Phóng to

Doanh nghiệp và người nộp thuế than phiền nhiều về thủ tục thuế thu nhập cá nhân - Ảnh: THANH ĐẠM

Ngoài ra doanh nghiệp cũng than phiền về thái độ hành xử của cán bộ thuế tại các chi cục thuế quận, huyện, chính sách thuế ban hành một đường nhưng tại các chi cục thuế quận, huyện lại áp dụng theo cách riêng của mình.

Khổ cho người lao động tự do

Khổ nhất là những trường hợp lao động tự do, có thu nhập tiền công, tiền lương từ nhiều nơi vì theo quy định họ phải tự quyết toán để hoàn thuế. Theo hướng dẫn mới nhất của Tổng cục Thuế, cá nhân có thu nhập tiền lương, tiền công từ hai nơi trở lên nhưng không đăng ký giảm trừ gia cảnh cho bản thân và người phụ thuộc ở nơi nào thì nộp hồ sơ quyết toán thuế tại cơ quan thuế nơi cá nhân cư trú.

Ông T.Q.N., đại diện một công ty tư vấn và kế toán thuế, cho biết ban đầu tưởng quy định này đơn giản cho người nộp thuế nhưng thực tế nhiều chi cục thuế chỉ chịu quyết toán thuế với trường hợp có hộ khẩu thường trú hoặc KT3 tại địa phương. Với trường hợp mới chỉ tạm trú ngắn hạn, dù có xác nhận và đóng dấu của công an phường cũng được yêu cầu quay trở về địa phương nơi có hộ khẩu thường trú để thực hiện quyết toán. Bức xúc, ông liên hệ trực tiếp lãnh đạo chi cục thuế để chất vấn thì được vị lãnh đạo này dẫn xuống bàn tiếp nhận hồ sơ và yêu cầu thì nhân viên thuế mới chịu nhận hồ sơ.

Ông N. cho rằng lao động tự do đã chịu thiệt thòi vì bị chiếm dụng tiền lương thông qua việc tạm khấu trừ thuế trong suốt năm. Đến khi làm hồ sơ hoàn thuế thì bị gây khó dễ đủ kiểu. Ông đặt trường hợp người không am hiểu luật hoặc không quen biết thì dù uất ức cũng bó tay.

Khó khăn đổ hết cho dân

Bà Trần Thị Xuân Mai dẫn chứng trường hợp bị gây khó dễ tại Chi cục thuế huyện Bình Chánh. Bà đã nộp hồ sơ giảm trừ gia cảnh cho Chi cục thuế quận 10, nhưng sau đó do thay đổi nơi sinh sống nên phải quyết toán thuế tại Bình Chánh. Tại đây cơ quan thuế lại yêu cầu bà phải nộp bản gốc hồ sơ chứng minh người phụ thuộc có xác nhận của chính quyền địa phương nơi có người phụ thuộc sinh sống.

Do đã nộp bản chính tại Chi cục thuế quận 10 nên bà chỉ có thể nộp bản photo kèm xác nhận của đơn vị chi trả. Tuy nhiên, cán bộ thuế Bình Chánh không chấp nhận và yêu cầu bà phải trở về Quảng Ngãi làm lại hồ sơ giảm trừ gia cảnh mới. Bà đã phản ảnh lên lãnh đạo Chi cục thuế Bình Chánh nhưng cũng nhận được câu trả lời là về địa phương để giải quyết. “Như vậy cán bộ thuế đã cố tình hành người nộp thuế vì theo quy định tại thông tư 84, khi di chuyển chỗ làm việc thì người nộp thuế không cần phải làm lại hồ sơ giảm trừ gia cảnh” - bà Mai nói.

Liên quan vấn đề cư trú khi quyết toán thuế thu nhập cá nhân, theo bà Trần Thị Lệ Nga - trưởng phòng tư vấn và hỗ trợ người nộp thuế Cục Thuế TP.HCM, thực tế khái niệm “cư trú” rất rộng bao gồm hộ khẩu, KT3, tạm trú...nhưng hiện không có văn bản nào định nghĩa về cư trú. Bà Nga cho biết sẽ xin ý kiến lãnh đạo cục để hướng dẫn cụ thể. Trước mắt Cục Thuế TP.HCM đã chỉ đạo các chi cục thuế giải quyết hồ sơ miễn sao người nộp thuế có bất kỳ giấy tờ nào chứng minh đang tạm trú tại địa phương.

Dựa vào dấu ba chấm để thêm thủ tục

Theo phản ảnh của người nộp thuế tại Chi cục thuế quận 11, trường hợp nếu chỉ có một nguồn thu nhập duy nhất cũng phải ký cam kết theo mẫu riêng của chi cục thuế này rồi ký tên. Người nộp thuế hỏi căn cứ quy định nào thì cán bộ thuế chỉ vào dấu ba chấm trong thông tư 84 rồi giải thích dấu “ba chấm” chính là hồ sơ mà chi cục thuế địa phương có thể yêu cầu người nộp thuế làm thêm. Bà này bức xúc sao Cục Thuế TP.HCM không có quy định thống nhất để người nộp thuế dễ thực hiện mà để mỗi địa phương “sáng tác” mỗi kiểu.

Từng làm hồ sơ hoàn thuế tại Chi cục thuế Phú Nhuận, một người nộp thuế cũng bức xúc vì nơi đây không cho phép dùng hộ chiếu thay chứng minh nhân dân. Sau đó người này phải dẫn thông tư 84 để đối chất với cán bộ thuế mới được giải quyết hồ sơ.

Bức xúc nhất của những người khai thuế nêu ra trong hội nghị là thái độ hành xử của chuyên viên thuế. Một doanh nghiệp nói không ít cán bộ thuế tại các chi cục thuế quận, huyện hành xử rất áp đặt, không thật sự lắng nghe doanh nghiệp, khi doanh nghiệp thắc mắc thì trả lời rất qua loa. Để giải quyết được vướng mắc, doanh nghiệp dẫn chứng các văn bản hướng dẫn của Cục Thuế hoặc Tổng cục Thuế thì cán bộ thuế đáp lại “nói chuyện với cô tôi rất mệt mỏi”, hoặc “tôi đã đọc rất nhiều văn bản” nhưng thực tế lại áp dụng sai quy định...