26/02/2011 05:29 GMT+7

"Người quen" gây ức chế

BS VÀNH KHUYÊN

TT - Tôi công tác trong ngành y gần 15 năm, cũng gặp phiền hà vì người quen gửi bệnh nhân. Trong các bệnh viện cả công lẫn tư luôn quy định rõ: không được phân biệt với bệnh nhân, không quà cáp, không gửi gắm. Tuy nhiên, trong guồng máy này, tôi phải cuốn theo nếu không muốn làm người lập dị. Mỗi tuần tôi phải hướng dẫn vài “người quen” đi khám bệnh, bực mình vì đang khám bệnh thì có điện thoại nhờ, mất công từ chối quà cáp... Những phiền toái đó đem lại chút an ủi rất con người rằng như vậy là làm phước cho bá tánh.

Song, “người quen” ảnh hưởng đến việc điều trị, làm chúng tôi mất thì giờ, công việc gián đoạn, đầu óc mất tập trung... Điều khó chịu nhất chính là tác động tâm lý. Khi phải điều trị cho người quen của bạn bè, người thân của các sếp, tâm lý bị ức chế lo lắng bởi các nguyên lý y học có ngoại lệ, các thuốc có phản ứng phụ, chẳng biết trời kêu lúc nào! Khi gặp “người quen”, dù không muốn, chúng tôi luôn bị tập trung quá mức vào các ca đó, nên dễ thiếu tập trung vào ca không quen, thật có lỗi với bệnh nhân. Một bác sĩ cầm dao mổ đã hơn 15 năm tâm sự “mổ ca nào có gửi gắm thì dễ bị tai biến do lo lắng”.

Nhiều người cho rằng vào bệnh viện có quen biết là yên tâm, “chắc cú”, nhưng ta nên hiểu bệnh không chữa được thì có quen cũng thế thôi, bệnh dễ chữa thì không quen cũng khỏi, có bệnh tự khỏi, chỉ cần theo dõi, cho vài viên thuốc bổ. Năm ngoái, một bác sĩ có mẹ bị đái tháo đường nhiễm trùng chân, đã gửi một bác sĩ rất giỏi mổ cho mẹ, mổ xong vẫn bị nhiễm trùng bệnh viện, tốn hàng chục triệu đồng.

Công văn y tế luôn quy định rõ về đối tượng ưu tiên, đó là bệnh cấp cứu, bệnh trở nặng, nguy hiểm tính mạng, người già, trẻ em, phụ nữ mang thai, người tàn tật... Bệnh nhân nên tìm hiểu rõ trước khi có phản ứng thái quá vì bị chen ngang và nghĩ rằng đó là “người quen” của bác sĩ, trong khi có thể lúc đó bác sĩ đang giải quyết các tình huống nặng, khẩn cấp, hoặc thuộc diện ưu tiên, hoàn toàn không quen.

Tâm lý gửi gắm thường do lo lắng. Vả lại, một số sai phạm hành nghề làm bệnh nhân thiếu niềm tin vào bác sĩ. Sự chênh lệch trình độ chuyên môn là một lý do. Việc quản lý điều hành, hướng dẫn vẫn còn một số bất cập, khiến bệnh nhân mệt mỏi chờ đợi, tới lui mất thì giờ. Góp phần vào tệ gửi gắm là thu nhập của nhân viên y tế không đủ trang trải. Mỗi ngày trực 24 giờ, tôi nhận được 45.000 đồng.

Tại các nước, gần như không có “người quen” trong bệnh viện. Để không còn tình trạng trên, nhân viên y tế nên làm hết khả năng, làm đúng chức trách, giải thích bệnh rõ ràng cho thân nhân bệnh nhân để bệnh nhân tin tưởng tuyệt đối vào chuyên môn của bác sĩ.