01/07/2006 07:01 GMT+7

NSND Đặng Nhật Minh: lắng nghe tiếng động thiêng liêng

Theo Người lao động
Theo Người lao động

Đặng Nhật Minh là đạo diễn điện ảnh duy nhất được Hội đồng Giải thưởng Quốc gia xét đề nghị Giải thưởng Hồ Chí Minh cho cụm tác phẩm điện ảnh: Thị xã trong tầm tay, Bao giờ cho đến tháng Mười, Hà Nội mùa đông 46, Mùa ổi. Cuối cùng thì những cống hiến của ông cho nền nghệ thuật điện ảnh nước nhà cũng đã được đền bù xứng đáng.

KAnsZ0tc.jpgPhóng to
Đạo diễn, NSND Đặng Nhật Minh
Đặng Nhật Minh là đạo diễn điện ảnh duy nhất được Hội đồng Giải thưởng Quốc gia xét đề nghị Giải thưởng Hồ Chí Minh cho cụm tác phẩm điện ảnh: Thị xã trong tầm tay, Bao giờ cho đến tháng Mười, Hà Nội mùa đông 46, Mùa ổi. Cuối cùng thì những cống hiến của ông cho nền nghệ thuật điện ảnh nước nhà cũng đã được đền bù xứng đáng.

Là con trai trưởng của bác sĩ Đặng Văn Ngữ nhưng Đặng Nhật Minh không theo nghề y, trong khi đó cả gia đình ông hầu như đều theo nghề cha. Có lẽ con thuyền số phận đã chọn ông, chở ông sang dòng sông điện ảnh. Thông thạo tiếng Nga và tiếng Pháp, vốn ngoại ngữ đã giúp ông tiếp cận nghệ thuật điện ảnh một cách có bài bản. Ông tự rèn luyện cho mình một phương pháp làm việc tỉ mỉ, chu đáo và khoa học. Thêm vào đó, khả năng mẫn cảm nghệ thuật của bản thân cùng sự hiếu học, ham hiểu biết đã giúp ông trở thành đạo diễn vững vàng trong nghề nghiệp.

Các nghệ sĩ lớn thường sáng tác nhiều tác phẩm qua nhiều giai đoạn trong cuộc đời. Và những tác phẩm của họ thể hiện phong phú và sinh động quan điểm nghệ thuật của tác giả. Nói theo ngôn ngữ âm nhạc, đó là “những biến tấu trên một chủ đề”. Các bộ phim của Đặng Nhật Minh đều xuất phát từ một cảm hứng chủ đạo chung là phản ánh số phận con người.

Ngay từ bộ phim đầu tay Thị xã trong tầm tay, nhân sự kiện cuộc chiến tranh biên giới phía Bắc, đạo diễn Đặng Nhật Minh đặt vấn đề về sự nguy hiểm của một lòng tin mù quáng sẽ có tác hại ra sao. Đến bộ phim tiếp theo Bao giờ cho đến tháng Mười, thông qua nhân vật Duyên, đạo diễn thể hiện thân phận con người trong một nỗi đau thầm lặng, một tình yêu cô đơn và sức chịu đựng phi thường của người phụ nữ Việt Nam.

Trong phim Cô gái trên sông, đạo diễn khắc họa số phận con người với một niềm tin trong sáng vẫn bền bỉ tồn tại giữa dòng đời đen bạc. Trong phim Thương nhớ đồng quê, nghệ sĩ miêu tả một mối tình đẹp đến đau lòng, thơm nồng hương vị đất đai của một miền quê đang xáo trộn. Rồi đến Hà Nội mùa đông 46, đạo diễn Đặng Nhật Minh lại thể hiện sự vĩ đại bình dị của lãnh tụ trong thời khắc cam go nhất của số phận đất nước và dân tộc.

Không như những người khác chỉ nhìn vào sự huy hoàng của chiến thắng, của vinh quang, đạo diễn Đặng Nhật Minh đã thể hiện quan điểm và phẩm chất của mình qua cách đặt vấn đề và tiếp cận chiều kích khác của nhân vật. Và đến phim Mùa ổi, qua số phận ngôi nhà của một gia đình biến động cùng đất nước, đạo diễn mơ ước và khẳng định niềm tin vào một xã hội pháp quyền bảo vệ lẽ phải cho người dân.

Con đường nghệ thuật của ông đầy chông gai, đi theo những thành công của ông là những đố kỵ, tị hiềm. Ông chẳng quan tâm đến những lời lẽ đầy ác ý và thóa mạ của một vài cá nhân không thích ông. Nghệ thuật điện ảnh với bản chất phức tạp của nó đã giúp ông rèn luyện được bản lĩnh kiên định, vững vàng và quyết liệt, vượt qua mọi sự đố kỵ, nhỏ nhen của một số người trong giới. Trên tất cả, nhân cách của một con người chân chính và tài năng của người nghệ sĩ dũng cảm là câu trả lời cuối cùng của ông trước dư luận và xã hội.

Những ngày này, đạo diễn Đặng Nhật Minh đang bận rộn bắt tay vào công việc chuẩn bị dàn dựng bộ phim về cuộc đời và số phận nữ bác sĩ Đặng Thùy Trâm cùng với cuốn nhật ký bất tử của cô.

Ở người nghệ sĩ tài hoa này, tiếng động thiêng liêng của cuộc đời có sức mạnh làm lay động nhói đau trái tim ông chính là âm vang trầm lắng của nỗi nhọc nhằn trong kiếp sống cần lao. Trái tim ông thấm lọc và thể hiện khác người ở chỗ không bi lụy, không bi kịch hóa, mà phản ánh đầy trung thực với niềm tin và khát vọng lạc quan.

Những số phận “nghiến răng chịu thiệt, bấm chân làm người” ấy là hình ảnh bền bỉ và ngoan cường của con người Việt Nam, của đất nước Việt Nam, như khóm tre đặc quánh và sức sống trường tồn được đạo diễn tài ba gói gọn trong những thước phim, vượt qua nhiều biên giới, mang đến cho khán giả quốc tế những cảm nhận và suy tư về sự giản dị và bí ẩn của tâm hồn Việt Nam, sức mạnh Việt Nam...

Cuộc đời ông và số phận những nhân vật hòa quyện làm một. Ông nói về họ như một lẽ tự nhiên. Và trong lẽ tự nhiên của nghệ thuật, cũng như thiên nhiên đều chứa đựng một sức mạnh sâu lắng tiềm ẩn.

Theo Người lao động
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên