Ảnh: THANH ĐẠM

Với nguồn năng lượng thanh xuân rạt rào và sự dự phóng tương lai thênh thang phía trước, người trẻ nắm giữ vị trí trung tâm trong xã hội, "sở hữu" và "chiếm lĩnh" phần lớn không gian của đời sống.

Tuy nhiên, họ cũng là những người thường xuyên bị đánh giá, bình phẩm, bị đặt vào khung định kiến, nhất là trong đôi mắt của thế hệ "tiền nhân"...

Thời gian gần đây, có khá nhiều cuốn sách của người trẻ viết về tuổi trẻ thu hút sự quan tâm của dư luận và người đọc như Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu (Rosie Nguyễn), Bụi đường tuổi trẻ (Tâm Bùi), Nhìn. Hỏi. Rồi, nhảy đi! (Thi Anh Đào), Viết cho tuổi thanh xuân (Lưu Quang Minh - Trần Duy Thành)... Từ đó cho thấy, suy tư để hiểu mình, viết để giãi bày chính mình luôn là nhu cầu lớn của người trẻ.

Và gần đây nhất, tập sách Người trẻ thời 4.0 - Uy quyền lộng lẫy của nhóm 16 tác giả nữ ra mắt công chúng, góp thêm tiếng nói riêng và lạ cho dòng sách này.

Riêng và lạ là bởi vì 16 cây bút nữ mang lại 16 cái nhìn, 16 trải nghiệm khác biệt của người nữ trẻ trong những khía cạnh đa dạng của đời sống. Đồng thời, riêng và lạ còn vì họ xoáy sâu vào vấn đề người trẻ trong bối cảnh đặc thù của hiện tại là của tương lai loài người: bối cảnh thời công nghệ 4.0.

26 bài viết từ 16 đôi mắt trẻ mang lại nhiều vấn đề thú vị, đáng suy ngẫm của người trẻ mà từng ngày từng ngày chúng ta vẫn thường gặp, thường thấy, thường ưu tư: mỗi sáng thức dậy, người trẻ đọc gì giữa rừng thông tin, rừng ứng dụng vàng thau thật giả lẫn lộn?

Trong thời đại mà việc du học đã trở thành "chuyện thường ngày ở huyện", người trẻ cần lựa chọn như thế nào, chuẩn bị ra sao để dùi mài kinh sử trên xứ người?

Rồi người trẻ làm gì khi hôn nhân tan vỡ, khi con cái không đáp ứng được kỳ vọng của mình, khi bị quấy rối tình dục nơi công sở? Người trẻ chơi gì, chơi ra sao giữa thời "phượt", thời chỉ cần những cú click chuột là có thể lên đường ngao du sơn thủy?

Người trẻ sống sao trước nguy cơ hành tinh xanh bị hủy diệt vì ô nhiễm môi trường, trước nguy cơ mất tương lai vì quá khứ "hoang đàng oxy" của nhân loại? Sống giữa môi trường Facebook có mối tương đồng gì với cuộc sống giữa môi trường văn hóa dân gian như mấy nghìn năm xưa?...

Chúng ta thường nghĩ người trẻ vội vàng, nhưng đâu biết lắm khi họ sống chậm giữa bi hoan, để tìm kiếm bản sắc, thấu hiểu thời cuộc. Với khát khao tự nhận diện mình và nhận diện thời đại mình đang sống, họ hiểu mình đang trong thời sở hữu "uy quyền lộng lẫy".

Đó không phải là một quyền lực để thống trị, chế ngự kẻ khác, mà là một kiểu "sinh quyền" (bio-power) như khái niệm do nhà triết học nổi tiếng người Pháp Michel Foucault đặt ra. Một quyền lực nội tại, tự nhiên, xuất phát từ bên trong như một sinh thể.

Một quyền lực rạng ngời, lộng lẫy, vươn tỏa và bừng nở đến tận cùng vẻ đẹp, sức mạnh, giá trị của thanh xuân.

16 tác giả đều là nhà giáo, nhà báo, nhà khoa học: Diễm Trang, Trần Lê Hoa Tranh, Hồ Ngọc Đoan Khương, Phương Thúy, Thục Đoan, Ngô Phương Từ, Đoàn Khuyên, Nguyễn Hồng Anh...

Chuyện ăn, ở, học, chơi, yêu, chuyện khát khao, chuyện tan vỡ, chuyện an nhàn... của "những kẻ còn thanh xuân" trong thời đại của xã hội tiêu thụ, của Facebook, Big Data, Al, robot nghe gần gũi nhưng cũng lắm mới mẻ (bởi mỗi người có những trải nghiệm riêng); khi cụ thể, sống động với từng chi tiết, tình huống đời thường, lúc lại mang tầm khái quát và tính triết lý.

Các nàng không chỉ nhìn ra vấn đề, mà còn tìm cách giải quyết vấn đề. Đọc, là đồng hành với các nàng tìm giải pháp cho những vấn đề mỗi người chúng ta vẫn vấp phải và còn đang loay hoay mỗi ngày.

Người trẻ trên 16 tuổi đang đọc gì?

TTO - Một năm sau khi ra mắt dòng sách dành riêng cho độc giả trẻ trên 16 tuổi, những người làm sách ở NXB Kim Đồng 'vỡ' ra nhiều điều về độc giả trẻ hôm nay.