Phóng to

TTO - Mùa hè đã đến, khí hậu oi bức vừa nóng lại vừa ẩm khiến cho người lao động làm việc ngoài nắng hay tham quan dã ngoại ngoài trời dễ bị một hiện tượng gọi là trúng nóng (hay cảm nóng, hay cảm nhiệt).

Trúng nóng có thể từ nhẹ (mệt, đuối sức) cho đến nặng, nguy hiểm đến tính mạng. Do đó, chúng ta cần phải biết cách phòng và xử trí kịp thời để cứu lấy tính mạng cho người thân của mình.

Trúng nóng là gì?

Là tình trạng sốt cao do tiếp xúc lâu dài với sức nóng (có thể do ánh nắng mặt trời, hay làm việc ở môi trường nóng) khiến cho cơ thể bị rối loạn cơ chế điều hòa thân nhiệt dẫn đến nhiệt độ của cơ thể tăng cao quá mức (có thể 41,5 độ C).

Nếu không được cấp cứu xử trí kịp thời, nạn nhân sẽ rơi vào hôn mê và tử vong.

Nguyên nhân của trúng nóng:

- Phơi nắng kéo dài (do làm việc hoặc vui chơi…) nhất là ở vùng có khí hậu nóng và ẩm ở nước ta. Khí hậu nóng và ẩm khiến mồ hôi khó bốc hơi để làm mát cơ thể dẫn đến thân nhiệt gia tăng.

- Lao động trong môi trường nóng bức như công nhân nhà máy luyện cán thép, lò thuỷ tinh…

- Người già và trẻ em dễ bị cảm nóng hơn do khả năng thích ứng với khí hậu nóng không tốt. Ngoài ra người dùng thuốc giảm tiết mồ hôi và người có cấu tạo bất thường ở tuyến mồ hôi, người bệnh tiểu đường, tim mạch, bệnh thận, bướu cổ cũng dễ bị cảm nóng.

Các yếu tố thuận lợi góp phần làm cho cảm nóng dễ xảy ra:

- Trang phục không thích hợp (quần áo không hút mồ hôi như ny-lông, lụa…)

- Uống nhiều rượu, ăn quá nhiều.

Triệu chứng của trúng nóng:

- Trúng nóng nhẹ: người mệt lả, đổ mồ hôi, da tái xanh, chân tay lạnh, mạch nhanh, yếu.

- Trúng nóng nặng: người mệt lả, chóng mặt, vọt bẻ, da nóng đỏ, khô, thở nhanh, nông, mạch nhanh, yếu, có thể bị liệt ½ người, tiêu tiểu không tự chủ, lên cơn co giật, mê sảng, hôn mê. Nhiệt độ cơ thể tăng cao có khi 41,5 độ C.

Nếu không xử trí kịp thời có thể dẫn đến tử vong.

Xử trí:

Trúng nóng nhẹ:

- Cho bệnh nhân nằm chỗ mát

- Cho uống nhiều nước: nước muối loãng, nước khoáng, nước trái cây, nước dừa, nước pha với gói Oresol (1 gói pha 1 lít nước sạch).

Sau đó chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế để điều trị tiếp.

Trúng nóng nặng:

- Gọi cấp cứu ngay.

- Trong khi chờ đợi cấp cứu thì bằng mọi cách làm cho bệnh nhân bớt nóng như: nhúng áo, chăn vào nước lạnh rồi quấn lên người bệnh nhân, thay chăn liên tục cho mát. Nếu có sẵn nguồn nước, cho hẳn bệnh nhân vào nước, chườm đá lạnh để giảm nhanh nhiệt độ cho bệnh nhân.

- Nếu bệnh nhân còn tỉnh, cho uống nhiều nước như xử trí trúng nóng nhẹ.

Đề phòng:

- Rèn luyện cơ thể thích ứng với điều kiện thời tiết nóng và ẩm ở nước ta.

- Uống nước nhiều khi lao động, vui chơi ngoài trời nóng (nước dừa, nước trái cây, nước khoáng).

- Mặc đồ thoáng, mát bằng vải coton dễ hút mồ hôi khi trời nóng.

- Không nên cho trẻ con chơi đùa ngoài trời nắng giữa trưa.

- Không uống nhiều rượu, ăn quá no khi thời tiết quá nóng.

- Những người bị các bệnh như tiểu đường, bướu cổ, bệnh tim mạch, bệnh thận… cần thận trọng khi phải đi du lịch ngoài trời nắng nóng.