Nhan nhản thời trang Quảng Đông

L.ANH

TT - Trong khi nhiều nơi ở Trung Quốc phát lệnh ngưng bán các loại quần áo xuất xứ từ Quảng Đông (Trung Quốc) do nhiễm hóa chất độc hại thì ở Việt Nam vẫn mua bán nườm nượp.

Vậy những loại quần áo Quảng Đông bán ở VN có nhiễm chất độc hại không? Câu trả lời từ chủ tịch Hiệp hội Dệt may Lê Quốc Ân rằng nếu kiểm tra chắc chắn sẽ có nhiễm...

Phóng to

Tại cửa hàng quần áo trẻ em này ở Hà Nội, phần lớn là hàng Trung Quốc - Ảnh: Cù Zap

Phải lấy mẫu vải để kiểm nghiệm

Trao đổi với Tuổi Trẻ ngày 29-5, TS Nguyễn Duy Hưng - tổng thư ký Hội Da liễu VN - cho biết trong bất kỳ đồ vải nào cũng có chất bảo quản để chống nấm mốc, trong đó formaldehyde là chất bảo quản chống mốc trên vải, đồ chơi gỗ rẻ tiền nhất. Chính vì vậy trước khi mặc quần áo mới cần phải giặt để tẩy bớt những chất độc hại này.

Theo TS Hưng, formaldehyde là chất bảo quản chống mốc nhưng rất độc hại. “Dùng formaldehyde ngâm thi thể không bị phân hủy cho thấy chất này độc đến mức nào. Chưa có tài liệu nào công bố liều lượng gây độc của formaldehyde nhưng chắc chắn chất này có thể gây các bệnh lý đường hô hấp, kích ứng da, ảnh hưởng đến hệ thần kinh và các cơ quan nội tạng” - ông Hưng cho biết.

Tuy nhiên, TS Hưng cũng cho rằng sau khi giặt vải, formaldehyde có thể phân hủy dần. Ông Hưng đề xuất các cơ quan chức năng của VN như Bộ Công thương, quản lý thị trường phải vào cuộc lấy mẫu vải để kiểm nghiệm xem có chất formaldehyde trong vải vóc, quần áo may sẵn ở VN hay không.

Sáng 29-5, mọi hoạt động mua bán hàng hóa tại các chợ nổi tiếng là trung tâm hàng Trung Quốc (TQ) như An Đông (Q.5), Bình Tây (Q.6) vẫn diễn ra sôi động bình thường. Thông tin hàng may mặc của tỉnh Quảng Đông (TQ) nhiễm formaldehyde dường như không ảnh hưởng đến sức mua đang nóng lên ở chợ. Ở ngành hàng áo quần, vải vóc, hàng TQ chiếm áp đảo từ dòng trẻ em đến dòng dành cho giới trẻ, phụ nữ.

Đủ giá, đủ kiểu

Tại các sạp ở chợ An Đông, chúng tôi dễ dàng tìm thấy nhiều sản phẩm có xuất xứ từ Quảng Đông, nhiều nhất là hàng trẻ em. Trên mỗi mác gắn đều có ghi dòng chữ tiếng Hoa “Quần áo trẻ em, Phật Sơn - Quảng Đông” cùng những hướng dẫn trong quá trình sử dụng.

Khá nhiều mẫu đồ lót phụ nữ nhái kiểu dáng thương hiệu nổi tiếng, thậm chí cũng “chệch” một chữ cái, bán với giá 60.000-120.000 đồng/cái hàng cao cấp, hàng cấp thấp chỉ 25.000-50.000 đồng/cái. Theo người bán, hàng Quảng Đông nổi tiếng về các kiểu cầu kỳ, màu sắc, thời trang hợp mốt nên được giới trẻ khá chuộng, váy nữ chỉ từ 120.000-150.000 đồng/cái.

Khi chúng tôi hỏi mua chiếc đầm nữ dành cho trẻ 3 tuổi, người bán kêu giá 100.000 đồng không bớt. Kiểm tra kỹ, trên chiếc áo có dòng chữ Quảng Đông và đó chỉ là một trong hàng chục kiểu dáng thuộc lô hàng đầm thun pha ren dành cho bé gái từ 2-5 tuổi tại sạp.

Một số tiểu thương nắm được thông tin hàng may mặc có xuất xứ từ Quảng Đông không an toàn đã tỏ ra khá cẩn trọng với người mua hàng lạ. Người bán hàng trẻ em chợ An Đông (Q.5) nói phần lớn hàng tại sạp sản xuất ở VN nhưng trên sạp vẫn treo đầy hàng TQ lẫn trong hàng VN với các kiểu áo pijama dành cho bé trai, đầm voan kiểu của bé gái... Khi hỏi về thông tin chất lượng, cô bán hàng lảng tránh: “Hàng TQ vào VN bằng đường tiểu ngạch, chưa kiểm soát được số lượng thì làm sao nói đến chuyện kiểm định chất lượng!”.

