(Phạm Trọng Linh)

* Gia đình tôi có sáu người, gồm cha mẹ và bốn anh em. Cha mẹ tôi 50 tuổi, làm ruộng. Anh tôi là công nhân lương khoảng 1,5 triệu/tháng, lương tôi khoảng 5 triệu/tháng. Tôi có một đứa em đang học trung học chuyên nghiệp và một đứa học lớp 10. Vậy tôi có thể tính em tôi là người phụ thuộc của tôi để được giảm trừ không?

(Duy Nguyen - duy18976@...)

Trả lời:

(1) Với trường hợp của bạn Trọng Linh, xin trả lời như sau:

- Vợ bạn có thu nhập 3 triệu/tháng, sau khi giảm trừ gia cảnh cho chính bản thân là 4 triệu/tháng sẽ không còn thu nhập để đóng thuế TNCN. Nhưng vợ bạn có khả năng lao động và có thu nhập nên không được tính là người phụ thuộc của bạn.

- Cha của bạn có lương hưu 1,5 triệu đồng/tháng, thu nhập từ lương hưu thì được miễn thuế TNCN. Nhưng mức lương hưu này của cha bạn có thể cao hơn mức qui định của Chính phủ (dự kiến là mức lương tối thiểu chung) đối với trường hợp cha mẹ có thu nhập thấp để tính là người phụ thuộc, vì vậy nhiều khả năng cha của bạn không được tính là người phụ thuộc.

- Em đang học đại học chỉ có thể được tính là người phụ thuộc của cha mẹ, không thể tính là người phụ thuộc của anh chị, cho dù anh chị có nuôi em ăn học, ngoại trừ trường hợp em không có nơi nương tựa (không có cha mẹ) được anh chị trực tiếp nuôi dưỡng. Vì vậy, hai em trai của bạn không phải là người phụ thuộc của bạn.

- Mẹ bạn và con nhỏ của bạn được tính là người phụ thuộc của bạn, với mức 1,6 triệu đồng/người/tháng, tổng cộng là 3,2 triệu/tháng; với điều kiện là đã kê khai là người phụ thuộc của bạn thì không được kê khai trùng cho người nộp thuế khác.

Như vậy, thu nhập chịu thuế của bạn sẽ là: 10 triệu (lương) - 4 triệu (giảm trừ gia cảnh chính bản thân) - 3,2 triệu (hai người phụ thuộc) = 2,8 triệu. Bạn sẽ nộp thuế theo biểu thuế lũy tiến từng phần, với mức thuế suất 5%, vậy số thuế bạn phải nộp là: 2,8 triệu x 5% = 140.000 đồng/tháng.

(2) Tương tự, bạn Duy Nguyen cũng không thể tính hai em đang đi học là người phụ thuộc của mình. Tuy nhiên, cha mẹ bạn làm ruộng nếu có thu nhập thấp hơn mức qui định của Chính phủ thì sẽ được tính là người phụ thuộc của con cái. Vì vậy, khả năng có thể tính cả hai cha mẹ, hoặc ít nhất một người là người phụ thuộc của bạn. Thu nhập của bạn là 5 triệu/tháng, sau khi giảm trừ gia cảnh cho chính bản thân bạn là 4 triệu đồng, nếu được tính thêm ít nhất một người phụ thuộc là 1,6 triệu đồng thì bạn không còn thu nhập để tính thuế TNCN.