Chỉ ba tháng trước, người ta còn tranh luận có nên bảo vệ thứ hạng của Nadal tại Roland Garros nhằm tránh kết quả bốc thăm khiến anh có thể gặp Novak Djokovic hoặc Roger Federer ở tứ kết, vì lúc đó Nadal xếp hạng 5 thế giới. Vậy mà nay Nadal đã vươn lên số 2 thế giới, vị trí anh từng chiếm giữ từ sau danh hiệu Roland Garros lần thứ bảy vào tháng 6-2012, và đe dọa Novak Djokovic trên bảng xếp hạng ATP ngay sau Giải Mỹ mở rộng.

Có lẽ việc Nadal nắm lại quyền lực chỉ là vấn đề thời gian, vì hiện anh chỉ kém Djokovic 2.130 điểm (10.980 so với 8.860). Khoảng cách này có thể là lớn, nhưng trong thực tế tay vợt người Serbia sẽ phải bảo vệ hơn 4.200 điểm từ nay đến cuối mùa giải, trong lúc Nadal không có nghĩa vụ này vì anh vắng mặt suốt bảy tháng kể từ sau Roland Garros 2012. Và chỉ sau tám tháng của mùa giải 2013, nay người ta chỉ nói đến Nadal và các tay vợt còn lại.

Tính từ tháng 1-2013 đến nay, tương quan sức mạnh giữa Nadal và Djokovic hoàn toàn đảo ngược: Nadal kiếm được 9.010 điểm, nhiều hơn Djokovic đến 2.240 điểm. “Thật thú vị khi tôi kiếm được nhiều điểm và đang ở vị thế tốt nhất (để đoạt vị trí số 1 thế giới)” - Nadal nói. Từ khi trở lại thi đấu vào tháng 2, Nadal dự tranh 12 giải với bảng thành tích gần như hoàn hảo: 9 danh hiệu, hai lần á quân và chỉ vấp ngã ở Wimbledon (thua ở vòng 1). Anh đã đoạt năm giải Masters 1000 và một lần vào chung kết (Monte-Carlo). Cần nhắc lại rằng trong sự nghiệp của mình, Nadal có mùa giải thành công nhất ở hạng Masters 1000 là năm 2005 với bốn danh hiệu.

Hiện Djokovic và Nadal vẫn còn rất nhiều điểm cần chinh phục: 5.500 điểm nếu chỉ tính bốn giải quan trọng còn lại trong năm gồm Giải Mỹ mở rộng, Masters 1000 Thượng Hải và Bercy, Masters Cup ở London. Để có thể kết thúc năm thứ ba liên tiếp ở đỉnh cao, Djokovic cần phải nỗ lực rất nhiều, đồng thời thầm mong đối thủ san sẻ bớt danh hiệu vì Nadal đang thi đấu với nhịp độ khó ai ngăn cản được, điều hoàn toàn khác hẳn các năm trước khi Nadal thường bị quá tải ở cuối mùa giải. Năm ngoái, Djokovic kiếm được 12.920 điểm. Nay Nadal đứng trước cơ hội làm tốt hơn thế. Nếu được vậy thì đây sẽ là một kỳ tích trong sự nghiệp của Nadal vì anh không dự Giải Úc mở rộng và bị loại sớm ở Wimbledon.

Ngay sau Giải Mỹ mở rộng này, Nadal có thể lấy lại vị trí số 1 thế giới trong tình huống sau đây: anh vào đến chung kết và Djokovic bị loại trước tứ kết, hoặc anh đăng quang và Djokovic thua ở bán kết hay sớm hơn (Djokovic phải bảo vệ điểm số vì anh là á quân giải 2012). Như vậy để duy trì cách biệt điểm số, Djokovic phải đoạt giải. Tay vợt người Serbia không có lựa chọn nào khác, trừ phi Nadal bị loại sớm. Với những diễn biến gần đây, điều này khó xảy ra.

“Đừng quên rằng tôi từng đạt kết quả tốt trên mặt sân cứng” - Nadal nhắc lại khi anh được Djokovic ngợi khen thành tích năm nay: thắng cả 15 trận ở ba giải Masters 1000 trên mặt sân cứng. Nguyên nhân, theo Djokovic, là Nadal chơi tấn công ghi điểm nhiều hơn chứ không chỉ chăm chăm gài bóng khó để đối phương tự đánh hỏng. “Tôi tìm cách đánh bóng nảy lên sớm hơn” - Nadal giải thích lý do anh đánh bại Djokovic tại Montreal và Roger Federer ở Cincinnati.

Giải Mỹ mở rộng năm nay đặc biệt quan trọng đối với Nadal vì thời điểm này năm ngoái anh ngồi nhà xem giải qua truyền hình. Anh quả quyết: “Tôi có thể thắng cũng có thể thua, nhưng điều duy nhất chắc chắn là tôi đang chơi với phong độ tốt nhất. Đây là giải sẽ tạo ra khác biệt lớn”. Một danh hiệu Grand Slam tại New York sẽ giúp Nadal vượt qua Roy Emerson (12 danh hiệu) để vươn lên vị trí thứ ba trong danh sách các tay vợt đoạt nhiều Grand Slam nhất, chỉ xếp sau Pete Sampras (14) và Federer (17).