Còn ai từng ở Hàn Quốc lâu ngày thì ắt biết cứ tối thứ sáu hàng tuần, chuyến tàu cuối cùng lúc nửa đêm luôn nồng nặc mùi Sochu từ các nam thanh nữ tú đi chén chú chén anh về.

Khá thân với GS Bae nên tôi hỏi thẳng: Anh tặng tôi bình Sochu có phải vì tôi là người Việt nên tặng rượu Hàn để quảng bá? GS Bae trả lời: ”Với người Hàn, chúng tôi cũng tặng nhau như thế mà thôi. Dĩ nhiên, trong giới doanh nhân thì người ta cũng có tặng nhau rượu ngoại, nhưng ít lắm. Anh đã từng sang Hàn Quốc rồi, có khi nào thấy người Hàn chúng tôi uống rượu tây đâu!”.

Nói đến tết, đương nhiên khó tránh khỏi nhắc đến rượu. Và chúng ta hãy quan sát những gói quà xanh đỏ chở trên đường phố những ngày sát tết, có gói nào không có chai rượu? Và nói đến rượu tặng ngày tết, tôi nghĩ chúng ta sẽ giật mình nếu nhìn lại quá khứ trong khoảng 25 năm gần đây.

Này nhé, vào những năm cuối thập niên 1980, đi tặng nhau dịp tết sang nhất là một cặp rượu R sản xuất tại Việt Nam mà hồi đó người ta thường nói vui là uống xong “đâm vô lề”! Vài năm sau, rượu R biến mất và thay vào đó là rượu J đỏ. Rồi vài năm nữa thay đỏ là đen, tiếp đến là vàng và nay là xanh với giá vài triệu đồng/chai.

Dạo thử một vòng các chợ bán rượu ngoại, không khỏi giật mình với sự sang trọng của một số người Việt mình khi năm nay xuất hiện đầy những nhãn hiệu thứ dữ như B loại 30 năm đựng trong hộp gỗ có giá đến 5,5 triệu đồng/chai. Hay nhãn hiệu rượu C nổi tiếng mới ngày nào chỉ quen với loại 12 năm, rồi tiến lên 18 năm, thì nay loại chai sành 21 năm cũng là “chuyện thường ngày”.

Một số người đi tặng chỗ ơn nghĩa nặng ký loại rượu C là phải 35 năm có giá cả chục triệu đồng/chai.

Nói tới đây, lại giật mình nghĩ lan man qua chuyện khác: chẳng biết tự bao giờ những chai rượu tặng tết ở nước mình gánh luôn cả chuyện trả ơn trả nghĩa, chuyện chạy chọt? Riết rồi ai cũng nghĩ thời này lính mà mang tặng sếp một chai J đỏ thì chẳng khác nào tự đào huyệt chôn mình.

Tôi chẳng phải là người rành rẽ chuyện kinh tế, nên chẳng phải biết bắt đầu từ đâu để bàn chuyện rượu Việt đẩy lùi được rượu ngoại, như kiểu Sochu của người Hàn đánh bạt rượu tây. Tôi chỉ biết chắc rằng mỗi năm, số ngoại tệ mà nước mình đổ ra để nhập rượu ngoại là một con số khổng lồ, nhất là vào dịp tết...