Phóng to

Binh lính Hàn Quốc tuần tra tại khu vực phi quân sự giữa hai miền Triều Tiên - Ảnh: Reuters

Theo báo Korea Herald, Seoul đã chấp nhận đề nghị đàm phán quân sự cấp cao do Bình Nhưỡng đưa ra một ngày sau khi Mỹ và Trung Quốc kêu gọi Bình Nhưỡng “ngừng gây hấn”.

Bộ Thống nhất Hàn Quốc cho biết Seoul đặt ra một số điều kiện cho đàm phán: quyết tâm giải trừ hạt nhân, thừa nhận trách nhiệm của mình trong hai vụ gây căng thẳng nghiêm trọng giữa hai miền trong năm 2010: vụ 46 thủy thủ thiệt mạng do tàu chiến Cheonan của Hàn Quốc nổ trên biển Hoàng Hải vào tháng 3, và vụ quân đội CHDCND Triều Tiên nã pháo vào đảo Yeonpyeong của Hàn Quốc hồi tháng 11 làm bốn người thiệt mạng. Bình Nhưỡng cam kết sẽ thảo luận về vụ việc này, theo Thông tấn xã trung ương CHDCND Triều Tiên KCNA cho biết.

Từ cuối tháng 12-2010, Bình Nhưỡng đã liên tục đưa ra đề nghị đối thoại với Seoul, và đây là lần đầu tiên đề nghị đàm phán quân sự “ở một cấp cao”. Trước đó, Hàn Quốc đều bác bỏ các đề nghị của Bình Nhưỡng, cho rằng Bình Nhưỡng không chân thành. Để chứng tỏ sự nghiêm túc của mình, Bình Nhưỡng cần phải “nhận trách nhiệm của mình” đối với hai vụ việc vừa qua và chứng tỏ quyết tâm giải trừ hạt nhân.

Người phát ngôn Nhà Trắng Robert Gibbs, như báo Washington Post dẫn lời, đã khẳng định: “Đây là bước tiến rất quan trọng và tích cực, một phần xuất phát từ cuộc gặp hôm qua (giữa ông Obama và ông Hồ Cẩm Đào)”. Theo tiết lộ của báo New York Times khi dẫn lời một quan chức Chính phủ Mỹ, ông Obama đã cảnh báo với ông Hồ Cẩm Đào rằng nếu Trung Quốc không gây sức ép để kiềm chế CHDCND Triều Tiên, Mỹ sẽ buộc phải tái triển khai lực lượng tại châu Á nhằm bảo vệ lợi ích của Mỹ tại khu vực và ngăn chặn nguy cơ CHDCND Triều Tiên tấn công lãnh thổ Mỹ.

Ông Obama đã gửi thông điệp này cho ông Hồ Cẩm Đào trong một cuộc trao đổi qua điện thoại hồi tháng trước, và đã nhắc lại trong bữa tối với nhà lãnh đạo Trung Quốc tại Nhà Trắng hôm 18-1. Tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates cũng cảnh báo Bình Nhưỡng đang dần trở thành “mối đe dọa trực tiếp” đối với Mỹ và có thể phát triển tên lửa đạn đạo xuyên lục địa trong vòng năm năm tới.

Bộ Quốc phòng Hàn Quốc cho biết tuần tới sẽ đưa ra đề nghị đối thoại sơ bộ, có thể vào giữa tháng 2, theo Korea Herald. Khi đó hai bên sẽ quyết định thời gian, địa điểm tổ chức đàm phán quân sự cấp bộ. Phía Seoul tuyên bố Bình Nhưỡng cần phải tổ chức các cuộc đàm phán cấp cao riêng biệt để thảo luận về chương trình hạt nhân của nước này.

Giới quan sát nhận định đàm phán quân sự cấp cao giữa hai miền Triều Tiên là bước tiến đáng kể, nhưng thực tế còn rất nhiều thách thức.

Reuters dẫn lời chuyên gia Ahn Yinhay của ĐH Hàn Quốc cho rằng nếu Hàn Quốc tiếp tục đòi CHDCND Triều Tiên thừa nhận trách nhiệm đối với hai vụ việc ở biển Hoàng Hải và đảo Yeonpyeong, đàm phán sẽ khó đem lại kết quả. “Cả Hàn Quốc và CHDCND Triều Tiên cần phải chuyển biến theo hướng thực tiễn vì sự ổn định của khu vực - chuyên gia Ahn Yinhay khẳng định - Đây là thời điểm thích hợp”.

Tuy nhiên, chuyên gia nghiên cứu CHDCND Triều Tiên Yang Moo Jin thuộc ĐH Seoul, như AFP dẫn lời, lại lo ngại do hai bên vẫn còn nghi kỵ lẫn nhau, cuộc đàm phán sơ bộ sẽ chỉ là hình thức và không thực chất. Còn chuyên gia Kim Yong Hyun thuộc ĐH Dongguk (Hàn Quốc) cũng nhìn nhận: cả hai bên đều không muốn bị chỉ trích là phá hoại đàm phán, do đó cuộc đối thoại sơ bộ sẽ dễ dàng đạt được đồng thuận về đàm phán quân sự cấp cao. Nhưng chuyên gia này nhấn mạnh “khả năng đàm phán cấp cao đem lại kết quả thực tiễn là khá mỏng manh”.