Quốc Lĩnh (thứ hai, từ phải) bên mô hình nghiên cứu nuôi thủy sản kết hợp thủy canh rau màu - Ảnh: Hoài Phương

Nuôi cá trong ao hay trong hồ lúc nào thức ăn cũng dư thừa. Số thức ăn thừa này sẽ tạm lắng xuống đáy ao, hồ vừa lãng phí vừa ô nhiễm môi trường. Nếu áp dụng việc trồng rau kết hợp với nuôi thủy sản trong hồ sẽ tạo ra một hệ thống lọc sinh học tuần hoàn.

Ý tưởng này của Nguyễn Quốc Lĩnh - sinh viên năm 3 khoa thủy sản tiên tiến Trường ÐH Cần Thơ - đến từ một chương trình của nước ngoài trên truyền hình. Và câu hỏi “Công nghệ này có thể áp dụng ở Việt Nam được không?” bật ra, thôi thúc Lĩnh tìm hiểu và thử nghiệm.

Lĩnh mạnh dạn báo cáo đề tài “Nghiên cứu phát triển mô hình nuôi thủy sản trong hệ thống tuần hoàn (RAS) kết hợp thủy canh rau màu góp phần bảo vệ môi trường vùng đồng bằng sông Cửu Long” với ThS Huỳnh Trường Giang.

Ðược thầy khuyến khích, Lĩnh bắt tay ngay vào đề tài với mong muốn sẽ tạo ra sản phẩm sạch, chất lượng cao, hạn chế ô nhiễm môi trường, phù hợp với điều kiện ở vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Theo đó, thức ăn thừa từ nuôi cá sẽ được các loài cây trồng hấp thu, làm trong sạch nguồn nước. Lĩnh chọn cá trê vàng làm vật nuôi cho mô hình của mình bởi cá trê vàng có tính chịu đựng cao với môi trường khắc nghiệt - nơi có hàm lượng oxy thấp.

Cũng vì dễ trồng mà Lĩnh chọn ra bốn loại rau màu trồng trong mô hình là xà lách xoong, cần ống, rau muống và cải ngọt. Theo đó, những sản phẩm thải của cá trê sẽ được làm nguồn dinh dưỡng cho rau màu thủy canh. Sự kết hợp này làm tăng sản lượng và đa dạng sản phẩm, đồng thời nước được lọc sinh học qua cây và sử dụng lại.

Khác với những nghiên cứu khoa học khác có thể chủ động về thời gian, với mô hình này đòi hỏi nhóm Lĩnh phải thay nhau túc trực 24/24g để chăm sóc hệ thống cẩn thận vì sợ cúp điện, hệ thống sẽ ngừng hoạt động, không có oxy cho cá, ngưng tuần hoàn nước rất nguy hiểm cho rau.

Ðiều đau đầu nhất của Lĩnh là làm sao để có thể đơn giản hóa mô hình, bởi hiện tại chưa thể triển khai cho nông dân do quá phức tạp và quá lệ thuộc vào nguồn điện.

Mời quý vị đón xem câu chuyện của Quốc Lĩnh trong chương trình Tiếp sức những ước mơ, phát lúc 21g50 thứ bảy 3-1-2015 trên kênh VTV9, và phát đồng thời trên trang Truyền hình báo Tuổi Trẻ http://tv.tuoitre.vn. Chương trình với sự đồng hành của Ngân hàng Vietcombank.