Phóng to

Áo quần trẻ em sản xuất tại Phật Sơn, Quảng Đông, Trung Quốc được bán tại chợ An Đông, Q.5, TP.HCM - Ảnh: Minh Đức

Buôn bán vẫn nườm nượp

Có mặt tại chợ Đồng Xuân (Hà Nội) - trung tâm bán buôn quần áo may sẵn, vải vóc TQ lớn ở miền Bắc - sáng 29-5, phần lớn tiểu thương cũng như khách hàng đều không hay biết gì về thông tin quần áo có xuất xứ Quảng Đông “chứa nhiều hóa chất độc hại”.

Khách hàng từ khắp các tỉnh lân cận về lấy buôn vẫn nườm nượp đi lên đi xuống khắp ba tầng chợ Đồng Xuân để tìm mua quần áo, vải vóc có xuất xứ từ TQ. Các loại quần áo may sẵn từ trẻ sơ sinh, người lớn, người già xuất xứ từ TQ đều có đủ với muôn màu sắc, kiểu dáng.

Nhiều loại quần áo xuất xứ từ TQ tại đây có giá rẻ bất ngờ. Một chiếc áo trẻ sơ sinh chỉ có giá 3.000 đồng, còn bộ đồ thu - hè cho trẻ em 15.000-35.000 đồng/bộ, sơmi nam cũng chỉ 35.000-40.000 đồng/áo. Một chủ sạp hàng ở đây cho biết: “Hàng ở đây không bán lẻ, chỉ bán buôn. Mỗi ngày chị vẫn giao hàng tại chỗ cho vài chục mối từ Thái Nguyên, Phú Thọ, Nam Định, Thanh Hóa...”. Chủ sạp cho hay nếu lấy nhiều, thường xuyên sẽ giao hàng tận nơi.

Phóng to

Áo quần trẻ em có nguồn gốc từ TQ được bán tại chợ An Đông, Q.5, TP.HCM (ảnh chụp sáng 29-5) - Ảnh: Minh Đức

“Không thể đánh giá được”

Trong khi đó, trao đổi với Tuổi Trẻ qua điện thoại chiều 29-5, ông Nguyễn Bỉnh Lai, phó chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Quảng Ninh, khẳng định: hàng từ TQ vào VN chủ yếu là quần áo may sẵn. Trong đó hàng bình dân, chất lượng vừa phải, giá thấp chủ yếu xuất xứ từ tỉnh Quảng Tây. Các mặt hàng chất lượng tốt hơn, mẫu mã đẹp hơn, chủng loại đa dạng hơn đến từ tỉnh Quảng Đông ở sâu hơn trong nội địa TQ.

Về chất lượng quần áo, vải vóc TQ nhập vào VN, ông Nguyễn Đăng Trưởng, chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Quảng Ninh, cho biết “không thể đánh giá được”, và đến thời điểm này cá nhân ông cũng chưa nhận được thông tin gì về “quần áo TQ nhiễm độc”.

Ông Hoàng Khánh Hòa, phó cục trưởng Cục Hải quan Lạng Sơn, cho biết do quần áo, vải vóc chịu thuế cao nên thời gian gần đây các mặt hàng này vào VN qua Lạng Sơn chủ yếu bằng đường mòn, lối tắt (hàng lậu), vì thế cũng “không thể biết chính xác số lượng cũng như chất lượng”.

Phóng to

Đồ bơi của các bé gái cũng có xuất xứ từ TQ - Ảnh: cù Zap

Nếu kiểm tra sẽ có

Theo ông Lê Quốc Ân - chủ tịch Hiệp hội Dệt may VN kiêm chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dệt may VN, phần lớn sản phẩm quần áo trẻ em có nguồn gốc nhập ngoại hiện nay đều không đi bằng đường nhập khẩu chính thức nên sẽ rất khó kiểm tra, kiểm soát được các tiêu chí có ảnh hưởng đến vấn đề sức khỏe con người.

Còn nếu nhập khẩu nguyên liệu để sản xuất, khả năng nhiễm formaldehyde từ nguồn nguyên liệu có nguồn gốc từ châu Âu, Mỹ... sẽ rất thấp bởi các quốc gia này đều liệt formaldehyde vào danh sách đen cấm có mặt trong vải thành phẩm.

