Phóng to

Ryan Hreljac: “Thông điệp của tôi rất đơn giản. Hãy là người tốt. Hãy yêu cuồng nhiệt. Hãy quan tâm và chia sẻ những gì bạn có với người khác. Hãy tham gia công việc cộng đồng. Hãy tham gia thế giới của bạn”-Ảnh: www.ryanswell.ca

TT - Ryan Hreljac, người Canada, đã có 10 năm làm công việc: đem lại nguồn nước sạch cho những người dân nghèo khổ ở châu Phi. Cậu là một trong 36 gương mặt được kênh truyền hình Mỹ CNN đề cử là "Người hùng của CNN" vì những nỗ lực ảnh hưởng tích cực tới thế giới xung quanh.

Nghe đọc nội dung toàn bài:

16 tuổi, Ryan giống bất kỳ cậu bé Canada nào. Tóc nâu hoe vàng, dáng người cao cao. Ước mơ vì cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân châu Phi bắt đầu từ câu chuyện mà cô giáo Prest kể cho Ryan Hreljac nghe năm 1998.

Cô kể rằng ở lục địa đen, người dân rất khó tìm nước sạch để uống. Trẻ em là nạn nhân đầu tiên vì chúng dễ bị ốm và thậm chí thiệt mạng. Trở về nhà với tâm trạng xúc động, Ryan thuyết phục cha mẹ rằng em muốn làm việc vặt nhiều hơn để có thêm tiền tiết kiệm.

Bắt đầu từ những việc vặt

Cậu để dành được 75 USD, số tiền mà cậu cho là đủ để khoan một cái giếng. Nhưng WaterCan, một tổ chức phi lợi nhuận cung cấp nước sạch cho các nước nghèo, cho cậu biết là cần tới 2.000 USD nếu muốn khoan giếng, 75 USD chỉ đủ để mua chiếc bơm tay.

Cứ sáu người trên hành tinh thì có một người không có nước sạch. Mỗi ngày, 6.000 trẻ em trên thế giới chết vì các bệnh gây ra do nước nhiễm bẩn, tương đương với toàn bộ hành khách trên 20 chiếc máy bay lớn đều thiệt mạng nếu cả 20 máy bay này gặp nạn.

Ryan không bỏ cuộc. Cậu làm việc vặt nhiều hơn và bắt đầu mở rộng gây quĩ. Vài tháng sau cậu bắt đầu có 2.000 USD. Cậu gửi tiền cho WaterCan và tháng 1-1999, chiếc giếng đầu tiên đã được khoan bên cạnh Trường tiểu học Angolo ở bắc Uganda. Số tiền do Ryan và nhiều người nữa cùng đóng góp.

Đến nay, Tổ chức Giếng của Ryan (Ryans Well) với sự giúp đỡ của nhiều tổ chức lớn như Cơ quan Phát triển quốc tế Canada, Giải phóng trẻ em (Free The Children) đã quyên góp được hơn 1,5 triệu USD cho các dự án cung cấp nước sạch cho người dân châu Phi. Các tổ chức như Millenium Kids, Quĩ Nhi đồng LHQ - UNICEF, Rotary, Tổ chức Y tế thế giới... đều quan tâm và hỗ trợ Ryan.

Ryan đi nhiều nơi, khích lệ và gợi cảm hứng cho người khác để "gieo hạt mầm hi vọng". Tổ chức Ryans Well của cậu đã hỗ trợ các dự án về nước và vệ sinh ở Uganda, Malawi, Nigeria, Kenya, Ethiopia và Tanzania. Ryan đã gặp nhiều người nổi tiếng trên thế giới và được Đức Giáo hoàng chúc phúc, nhưng cậu vẫn cho rằng mình "chỉ là người bình thường".

Hiện Ryan học lớp 11 Trường St Michael's CHS ở Kemptville, Ontario, Canada. Tổ chức do cậu thành lập từ năm 2001 đến nay đã đào được 319 giếng ở 14 quốc gia. Cậu đã nhận nhiều giải thưởng quốc tế và là diễn giả của hàng trăm buổi nói chuyện, gặp gỡ các nhà lãnh đạo các nước trên thế giới. Cậu từng nói: "Thế giới như một trò chơi xếp hình vĩ đại. Cuộc đời chúng ta là mỗi miếng ghép mà tất cả đều phải tìm ra chỗ phù hợp để đặt nó. Tôi thấy miếng ghép của tôi phù hợp trong lĩnh vực nước sạch. Tôi hi vọng mọi người đều tìm thấy miếng ghép của mình phù hợp ở một nơi nào đó”.

