Không chỉ tường thuật lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh 2-9 vào sáng 2-9, chương trình của Đài phát thanh và truyền hình Hà Nội (gọi tắt Đài Hà Nội) lồng ghép nhiều phóng sự kể chuyện Tết Độc lập đậm chất Hà Nội của 80 năm trước.

Nhiều khán giả xem truyền hình, đặc biệt là một số người Hà Nội chứng kiến giai đoạn đó như gặp lại chính mình một thuở. Họ là những công dân đầu tiên của nước Việt Nam hưởng không khí của ngày Tết Độc lập.

Ngày 2-9 của 80 năm trước

Trong phóng sự của Đài Hà Nội, khán giả có thể hình dung được không khí sáng 2-9-1945: người dân nô nức kéo về vườn hoa Ba Đình, mọi ngả đường dẫn vào nội thành đông nghịt người.

Trong đoạn băng tư liệu phát trong chương trình, bác sĩ Trần Duy Hưng, chủ tịch Ủy ban hành chính TP Hà Nội từ năm 1945 - 1947, cho biết lúc đó Hà Nội có 240.000 người nhưng riêng mít tinh đó trên 30 vạn người vì các tỉnh, ngoại ô kéo về.

"Tôi có trách nhiệm đưa đoàn xe của Chủ tịch Hồ Chí Minh và chính phủ lâm thời đi đến lễ đài. 3h (chiều) bắt đầu lễ thì 1h chúng tôi đã chuẩn bị lên đường thì thấy anh em báo về đường chật cứng, xe không thể nào đi được.

Chỉ có hai cây số thôi mà chúng tôi đi hơn tiếng đồng hồ", ông nói "bởi đồng bào cứ ùa vào để hoan hô Hồ Chủ tịch và muốn biết Hồ Chủ tịch là ai".

Ông Trần Duy Hưng kể lại khoảnh khắc Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa.

"Chúng tôi đều hô 'Việt Nam độc lập, muôn năm. Hồ Chủ tịch muôn năm'. Độc lập hay là chết. Có thể nói không chỉ hô bằng miệng mà bằng trái tim hàng chục vạn người", ông Hưng nhớ lại.

Xúc động khi xem lại lễ diễu binh đầu tiên trên quảng trường Ba Đình

Theo dõi chương trình, khán giả hôm nay cũng hiểu hơn về một trong những ngày đi vào lịch sử đất nước.

Từ chuyện "người chép sử bằng ảnh" Nguyễn Bá Khoản - người chụp ảnh tại buổi lễ đọc Tuyên ngôn độc lập, chuyện bốn ngày thần tốc dựng lễ đài độc lập đến hồi ức của chiến sĩ công an bảo vệ lễ đài.

Khán giả cũng trầm trồ khi xem lại những thước phim quý báu, ghi lại cảnh diễu binh đặc biệt được tổ chức ngày 1-1-1955 tại quảng trường Ba Đình do nhà làm phim Nga Roman Karmen ghi lại. 

Đó là lễ diễu binh đầu tiên của nước Việt Nam độc lập sau 9 năm kháng chiến đầy gian lao nhưng rất đỗi vẻ vang, nhân dân Hà Nội lại được chào đón Chủ tịch Hồ Chí Minh và Trung ương Đảng về lại thủ đô. 

Tham dự lễ là những người lính vừa đi qua chặng đường dài đầy gian khổ với vũ khí hiện đại nhất bấy giờ cũng chỉ là pháo cao xạ. Chính đội quân này đã đánh bại đội quân tinh nhuệ của Pháp tháng 5-1954.

Hai phóng sự Người Hà Nội ăn Tết Độc lập hay Đi giữa rừng cờ Tổ quốc trong mùa thu độc lập gợi nhắc một nét văn hóa đặc trưng rất Hà Nội: Quốc khánh không chỉ là ngày lễ, mà từ lâu đã trở thành Tết Độc lập - ngày đoàn viên, hội ngộ.

Để từ đó trong ký ức người Hà Nội, hình ảnh cả gia đình cùng ra phố, rợp sắc cờ đỏ sao vàng, chính là biểu tượng bất biến của tình yêu nước.

Trong 5 tiếng phát sóng, 80 năm đất nước độc lập - 80 năm thủ đô rực rỡ sao vàng như một hành trình ký ức kết nối các thế hệ.

Từ Ba Đình - nơi Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn độc lập 80 năm trước, nay là thành phố có 25 năm là "thành phố vì hòa bình", dù chân dung nào, cũng là tọa độ độc lập đầy cảm hứng, không ngừng phát triển và đi lên.

Tiếng quốc ca Việt Nam vang lên đầy tự hào giữa lòng Trung Phi ngày Quốc khánh

Lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên bầu trời Bangui, tiếng quốc ca vang lên đầy xúc động và tự hào của các sĩ quan gìn giữ hòa bình Việt Nam, mở đầu lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9 tại phái bộ MINUSCA.