Phóng to

Đã 74 tuổi nhưng ông Nguyễn Hữu Sam vẫn làm việc hằng ngày - Ảnh: N.T.

Và giờ đây ông đem hết tâm huyết về việc làm tranh dân gian để truyền thụ cho con cháu với niềm mong mỏi chúng sẽ kế cận lớp cha anh để giữ lấy cái “hồn” của làng tranh truyền thống.

Sinh năm 1930 trong một gia đình có truyền thống lâu đời về nghề làm tranh, vẽ tranh nên từ nhỏ ông đã rất yêu nghề tranh này. Trong lúc cả làng Đông Hồ đang “sôi động” chuyển sang làm nghề vàng mã, ông vẫn nguyện “sinh vì tranh, tử vì tranh”. Ông dồn hết tâm trí vào các bức tranh, nhằm giữ gìn, xây dựng và phát triển dòng tranh dân gian Đông Hồ.

Gần 30 năm qua ông là người nghiên cứu, sưu tầm, phục chế các bản khắc, những bức tranh quí, đồng thời vừa trực tiếp vẽ tranh, làm tranh. Những bức tranh của ông vẽ đều phản ánh cuộc sống mới ở làng quê VN đang đổi thay trong phong cách dòng tranh dân gian. Ông còn giới thiệu tranh Đông Hồ của làng tranh cho du khách nước ngoài, rồi tìm kiếm những hợp đồng xuất khẩu tranh nhằm mở ra một hướng mới cho làng tranh trong việc bảo tồn và phát triển dòng tranh này.

Khi hầu hết những người trong làng bỏ nghề làm tranh chuyển sang làm nghề khác, ông Sam vẫn khuyên giải con cháu phải giữ lấy nghề của tổ tiên. Ông đem hết vốn liếng nghệ thuật và sức lực của mình để truyền thụ cho con, cháu trong nhà về những bí quyết vẽ tranh - làm tranh. Với ông những việc làm đó của mình sẽ góp phần gìn giữ vốn tranh Đông Hồ và giúp con cháu sống được với nghề tranh. Đến nay ông vừa sưu tầm, phục chế, vừa sáng tạo những bản khắc mới và đã có trên 600 bản khắc, trong đó có nhiều bản khắc có giá trị.

Bằng những việc làm thiết thực đó, ông Nguyễn Hữu Sam đã được Tổng cục Du lịch VN, Bộ Văn hóa - thông tin tặng nhiều bằng khen cùng nhiều phần thưởng cao quí khác về thành tích gìn giữ và phát triển vốn văn hóa truyền thống. Hiện ông là hội viên Hội Văn nghệ dân gian, hội viên Hiệp hội CLB UNESCO VN, đồng thời là ủy viên Ban chấp hành Mặt trận Tổ quốc tỉnh Bắc Ninh.

*Tranh Đông Hồ ở trường Đại Học Harvard