Hành tím bày bán ở Chợ Công cộng Marikina, Philippines. Ảnh: inquirer.net

Hành củ là thành phần chính trong hầu hết các món ăn của người Philippines từ món salad cho đến món hầm. Tuy nhiên hiện tại, giá hành củ đã đắt gần gấp 3 lần giá thịt gà ở Philippines. Điều này đã dẫn đến tình trạng buôn lậu hành vào quốc gia Đông Nam Á này.

Theo Bộ Nông nghiệp Philippines, vào ngày 9/1, hành tím và hành tây bán với giá 600 peso Philippines (11 USD)/kg, trong khi giá thịt gà là 220 peso (4 USD)/kg. Ngay cả thịt ức bò cũng rẻ hơn 30% so với hành tính theo trọng lượng do giá một kg hành đã tăng cao hơn cả mức lương tối thiểu hàng ngày.

Nhà kinh tế học Joey Salceda tại Hạ viện Philippines vào ngày 8/1 than phiền rằng nước này hiện có "giá hành nội địa đắt nhất thế giới". Trên mạng xã hội, người dân Philippines cũng phàn nàn về mức giá cao vọt này.

Giá tăng đột biến sau khi một loạt siêu bão tấn công Philippines vào năm 2022, gây thiệt hại mùa màng trị giá hàng chục tỷ peso. Theo Cơ quan Thống kê Philippines, quốc gia Đông Nam Á này trong những tháng gần đây phải vật lộn với lạm phát tăng vọt với giá tiêu dùng tăng 8,1% trong tháng 12, đạt mức cao nhất trong 14 năm.

Hành đã trở thành mặt hàng gây sốt đến mức chúng được buôn lậu vào nước này. Các nhân viên hải quan đã thu giữ số hành tây trị giá 310.000 USD được giấu trong một lô hàng quần áo ngày 23/12/2022. Hai ngày trước đó, số hành tím trị giá 364.000 USD được giấu trong các hộp bánh ngọt từ Trung Quốc cũng đã bị Hải quan Philippines thu giữ.

Thượng nghị sĩ Sherwin "Win" Gatchalian vào ngày 10/1 đề nghị thành lập một lực lượng chuyên trách xử lý nạn buôn lậu này. Ông nhấn mạnh: "Buôn lậu ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế không chỉ ở khía cạnh thất thoát nguồn thu cho chính phủ do không thu được thuế. Buôn lậu cũng phá hủy động lực thị trường của các sản phẩm địa phương".

Ông Rex Estoperez, trợ lý bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Philippines, vào ngày 10/1 chia sẻ với CNN rằng chính phủ đã cố gắng xử lý những kẻ buôn lậu, nhưng vấn đề vẫn tiếp diễn. Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. cho biết ông hy vọng tìm được cách bán hành nhập lậu để "giảm bớt các vấn đề về nguồn cung" mà đất nước đang phải đối mặt.

Tổng thống Marcos đồng thời là Bộ trưởng Nông nghiệp Philippines đã thông qua việc nhập khẩu 21.060 tấn hành củ trong tuần này. Dự kiến chúng sẽ đến Philippines vào ngày 27/1.

Ông Rex Estoperez chia sẻ với CNN: "Một trong những nguyên nhân gây ra lạm phát trong nước là giá hành củ tăng cao, vì vậy chúng tôi đã quyết định khuyến nghị nhập khẩu hành". Ông cũng cho biết Philippines tiêu thụ khoảng 20.000 tấn hành mỗi tháng. Ông đánh giá việc nhập khẩu là "giải pháp tạm thời và dự kiến không có kế hoạch mua thêm vì mùa thu hoạch cao điểm sẽ đến vào tháng 2, có thể khiến giá giảm trở lại./.