy trọng tài cho thấy cầu thủ thiếu một cơ sở sơ đẳng về văn hóa và đạo đức của một con người bình thường.

Điều nói trên phổ quát cho bóng đá VN. Trong trường hợp trọng tài Mai Hoàng Trang, hành động của cầu thủ Vũ Văn Quyền còn đáng bị lên án hơn cả về khía cạnh nghề nghiệp và khía cạnh tinh thần. Mai Hoàng Trang là một trọng tài nữ, nhưng là trọng tài thì chị vẫn là nữ, nhưng là nữ chị vẫn là trọng tài.

Có nghĩa khi có phản ứng phi thể thao, phi văn hóa với chị, cầu thủ đã bộc lộ sự thiếu tôn trọng và ở đây có thể hiểu là sự xem thường phụ nữ. Biết đâu nếu là một trọng tài nam thì anh ta không dám thế hoặc khác thế, dù như đã nói do thói quen vô thức phản đối trọng tài nên có thể là người nam hay người nữ cầm còi thì cầu thủ vẫn cứ mở miệng và động tay. Sau nữa, lời lẽ và hành vi đó dù là trên sân cỏ, nhưng cũng chính là trên sân cỏ, là đã phơi bày trước mắt đông đảo mọi người một thái độ coi thường cộng đồng, tập thể, bất chấp dư luận.

Chiếc thẻ đỏ của trọng tài Mai Hoàng Trang vì vậy là để cảnh báo và ngăn ngừa cho bóng đá VN khỏi hiện tượng và hành vi đáng xấu hổ, đáng lên án nói trên. Nhất là khi trong bóng đá sẽ ngày càng có nhiều bóng hồng xuất hiện ở vai trò trọng tài của những trận bóng nam. Yêu mến và tôn trọng phụ nữ trong thể thao chính là trước hết phải thẳng tay rút thẻ đỏ phạt và trừng phạt những kẻ chơi thể thao phi văn hóa. Thật sự thể thao chân chính luôn là văn hóa!

PHẠM XUÂN NGUYÊN