Tạo sự thay đổi

Ông Rad Kivett, giám đốc phát triển tại VN của Tổ chức Đông Tây Hội Ngộ - một trong những tổ chức phi chính phủ có các dự án về cung cấp nước sạch cho người dân VN, ước tính 30-40% dân số VN chưa có điều kiện tiếp cận với các nguồn nước sạch. 80% các loại bệnh ở trẻ em là do thiếu nước sạch gây ra. Các loại bệnh do nước gây ra là nguyên nhân lớn nhất dẫn đến những cái chết ở trẻ em dưới 6 tuổi tại VN.

Nhiều người nghĩ sẽ chỉ giúp người khác khi mình có đầy đủ điều kiện và dư thừa về kinh tế, hoặc nghĩ rằng họ không có đủ thứ để chia sẻ với người khác. Trên trang web của mình (ryanswell.ca), Ryan chia sẻ: "Thật ra suy nghĩ này sai. Các bạn của tôi ở Trường tiểu học Angolo tại Uganda (nơi chiếc giếng đầu tiên do Ryans Well đào) quyết định rằng họ sẽ tạo sự thay đổi. Các bạn không có tiền, nhưng mỗi năm học họ sẽ dành ra năm ngày tình nguyện giúp người già hay những người nhiễm HIV/AIDS. Ở đó, các bạn tôi nghĩ rằng dù họ thế nào đi nữa, họ cũng có thể giúp người khác. Nếu ai cũng nghĩ vậy và mỗi ngày làm điều gì tốt đẹp cho người khác, thế giới sẽ tốt đẹp và công bằng hơn".

Trả lời phỏng vấn của MyHero.com, Ryan nói rằng điều cậu cảm nhận rõ là trẻ em ở khắp nơi trên thế giới đều giống nhau. Trẻ em khắp nơi đều chơi bóng đá, cậu đã đến trường ở Uganda, đá bóng và chơi đùa cùng các bạn - những trẻ em bình thường như bao người khác. "Nhưng các bạn ấy chỉ kém may mắn hơn vì các bạn sinh ra ở đất nước không có nhiều nước sạch như ở Bắc Mỹ. Tôi học được rằng mọi trẻ em cần có một số thứ nhất định để hạnh phúc và khỏe mạnh, cho dù ở đâu đi nữa. Trẻ em cần nước sạch, vệ sinh, cần có đủ thức ăn, họ cần đến trường, cần có cơ hội vui chơi và vui vẻ”.

Bạn sẽ đưa ra thông điệp gì nếu thế giới lắng nghe bạn trong năm phút? Ryan nói cậu muốn tất cả mọi người nghĩ về những thứ mà họ đang sở hữu và những thứ họ thật sự cần. "Ở Canada, chúng tôi có quá nhiều thứ. Tôi muốn mọi người chia sẻ cho những người thiếu thốn một chút, cho dù họ ở bất kỳ ở đâu". Bà Susan, người ban đầu không tin vào dự định của con trai mình nhưng sau trở thành người hỗ trợ nhiệt tình cho các dự án, tâm sự: "Ryan đối xử với những người cậu gặp như nhau. Với Ryan, chúng ta đều có thể tạo ra sự khác biệt dù họ là thủ tướng, người bán xăng hay học sinh lớp 7. Cậu tin rằng một cô bé 5 tuổi từ Florida gửi cho cậu năm xu có được từ làm việc vặt để góp vào quĩ cũng quan trọng như một người từ Dubai gửi cho cậu 5.000 USD".

Hiện một nửa thời gian Ryan dành để tham gia các dự án về nước sạch, nửa thời gian còn lại cậu sống bình thường như mọi thiếu niên đồng lứa khác. Cậu có chân trong đội bóng rổ, thích chơi hockey trên băng. Cậu cũng thích trò chơi vi tính và đọc sách, đánh cờ vua. "Tôi cũng thích cười nữa. Tôi đặc biệt thích xem phim hoạt hình Gia đình nhà Simpson". Ryan mơ ước trở thành kỹ sư thủy lợi và làm việc ở châu Phi. "Tôi muốn mọi người trên thế giới đều có nước sạch" - cậu bộc bạch đơn giản như những gì cậu đã làm thời gian qua.