Phóng to

Thác Pongour - một trong những thắng cảnh nổi tiếng ở Lâm Đồng - giờ đây đã khô cạn - Ảnh: Võ Trang

Vẻ đẹp kiêu sa của Pongour, Cam Ly, Hang Cọp, Prenn, Bobla, thác Voi, Đatanla, Đambri… đã đi vào thơ ca, nhạc họa. Ấy vậy mà khi đến những thác nước lúc này chúng ta không khỏi chạnh lòng bởi vẻ đẹp tự nhiên của thác đã mất, thay vào đó là những dòng thác xơ xác thiếu sức sống và không còn đẹp như xưa.

Hầu hết các thác ở Lâm Đồng đang được khai thác làm khu du lịch, có thác do tỉnh quản lý, có thác được giao cho tư nhân khai thác.

So với trước đây, số lượng du khách đến tham quan ngày càng ít. Nhìn chung nhiều thác đang xuống cấp trầm trọng bởi sự tác động của con người, cứ với tình hình này thì những thác nước ở đây trở thành “thác treo” không phải là chuyện mơ hồ.

Có nhiều nguyên nhân, trong đó ba nguyên nhân chính làm các thác nước xuống cấp:

1. Nguồn nước đang cạn dần

Đây là nguyên nhân chủ yếu. Trước đây khi đến những thác nước, du khách thấy phong cảnh rất nên thơ và được nghe tiếng ầm ầm bởi những dòng nước hùng vĩ từ trên đổ xuống. Nhưng nay không còn thấy những hình ảnh đó nữa mà chỉ là những dòng nước chảy nhỏ giọt không tạo ra những âm thanh đặc trưng.

Nguồn nước cung cấp cho thác nước đang bị cạn kiệt do con người xây dựng nhiều công trình, một số thác đã không còn dòng nước nên nhìn rất đìu hiu. Ngay cả thác Pongour được mệnh danh là Nam thiên đệ nhất thác cũng không có nguồn nước cung cấp, mới đây người ta phải bơm nước để tạo nguồn cho dòng thác này.

Từ đó cho thấy nguồn nước cung cấp cho các thác đang là vấn đề bức thiết. Nếu không giải quyết được vấn đề nguồn nước thì việc trở thành thác khô không còn xa.

2. Vệ sinh nguồn nước bị ô nhiễm

Hầu hết nguồn nước các thác ở Lâm Đồng đang bị ô nhiễm nặng, rất nhiều rác thải và chất bẩn hòa theo dòng nước chảy xuống làm ô nhiễm nghiêm trọng như thác Cam Ly, thác Voi, Prenn… Điều dễ nhận thấy khi đứng dưới những thác nước là mùi hôi tanh khó chịu tạo nên cảm giác không sạch sẽ.

Nguyên nhân là do cá nhân và tập thể không có ý thức trách nhiệm, thải đủ loại rác và chất thải vào nguồn nước của thác. Một phần cũng là do khách tham quan không giữ vệ sinh chung, thải rác không đúng nơi quy định làm khung cảnh mất mỹ quan.

Đứng trên đỉnh một số thác, nhìn những gì đọng lại chúng ta không khỏi giật mình bởi rác quá nhiều. Nếu mọi người không có trách nhiệm thì các thác trở thành bãi rác không phải điều xa lạ.

3. Cơ sở xuống cấp

Cơ sở vật chất một số thác nước ở Lâm Đồng đang bị xuống cấp làm du khách không muốn đến tham quan, tiêu biểu như thác Voi, thác Hang Cọp…

Không khó để thấy cơ sở vật chất ở nhiều thác không đủ điều kiện an toàn để du khách đến thăm, đường xuống thác nguy hiểm không có phương tiện bảo vệ, nhiều công trình đã cũ không được sửa chữa, chất lượng phục vụ thấp…

Những cá nhân và tập thể được khai thác sử dụng các thác không có trách nhiệm xây dựng cơ sở vật chất hoặc xây dựng nửa chừng rồi bỏ làm không gian và cảnh quan bề bộn. Nếu không nâng cao tinh thần trách nhiệm trong việc xây dựng cơ sở vật chất cho các thác thì nhiều thác sẽ trở thành phế tích trong thời gian tới cũng là chuyện dễ hiểu.