Tuy nhiên, nếu sử dụng nguyên liệu từ TQ, ông Ân cho rằng nếu kiểm tra chắc chắn sẽ có nhiễm formaldehyde trong vải. Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện số lượng doanh nghiệp trong nước sản xuất các sản phẩm quần áo dành cho trẻ em không nhiều và phần lớn sử dụng nguyên liệu trong nước hoặc nhập từ Hàn Quốc, Đài Loan.

Theo một chuyên gia lâu năm của ngành dệt may, formaldehyde phần lớn có mặt trong các loại hóa chất phục vụ các công đoạn hồ, nhuộm và hoàn tất vải trong quá trình sản xuất ra vải thành phẩm. Ngay từ đầu, nếu doanh nghiệp sản xuất chọn mua các loại hóa chất có nguồn gốc từ châu Âu, Nhật, Mỹ... thì hàm lượng formaldehyde đều được kiểm soát chặt chẽ, “vì quy định của Nhật bắt buộc hàm lượng formaldehyde có trong vải dưới 75ppm, tại châu Âu khoảng 50ppm”. Nhưng do giá cả của các loại hóa chất này sản xuất tại các khối quốc gia nói trên đều có giá đắt hơn gấp đôi, thậm chí gấp ba so với các loại hóa chất có cùng tính năng do TQ sản xuất, nên khả năng vải nhiễm hàm lượng formaldehyde cao là điều đương nhiên nếu chọn mua hóa chất của TQ trong quá trình sản xuất.

Theo chuyên gia này, phần lớn sản phẩm vải hoặc quần áo khi cầm trên tay có mùi hăng nồng hầu như đều có hàm lượng formaldehyde cao.

Trung Quốc: nhiều nơi ngưng bán quần áo kém chất lượng

Sau khi thông tin gần 50% sản phẩm may mặc và đồ chơi trẻ em kém chất lượng sản xuất ở tỉnh Quảng Đông được đăng tải trên các báo đài của Trung Quốc, các địa phương khác ở Trung Quốc bắt đầu kiểm tra loại sản phẩm này trên thị trường của họ. Theo Nhật Báo Bắc Kinh, ngày 28-5 các siêu thị ở TP Bắc Kinh đã ngưng bán sáu loại đồ chơi trẻ em không đảm bảo an toàn cho trẻ có xuất xứ từ Quảng Đông và cho điều tra về sản phẩm may mặc.

Cùng ngày, tỉnh Tứ Xuyên cũng công bố 30% mẫu quần áo trẻ em do Quảng Đông sản xuất không đạt chất lượng đang có mặt trên thị trường của tỉnh và đang tiến hành xử lý loạt sản phẩm trên. Sở Công thương tỉnh Tứ Xuyên cho biết sợi tổng hợp trong loạt sản phẩm này chứa các thành phần không đảm bảo đối với sức khỏe con người như chất formaldehyde và các chất gây mùi hương có thể gây chứng viêm đường hô hấp và viêm da, kích ứng mắt, thậm chí có thể gây ung thư nếu tiếp xúc lâu dài, ngoài ra còn chứa nồng độ pH quá cao có thể gây kích ứng mắt.

Tân Hoa xã dẫn nguồn từ Sở Kiểm định chất lượng và công nghệ tỉnh Quảng Đông cho biết trước mắt cơ quan này cùng với Sở Công thương của tỉnh ra lệnh cho các siêu thị và các điểm bán trang phục, đồ chơi trẻ em ngưng bán các sản phẩm đã bị phát hiện kém chất lượng, đồng thời sẽ tiến hành xử phạt các điểm bán này.

Tân Hoa xã nhận định trong bốn năm qua vấn đề chất lượng sản phẩm dành cho trẻ em của tỉnh này luôn ở mức thấp, sản phẩm đạt chất lượng chưa bao giờ vượt quá 60%. Các chuyên gia cho rằng vấn đề tồn tại ở đây là do Quảng Đông hiện có hơn 3.000 nhà máy sản xuất các sản phẩm dành cho trẻ em, nhưng lực lượng giám sát chất lượng chỉ có khả năng đáp ứng công tác kiểm tra khoảng 100 điểm sản xuất trong toàn tỉnh.

Trước đó, Nhật Báo Trung Quốc ngày 28-5 dẫn kết quả cuộc điều tra chính thức của chính quyền tỉnh Quảng Đông cho biết chỉ 53,5% số hàng may mặc được kiểm tra đáp ứng những tiêu chuẩn an toàn, số còn lại phần lớn chứa các dư lượng hóa chất độc hại vượt mức cho phép, trong đó có chất formaldehyde.

L.ANH