Trong đó Chính phủ, địa phương giải quyết vấn đề đất đai, kinh phí, ngành y tế lo đào tạo cán bộ. Mục tiêu đến năm 2014-2015, 100% xã có bác sĩ, phát triển hệ thống nữ hộ sinh để người dân không phải dồn ứ lên bệnh viện trung ương làm bệnh viện quá tải.

Nhìn lại trong khoảng 30 năm qua, đúng là không có bệnh viện công nào được xây mới, mà chỉ có chuyện bệnh viện hở được khoảnh đất nào thì xây thêm, chắp vá vào đó cái nhà và kê vào đó giường bệnh. Muốn có thêm bệnh viện thì cần phải có đất, mà thực tế xin đất rất khó. Ngay cả những người có đất, có tâm huyết xây dựng bệnh viện, nay xin chuyển đổi mục đích từ xây nhà cho thuê, nhà bán sang bệnh viện cũng không dễ.

Trong điều kiện đất nước còn khó khăn, đầu tư công bị cắt giảm do khủng hoảng kinh tế, rất cần mở rộng xã hội hóa, phát triển hệ thống bệnh viện tư. Nhưng cũng nên đặt câu hỏi xem vì sao rất ít nhà đầu tư nước ngoài vào VN xây dựng bệnh viện. Lý do cũng là thiếu đất và họ cũng lo ngại thủ tục hành chính. Với nhà đầu tư tư nhân, chính sách hiện hành cam kết tạo điều kiện cho họ, nhưng phải nói thật là hiệu quả của sự quan tâm này còn thấp.

Ở Thái Lan, có những bệnh viện rất lớn, đến 4.000 giường bệnh. Nhưng VN thì nhiều lắm như Chợ Rẫy, Bạch Mai, T.Ư Huế cũng chỉ trên 1.000-2.000 giường, kể cả số được kê thêm. Nếu muốn giảm được tình trạng quá tải bệnh viện phần nào, chúng ta phải có 25 giường bệnh/vạn dân (hiện mới đạt 18 giường/vạn dân), trong khi các nước phát triển đã có hàng trăm giường bệnh/vạn dân. Nói thế để thấy khoảng cách từ 25 giường/vạn dân mà chúng ta mơ ước tới hàng trăm giường/vạn dân nhiều nước đã đạt lớn đến như thế nào.

Năm 2010, tổng chi cho y tế là 6,93% GDP, song phần chi từ ngân sách nhà nước chỉ chiếm 3,09% GDP, còn lại là nguồn xã hội hóa, thu từ viện phí người dân. Muốn nâng chất cho y tế, phần chi từ Nhà nước phải tăng lên 5-6% GDP. Về kỹ thuật, y tế VN đã tiếp cận được cùng các nước trong khu vực. Các kỹ thuật can thiệp tim mạch, ghép tạng... bác sĩ VN đều thực hiện được. Nhưng tình trạng mấy bệnh nhân một giường đã kéo tụt chất lượng ấy xuống. Muốn nâng chất lượng khám chữa bệnh lên thì ngoài kỹ thuật y khoa, phải có đủ cho mỗi bệnh nhân một giường bệnh và phong cách phục vụ cũng phải chuyên nghiệp.

Quá tải bệnh viện đã xuất hiện khoảng một thập kỷ trở lại đây. Giải quyết vấn đề này rất khó, không thể một sớm một chiều nhưng đến lúc phải giải quyết, không thể kêu mãi. Ngoài các biện pháp ngắn hạn, rất cần có một chiến lược quốc gia để giải quyết vấn đề quá tải bệnh viện. Bằng các giải pháp đồng bộ như đã nói, tôi cho rằng thời gian để giải quyết tình trạng quá tải bệnh viện là khoảng 10 năm.