Hẳn là ai ai trong chúng ta cũng có lúc cảm thấy khó chịu, bức bối, khổ sở vì một loại "truyền thống" nào đó. Thế nhưng truyền thống từ đâu mà có? Tôi cho rằng ban đầu nó cũng chỉ là một phong trào hay hay, được nhiều người đua nhau làm theo, rồi truyền xuống dần dần.

Muốn hình thành một truyền thống không dễ, và loại bỏ nó càng khó hơn. Có nhiều chuyện ta rất khó chịu, rất chán ghét, nhưng không thể bỏ chỉ đơn giản vì nó là truyền thống, vì ai cũng làm vậy từ lâu rồi.

Ngày nay, nhiều truyền thống, tục lễ cũ dần được xóa bỏ, nhưng những trào lưu và thói quen mới được tạo ra còn nhiều hơn gấp nhiều lần.

Ngày xưa cúng kiến, đốt vàng mã chỉ có tờ giấy màu, bây giờ sáng chế ra đủ kiểu nhà lầu xe hơi, hình như có cả hình hot girl luôn nữa. Vậy mà cũng nhiều người đốt lắm a.

Ngày xưa chưng mâm ngũ quả, toàn mấy loại cây trái gần gũi, bình thường. Ngày nay người ta không chịu, phải làm cho khác lạ. Đủ thứ loại trái cây lạ được đưa lên bàn thờ: nào là cà độc dược được gọi là “trái dư” - chưng cho có dư, đu đủ xưa rồi, dư mới chịu; rồi trái Phật thủ, dưa thần tài, vân vân và vân vân.

Một số người hiện nay chưng trái dư (cà độc dược) vốn là một loại trái độc, không ăn được. Ảnh trái dư bày bán ở chợ Phạm Văn Hai ngày 6-2  - Ảnh: M.C

Vừa rồi tôi chạy ngang chợ, thấy người ta bày mấy cái chậu vừa vừa, mỗi chậu có một cây dài dài, xanh mướt. Nhìn lướt không rõ cây gì, nhưng có tấm bảng treo trên đó làm tôi té ngửa "Chắc như bắp". Hẳn là chưng cây bắp lấy hên đầu năm à!

Bắp kiểng tết bày bán góc đường Trương Quốc Dung - Nguyễn Văn Trỗi sáng 5-2 - Ảnh: M.C

Những người trẻ chúng ta, hàng ngày đã nhận thấy nhiều điều vô lý hợp lý từ những tục lệ cổ xưa được chuyển hóa thành truyền thống, hãy nhớ là những trào lưu mà chúng ta tạo ra và theo đuổi ngày nay rồi có cái sẽ trở thành "truyền thống" cho thế hệ mai sau.

Một lúc nào đó trong tương lai, con cháu chúng ta thay vì chưng mai, đào, lại chưng cây bắp vào dịp tết. Hẳn là rất xanh.