Điều này có thể lý giải vì điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, giá cả luôn leo thang khiến việc thỏa mãn những nhu cầu cơ bản ở “cấp thấp” như ăn, mặc, ở còn là một thách thức thì việc đọc sách xét như việc thỏa mãn một nhu cầu ở cấp độ cao quả là điều xa xỉ. Chính vì vậy mà dù có đến hơn 80 triệu dân nhưng số lượng xuất bản in sách rất thấp, nhất là các loại sách về khoa học.

Tất nhiên thói quen đọc sách không chỉ phụ thuộc vào điều kiện kinh tế mà còn phụ thuộc vào nền dân trí, và tiến trình giáo dục của xã hội nói chung có thúc đẩy con người có ham muốn đọc sách như một nhu cầu tự thân hay không. Do đó việc có nhiều cách thức khác nhau để mọi người - nhất là ngay từ độ tuổi trẻ thơ - yêu đọc sách là điều cần được thực hiện để dần dần tạo nên thói quen đọc sách.

Chợt nghĩ đến các cuộc thi có thưởng trên truyền thông của chúng ta hiện nay, ngay cả các cuộc thi mang tính đánh giá trí tuệ - kiến thức dành cho trẻ em lẫn người lớn như Ai là triệu phú hoặc Đấu trường một trăm... thì phần thưởng cuối cùng vẫn chỉ là tiền.

Sẽ đáng tán thưởng biết bao nếu với những cuộc thi này, bên cạnh thưởng tiền, ban tổ chức tặng thêm cho người chơi những bộ sách hay như một cách thức khuyến khích mọi người trau dồi tri thức của mình.

Chẳng hạn trong mỗi cuộc thi, ban tổ chức tặng một bộ từ điển bách khoa, tặng sách về danh nhân hay những cuốn sách về tri thức khác cho người chiến thắng, đặc biệt là nên tặng sách trong các cuộc thi của trẻ em. Một điều cũng cần lưu ý là nếu chỉ thưởng tiền sẽ dần dần tạo cho người ta suy nghĩ rằng chỉ có tiền là quan trọng nhất chứ không còn cái gì khác đáng quan tâm hơn.

Có thể nói truyền thông có tác động to lớn đến nếp sống và suy nghĩ của các cá nhân trong xã hội, vì thế các phương tiện truyền thông nên suy nghĩ và cân nhắc tìm mọi phương cách để phổ biến việc ham mê đọc sách cho mọi người. Sách là nguồn tri thức vô tận và tri thức mới giải thoát được con người. Thi có - thưởng - sách bởi vậy cũng là điều nên làm!