Phóng to

Về thăm quê Bác - Ảnh: Huỳnh Thu Dung

Tháng 5, khi nắng bắt đầu vàng hơn, bầu trời cao và trong hơn, cũng là thời điểm sinh nhật Bác Hồ, xã Kim Liên lại càng thêm rộn rã bởi từng đoàn người đến đây, tri ân, tưởng niệm cũng như để tận mắt nhìn thấy quê hương, ngôi nhà cùng những kỷ vật gắn bó suốt thời niên thiếu của Bác Hồ kính yêu.

Phóng to

Chiếc giường trong phòng ngủ của mẹ Bác- Ảnh: Huỳnh Thu Dung

Phóng to

Quê ngoại Bác - Ảnh: Huỳnh Thu Dung

Làng Hoàng Trù, hay còn gọi là làng Chùa, cũng như những làng quê yên ả khác ở vùng Bắc bộ, ắp đầy nét văn hóa đồng quê xứ Nghệ với những con đường làng quanh co, những bờ giậu thanh bình xanh mướt. Ngôi nhà nơi Bác Hồ sinh thành nằm khuất sau những hàng cau. Khó có ai có thể tin được ngôi nhà ba gian đơn sơ này có thể là nơi đã cất tiếng khóc chào đời của vị nhân tài kiệt xuất Hồ Chí Minh.

Kể chuyện quê ngoại Bác, các cô gái xứ Nghệ giọng nói vô cùng tha thiết sẽ dẫn dắt người đến thăm bởi câu chuyện cảm động về vị thân sinh ra Bác, cụ phó bảng Nguyễn Sinh Sắc. Tuổi thơ chăn trâu cắt cỏ nghèo khổ nhưng ham học, cụ đã được thầy giáo của mình, là cụ Hoàng Đường rất mực yêu quý, rồi gả con gái cho. Đã thế còn chia cho mảnh đất, xây cho ngôi nhà ba gian, còn gì đáng kính trọng cho bằng.

Ngoài gian ngoài dùng để học tập và nghỉ ngơi của cụ phó bảng, gian giữa gây xúc động hơn cả là một chiếc giường bằng gỗ xoan dâu còn nguyên vẹn, nơi bà Hoàng Thị Loan, thân phụ của Bác, đã sinh thành và nuôi nấng ba người con những bước đi đầu đời. Gian bên cạnh còn một khung cửi, nơi bà ngày đêm dệt vải, chăm lo cho cả gia đình.

Chuyện còn kể năm Bác về lại quê lần thứ nhất vào năm 1957, vào gian buồng của mẹ, thấy cái rương gỗ cũ của mẹ còn đó, Bác nghẹn ngào chẳng nói nên lời, mãi mới lên tiếng cảm ơn mọi người đã gìn giữ những kỷ vật của mẹ cẩn trọng đến vậy. Rồi mắt Bác rơm rớm.

Ngoài sân nhà còn một cây mít đã hơn trăm năm tuổi, tuổi thơ Bác quanh quẩn chơi đùa ở đây. Người dân bảo cây mít quanh năm không kết quả, nhưng gần đến ngày giỗ Bác thì đơm một quả, rồi dần chín, đủ để thắp hương cho Bác.

Mỗi kỷ vật, mỗi góc nhà chái bếp hàng hiên đều mang đến một nỗi xúc động khôn tả, bởi đã nhắc lại cuộc đời vô cùng thanh cao giản dị của Bác, của gia đình Bác, mà đã có ảnh hưởng vô cùng quan trọng đối với nhân cách cao quý của Người sau này.

Ngôi nhà này sau khi Bác theo cha về quê nội, thân sinh Bác đã để lại cho bà con trong họ Hoàng Đường sử dụng.

Phóng to

Nhà tưởng niệm Bác Hồ trên quê hương Bác - Ảnh: Huỳnh Thu Dung

Làng Kim Liên nằm không xa Hoàng Trù, dẫu không phải nơi Bác cất tiếng khóc chào đời, nhưng lại ghi dấu suốt những năm thơ ấu đầu đời của Bác. Ngôi nhà lá năm gian này là ngôi nhà tình nhà nghĩa của bà con Làng Sen đã quyên góp xây nên để mừng ông Nguyễn Sinh Sắc đỗ phó bảng trở về làng vào năm 1901.

Lúc này mẹ Bác đã qua đời, nên gian chính của căn nhà cha Bác dùng để thờ bà, cũng như đọc sách, tiếp khách. Các gian khác dùng để nghỉ ngơi, nấu nướng, có riêng một gian nhỏ cho bà Thanh, người chị duy nhất của Bác Hồ. Cây cối trong vườn cũng do người dân làng Sen trồng giúp, tạo nên một màu xanh tình nghĩa tỏa bóng mát bốn mùa.

Trong ngôi nhà gợi lên những cảm xúc thân thương không thể tả được. Nhiều đoàn khách đến viếng, các vị cựu chiến binh, các bạn học sinh sinh viên đều xúc động nghẹn ngào khi nhìn thấy những chiếc phản gỗ để Bác và cha, anh nằm ngủ; chiếc giường con xinh xắn của chị bác, chiếc rương đựng lương thực, chiếc tủ, vài vật dụng đơn sơ..

Một kỷ niệm khác lần Bác về thăm quê vào năm 1957, nhìn thấy phía ngoài viết: “Nhà Bác Hồ”, Bác bảo: Đây là nhà cụ phó bảng Nguyễn Sinh Sắc chứ có phải nhà Bác Hồ đâu. Nhắc đến kỷ niệm đó, những người làm công tác bảo tồn khu di tích luôn cười trong sự xúc động về tính cách, sự hài hước mà vẫn rất chỉn chu cao quý của Bác.

Phóng to

Quê nội Bác - Ảnh: Huỳnh Thu Dung

Tháng 5 về quê Bác, một vùng đất địa linh nhân kiệt nằm ở hạ lưu sông Lam và sông Nghệ, không chỉ được thưởng ngoạn không khí làng quê Bắc bộ thanh bình, mộc mạc, được nghe làn điệu dân ca xứ Nghệ thấm đượm nghĩa tình, mà còn để trải lòng mình trong những khoảnh khắc không thể nào quên trên mảnh đất chôn nhau cắt rốn của vị lãnh tụ kính yêu.

Nhiều vị khách nước ngoài khi đến viếng nơi đây cũng không khỏi ngỡ ngàng, bởi họ cũng không thể tin được là quê hương của một con người cao quý như Bác lại quá đỗi thanh bình như thế, và ngôi nhà thơ ấu của Bác lại quá mức giản dị và đơn sơ đến thế.

Về thăm quê Bác một ngày tháng 5, sẽ cảm thấy bao nhiêu xúc cảm dâng tràn lên trong trái tim của mỗi người con đất Việt.