Phóng to

Nhóm MTV - Ảnh: Trung Nghĩa

Theo lời mời của MTV (Music Television) Asia, ngày 25-3 hai nhóm MTV và Trio 666 của VN sẽ sang Thái Lan ký hợp đồng cộng tác, quay phim và phát hình, mở đầu cho việc tiếp cận MTV châu Á của nhạc trẻ VN. Từ hợp đồng cộng tác của nhóm MTV và Trio 666, nhạc trẻ VN sẽ có cơ hội hội nhập vào sân chơi chung âm nhạc Á châu?

Đã có những bước đi đầu tiên không thành

MTV xuất hiện tại VN vào năm 1996. Chuyên mục giới thiệu Top 20 – Những bài hát hay nhất trong tuần của kênh MTV châu Á do VTV3 thực hiện, khai sinh ra các VJ (Video Jockey) chuyên nghiệp đầu tiên tại VN như Diễm Quỳnh, Anh Tuấn. Đó cũng chính là chương trình sử dụng băng hình đầu tiên từ MTV Asia cung cấp (có hợp đồng bản quyền, hình ảnh đẹp và những thông tin mang tính thời sự, phản ánh đúng thị hiếu và nhịp sống âm nhạc châu Á).

Cùng giai đoạn này ở khu vực phía Nam, MTV Asia đã tiếp xúc với Đài Tiếng nói Nhân dân TPHCM để thực hiện “MTV - Những bài hát hay nhất trong tuần” trên sóng FM 99,9 MHz. Dấn thêm bước nữa, công ty sản xuất băng đĩa khổng lồ PolyGram từng có những bước khảo sát thị trường VN nhằm tìm kiếm tài năng đưa ra nước ngoài đào luyện thành ngôi sao ca nhạc châu Á. Nhưng chiến lược tiếp cận nhằm tạo điều kiện cho MTV đổ bộ vào VN nhanh chóng gãy đổ. Các nhà tài trợ rút lui. Các công ty âm nhạc không dám phiêu lưu mạo hiểm để đi tới cùng.

Rào cản: Bất đồng ngôn ngữ quá lớn

Lý do của sự gãy đổ này khách quan cũng nhiều mà chủ quan cũng không ít! Rào cản ngôn ngữ là một chướng ngại lớn. Mặt bằng tiếng Anh trong nước còn quá thấp. Nhạc trẻ VN như mớ bòng bong lai tạp, vay mượn, không có dáng vóc riêng. Số đông ca sĩ lên hàng sao xong là lo tranh thủ chạy show kiếm tiền. Một ví dụ điển hình là BoA - người Hàn Quốc, thần tượng của thế hệ mới VN hiện nay. Để thống trị các bảng xếp hạng châu Á, cô đã phải hát bằng cả ba thứ tiếng Hàn, Nhật, Anh.

Nhưng nói vậy, MTV vẫn đầy video clips hát tiếng bản địa đó thôi? Thật ra chúng ta vẫn chưa quen với cách nghĩ, cách làm: Nối kết được với hệ thống này, ngoài việc quảng bá âm nhạc còn cả khả năng kéo theo sự phát triển của phim ảnh, thời trang, hàng tiêu dùng... của một quốc gia, như Hàn Quốc đã làm được. Cho nên MTV còn là văn hóa, là hệ quả của một xã hội phát triển!

Cuộc bứt phá đầu tiên

Nói vậy, không có nghĩa VN không có những ca sĩ cầu tiến! Rất nhiều người mong muốn đưa nhạc Việt và nhất là hình ảnh mình ra khỏi biên giới: Thanh Lam, Trần Thu Hà, Nguyễn Đạt, Mỹ Linh, Lam Trường, Hồng Nhung, Phương Thanh, Tam ca Áo Trắng, Tố Như, Triệu Hoàng, Đoàn Phi... Trong đó, có người đã từng gửi đĩa hình đến đại bản doanh MTV Asia đặt tại Singapore, hoặc phân khu khác của MTV Asia ở Thái Lan. Không có hồi âm, bị trả lại hay nhiều lý do tế nhị nào đó mà các ca sĩ chẳng tiện nói ra!

Thường thì các hãng băng đĩa hay các công ty kinh doanh âm nhạc chuyên nghiệp đều có các scout. MTV càng không ngoại lệ! Có thể hiểu, scout là người chiêu mộ. Các nhân vật này thường la cà quán bar, cà phê, vũ trường, sân khấu ca nhạc để làm công việc dò la, quan sát và nghe ngóng - đó chính là người phát hiện và giới thiệu những nhân tố mới. Tiếp cận MTV thông qua các scout hiện được xem là con đường hiệu quả nhất!

Người tiên phong đi lối này, có lẽ là nhạc sĩ Tuấn Khanh. Anh từng mất hết hai năm và nhiều tiền bạc chỉ để làm mỗi một chuyện là vô các nhà hàng, khách sạn, quán cà phê có truyền hình cáp để... xem MTV - lúc ấy vẫn còn khan hiếm so với tính phổ cập hiện nay và nghiền ngẫm xem kênh âm nhạc lớn nhất thế giới này đã khuyến khích các trào lưu đương đại như thế nào.

Thông qua ông Thomas Bạch Đông, Giám đốc Trung tâm Ca nhạc Asia ở California, Tuấn Khanh đã được giới thiệu một scout người Mỹ. Từ tay chiêu mộ này, Tuấn Khanh làm quen các scout của MTV Asia và tự “chào hàng” mình. Hai bản tiếng Việt và tiếng Anh do Tuấn Khanh sáng tác: Trăm năm cô đơn – phong cách rock, TriO 666 thể hiện và Thiên đường tìm đâu, nhạc hip-hop do nhóm MTV biểu diễn. Nhưng để được gật đầu, các clips này đã phải trải qua bộ phận kiểm duyệt với âm nhạc, thời lượng cũng như các hình ảnh theo đúng phong cách MTV (thời trang, đương đại hoặc phát triển theo hướng tiên phong).

Chưa biết MTV và Trio 66 có làm nên điều gì qua tiếp cận MTV châu Á lần này. Nhưng đây có thể xem là một bước đi đầy tự tin của nhạc trẻ VN trong việc tìm cách hòa nhập vào sân chơi chung âm nhạc khu vực châu Á.