Sự tăng trưởng của sọ mặt đạt được 90% khi 12 tuổi, sự tăng trưởng này là tối đa trong vòng 4 năm đầu. Khi bú mẹ, lưỡi đẩy mô vú mềm áp vào khẩu cái với một áp lực nhẹ và đều đặn sẽ làm khẩu cái thay đổi từ từ một cách đồng đều, việc này sẽ làm thuận lợi cho sự tăng trưởng bình thường của lợi, sau đó là sự mọc đúng của các răng. 

Khẩu cái rất dễ thay đổi, tất cả các vật thể đến tựa vào nó đều đặn sẽ làm cho nó tự phát triển.

Khi bú mẹ, miệng của bé được ép bởi phần xung quanh vú làm cho cung răng phát triển theo hình chữ U. Trong khi bú bình, núm vú của bình sữa cứng hơn và nhỏ hơn nhiều so với vú mẹ, sẽ làm cho khẩu cái phát triển theo hình chữ V thay vì hình dáng bình thường là hình chữ U. Sự biến dạng này ngăn cản sự mọc răng đúng và gây nên những biến dạng khớp cắn.

Đối với trẻ bú bình có sự khác biệt là không có sự bài xuất tiết sữa của tuyến vú mà trẻ phải tác động một lực lên đầu của núm vú cao su với lưỡi tựa vào gờ lợi trên. Chuyển động từ trước ra sau của phần thân lưỡi sẽ đẩy sữa chảy dọc theo và ra khỏi núm vú. 

Bú bình không có khả năng giúp cho môi đóng kín, không tạo điều kiện cho sự thông khí của mũi, không giúp cho lưỡi và xương hàm dưới đưa ra trước, tác dụng giúp các cơ như cơ lưỡi, cơ đưa hàm dưới ra trước, cơ vòng môi dưới phát triển hạn chế. 

Khi bú bình, trẻ chỉ đưa hàm dưới ra trước tối thiểu vì núm vú giả thông thường có hình chóp hơn so với núm vú mẹ, đáy khoang miệng không đóng kín vì các cơ nhai giảm hoạt động, lưỡi sẽ nén lên núm vú giả và tựa lên trên vòm miệng với chuyển động nén như piston, lực này luôn tác động lên một vùng và cùng một trục nên làm biến dạng khẩu cái, làm khẩu cái sâu hơn, giảm thể tích hốc mũi. 

Trong cùng thời điểm này, các cơ má tạo một lực lớn để tăng áp lực trong miệng, làm thay đổi mào xương ổ răng, sữa chảy liên tục vì khoang miệng không được đóng kín, tạo điều kiện thuận lợi để thở miệng hoặc dễ gây ra hội chứng ngưng thở tắc nghẽn.

Bú bình có ảnh hưởng gì đến phát triển răng miệng?

Hậu quả lên khớp cắn

Tất cả những gì đưa vào trong miệng đứa trẻ đang còn bú sẽ tác động lên sự phát triển của các cấu trúc sọ mặt. Mức độ của sự tác động này phụ thuộc vào thời điểm, tần suất và thời gian mỗi lần đưa vào. Mô vú mềm thích nghi dễ dàng với miệng của trẻ, các vật thể cứng hơn sẽ tạo nên một sự thích ứng của miệng. 

Nhiều nghiên cứu cho thấy, bú bình ngoài việc gây đa sâu răng còn gây sai lệch khớp cắn nhiều hơn so với bú mẹ. Vấn đề sai khớp cắn thường gặp nhất là cắn hở phía trước và cắn chéo phía sau.

Trẻ 3 tuổi, có thói quen bú bình buổi tối, đa sâu răng, mô răng bị phá hủy trầm trọng - Ảnh: BSCC

Bú mẹ không thể ngăn cản lệch lạc khớp cắn loại II và lùi xương hàm dưới xảy ra. Tuy nhiên việc bú bình, núm vú giả có nguy cơ lệch lạc khớp cắn cao, đặc biệt là những trường hợp vẫn duy trì việc bú bình sau 24 tháng tuổi.

Trong các trường hợp vòm miệng bị biến dạng, như vòm miệng sâu do lưỡi kém vận động, hành lang hô hấp của các lỗ mũi bị hạn chế sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho thở miệng và ngưng thở khi ngủ.

Ngoài ra vị trí thấp của lưỡi, cũng như do sai lệch khớp cắn, có thể dẫn tới các rối loạn phát âm.

Hậu quả lên hoạt động của các cơ nhai

Các nghiên cứu cho thấy có sự khác biệt rõ nét trong phát triển cơ má ở trẻ bú mẹ và bú bình: Trẻ bú mẹ có chu kỳ mút dài hơn, điều này rất quan trọng vì chu kỳ bú càng dài thì các ảnh hưởng lên phát triển hàm mặt càng lớn. Cường độ các chuyển động mút ở trẻ bú mẹ cũng lớn hơn. Với trẻ bú bình thì giảm rõ nét các hoạt động cơ cắn.

Ảnh hưởng đến sự phát triển đường thở trên

Sự phát triển của các cấu trúc mặt phụ thuộc vào sự phát triển của hố mũi. Tất cả những bất thường của khẩu cái sẽ tác động nghiêm trọng lên đường thở trên. Có nghiên cứu đã nêu ra rằng những sự biến dạng gây nên bởi núm vú giả của bình sữa là yếu tố nguy cơ cao của ngưng thở tắc nghẽn về đêm. 

Ngưng thở tắc nghẽn về đêm là một vấn đề y học nghiêm trọng ảnh hưởng đến khả năng hô hấp trong giấc ngủ.

Khi bú, những áp lực gây nên bởi sự mút ở vú, giữ một vai trò quan trọng trong sự phát triển tối ưu của những cấu trúc mặt: khẩu cái, xương hàm… Việc cho ăn bằng bình sữa, sử dụng đều đặn núm vú giả, sự mút ngón cái không tạo ra được những áp lực đầy đủ như trên làm tăng nguy cơ sự sai lệch khớp cắn và sự phát triển bất bình thường của những cấu trúc xương, góp phần vào việc phát triển một sự ngừng thở tắc nghẽn về đêm.

Các rối loạn bên ngoài khoang miệng

- Chứng nuốt hơi và trào ngược: khi bú bình, sữa chảy ra khỏi chai và có sự xâm nhập của không khí, không kéo dài như bú vú mẹ. Hoạt động này thường diễn ra nhanh, thô bạo nên dạ dày do uống sữa và nuốt không khí trong quá trình cho ăn tác động lên việc tiêu hóa thường xuyên gây nôn, ói.

- Ảnh hưởng đến tâm lý: Khi bú bình trẻ bú nhanh hơn nên bú mẹ không đáp ứng được nhu cầu của trẻ, và được bù đắp bởi mút ngón tay hoặc núm vú giả tạo điều kiện cho các sai lệch khớp cắn.

- Nguy cơ viêm tai giữa.

Mèo con đói bụng bú bừa khi vắng mẹ

'Thôi kệ! Mình là đực mà', chó said.