Phóng to

Tép bạc đất nướng trộn rau răm - Ảnh: T.Tâm

Câu ca dao lưu truyền trong dân gian minh chứng một cách hùng hồn về vùng quê trù phú được thiên nhiên ưu đãi. Sông rạch quê tôi hồi đó lắm cá tôm, hễ con nước lên đầy, xuống sông tắm giặt, rửa chén nhiều lúc bị cá rỉa rát cả chân. Nhiều nhất phải kể là tép. Những chú tép bạc đất vỏ dày mình tròn, màu trắng đục, to cỡ ngón tay trỏ, trông thật ngon lành!

Thường cứ đợi con nước lên mấp mé chân cầu, bọn trẻ chúng tôi lại í ới gọi nhau đi đặt vó bắt tép. Nói là vó cho có vẻ hoành tráng, chứ thật ra đó là những tấm vải mùng cũ hình vuông, mỗi cạnh độ 5 tấc, bốn góc vải được đính chặt vào đầu hai thanh tre chuốt mỏng cột chéo hình chữ thập, phía trên cùng là một cần trúc dài khoảng 1m, gốc được vạt nhọn dùng làm sào cắm.

Chuẩn bị đồ nghề xong, bọn tôi phân công người đi rang cám, kẻ đi móc đất sét nhão vò viên cỡ nắm xôi đặt vào cái mo cau. Sau đó, cho cám vào đất vắt lại với nhau làm mồi. Lựa những địa điểm thuận lợi của dòng sông (nước chảy chậm, không dòng xoáy…) thả mồi vào vó, đặt xuống mé rạch, và chờ…

Khoảng vài phút sau, canh trong vó có gợn sóng lăn tăn, giở nhanh vó lên là thấy tép bạc đất nhảy xoi xói trong vó, cứ thế trút vào thùng. Mỗi đứa chừng chục vó, thao tác vài giờ, bọn tôi có thể thu hoạch được cả ký tép như chơi...

Tép bắt về được má tôi chế biến đủ món đa dạng và không kém phần hấp dẫn như tép rang nước cốt dừa, nấu canh chua, nhưng tuyệt chiêu hơn hết với tụi tôi là món tép bạc đất nướng trộn rau răm bởi tép bạc đất nướng thịt đỏ, săn chắc, ngọt, giòn và rất thơm.

Phóng to

Tép bạc đất và các gia vị đơn giản để làm món tép nướng trộn rau răm - Ảnh: T.Tâm

Muốn làm món này phải lựa những con tép bạc đất lớn cỡ đầu ngón tay, dùng que dừa xỏ lụi thành từng gắp nướng trên lửa rơm cho tới khi chín vàng. Dùng dao gạt bỏ phần vỏ tép cháy xém, gỡ tép ra cho vào dĩa. Củ hành tây lột vỏ rửa sạch xắt miếng mỏng ngâm giấm đường. Ra vườn hái vài nắm rau răm rửa sạch, xắt nhuyễn và cho tất cả nguyên liệu đã sơ chế vào trộn đều.

Cuối cùng, pha chén nước mắm chanh, tỏi ớt loãng, chua ngọt vừa khẩu vị rưới vào trộn đều, múc ra dĩa. Nếu muốn đậm đà hơn thì thêm chén nước mắm chua ngọt nữa.

Buổi chiều vừa tắt nắng, gió trên sông thổi mát rượi, cả bọn trải tấm lá chuối bên bờ sông và xúm xít nhau ngồi bên mâm cơm đạm bạc chỉ độc nhất món tép bạc đất nướng trộn rau răm. Gắp một con tép cặp miếng rau răm, hành tây chấm vào chén nước mắm chua ngọt đưa lên miệng. Vị ngọt, dai của tép, cay the của rau răm, hành tây như kích thích mọi giác quan.

Giờ, lớn lên mỗi người mỗi ngã. Mỗi khi vào quán ăn có món tép nướng trộn rau răm, tôi lại bồi hồi nhớ quê nhà da diết...