Phóng to

Hơn 3.000 người hát quan họ để lập kỷ lục - Ảnh: An Phú

Trong lá đơn kiến nghị gửi ngày 8-4, hội cho rằng PGS Huy (ủy viên Hội đồng di sản quốc gia) đã có những phát ngôn không đúng về người quan họ, bôi nhọ quan họ, đụng chạm đến nhiều thế hệ người quan họ. Cũng trong đơn này, hội đề nghị Bộ VH-TT&DL phải khiển trách ông Huy và ông Huy phải công khai xin lỗi người quan họ.

Cụ thể, ông Nguyễn Hữu Trọng (chủ tịch Hội những người yêu dân ca quan họ Bắc Ninh) chỉ ra bốn điểm sai của PGS Nguyễn Văn Huy. “Thứ nhất, PGS Huy không tìm hiểu để biết sự thật của quan họ mà chỉ tay năm ngón gọi đó là việc khôi hài. Việc tổ chức kỷ lục là chủ trương đã được Tỉnh ủy, Sở VH-TT&DL Bắc Ninh đồng ý. Thậm chí Bộ VH-TT&DL cũng khuyến khích chúng tôi quảng bá quan họ. Thứ hai, chúng tôi thực hiện kỷ lục là để biểu dương lực lượng của người quan họ, đó là cái tài tình trong tổ chức của hội, PGS Nguyễn Văn Huy không những không khen mà còn phát biểu là chen vai thích cánh hát quan họ. Thứ ba, ông Huy ví sự kiện lập kỷ lục như việc làm bánh chưng bánh giầy có độn xốp, như thế là nói quan họ chúng tôi giả dối. Thứ tư, với phát biểu của mình, PGS đã coi thường toàn bộ hệ thống quản lý của Nhà nước”.

Trong một bài phỏng vấn trên báo chí, PGS Nguyễn Văn Huy đã gọi lập kỷ lục quan họ là một chuyện khôi hài. Bên cạnh đó PGS Huy cũng chỉ ra những bất cập trong hội Lim, cũng như chỉ ra những lỗ hổng trong việc quản lý văn hóa hiện nay.

Song song với việc gửi lên Bộ VH-TT&DL và Bộ Thông tin - truyền thông, lá đơn này cũng được chuyển đến các cơ quan thuộc Tỉnh ủy Bắc Ninh và Sở VH-TT&DL Bắc Ninh.

Theo thông tin từ Bộ VH-TT&DL chiều 10-4, Cục Di sản văn hóa đã tiếp nhận lá đơn này nhưng chưa đưa ra kết luận. Người phát ngôn Bộ VH-TT&DL Tô Văn Động cho rằng: “Đây là chuyện riêng của hội và cá nhân PGS Nguyễn Văn Huy, bộ sẽ chuyển về cho phía Bắc Ninh giải quyết”.

Thực tế đây không phải lần đầu tiên những người được gọi là “chủ thể văn hóa” của quan họ Bắc Ninh phát đơn kiến nghị lên các cơ quan chức năng về những phản biện của giới nghiên cứu. Nhà nghiên cứu Bùi Trọng Hiền (Viện Nghiên cứu văn hóa nghệ thuật VN) từng bị kiện xúc phạm người quan họ, xúc phạm di sản thế giới khi trả lời phỏng vấn về thực trạng quan họ sau khi được Unesco vinh danh.

Phát biểu về vấn đề này, GS.TSKH Tô Ngọc Thanh tỏ ra khá bức xúc: “Xưa nay các nhà khoa học nói thì cứ nói, còn người ta làm vẫn cứ làm. Tôi cho rằng đang có sự tụt hậu về nhận thức văn hóa. Dù các nhà nghiên cứu nói rất nhiều nhưng mọi việc vẫn chẳng có gì thay đổi cả. Không chỉ quan họ, ngay cả hát xoan, vừa được vinh danh đã đòi làm xoan mới, mắt xanh môi đỏ trên sân khấu. Chẳng lẽ chúng tôi lại đi kiến nghị Unesco tước bỏ danh hiệu khi trong nhà không thể đóng cửa bảo nhau?”.

Đây cũng là bức xúc của rất nhiều nhà nghiên cứu văn hóa trong thời điểm hiện nay. Việc quan họ xuống cấp đang ở mức báo động nhưng mọi góp ý, phản biện của các nhà khoa học dường như là chuyện “nước đổ lá khoai”.