Ngày 6-11, tại hội nghị tổng kết chương trình Tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp năm 2025, các chuyên gia, nhà quản lý bày tỏ mong muốn, ủng hộ báo Tuổi Trẻ trong việc tiếp tục tổ chức chương trình Tư vấn tuyển sinh - Hướng nghiệp vào năm 2026 với nhiều điểm mới.

Hỗ trợ học sinh làm quen với công nghệ thi, hướng tới đáp ứng yêu cầu thi trên máy tính

Theo dự kiến năm 2026, Tuổi Trẻ sẽ tiếp tục duy trì các chương trình và ngày hội Tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp dành cho học sinh THPT, Ngày hội tự tin vào lớp 10 dành cho học sinh lớp 9 như đã triển khai trong các năm qua.

Chuỗi chương trình, ngày hội nhằm trang bị cho học sinh và phụ huynh thông tin chính xác liên quan tới các quy định về thi, tuyển sinh, lựa chọn hợp lý ngành, trường, tổ hợp.

Bên cạnh đó sẽ tạo không gian tư vấn, đối thoại trực tiếp giữa học sinh, phụ huynh với các trường, chuyên gia, doanh nghiệp để hiểu rõ xu hướng ngành nghề, thị trường việc làm tương lai, tư vấn để giúp học sinh lớp 9 giảm áp lực thi cử khi chuyển cấp.

Năm 2026, dự kiến tại các chương trình, ngày hội cũng hỗ trợ học sinh làm quen với công nghệ thi, hướng tới việc đáp ứng yêu cầu thi trên máy tính, hỗ trợ kỹ năng làm bài trong môi trường số.

Tuổi Trẻ cũng tăng cường truyền thông đa kênh: online, livestream, chatbot, phát hành Cẩm nang tuyển sinh hướng nghiệp để học sinh ở vùng sâu, vùng xa vẫn tiếp cận được thông tin có chất lượng.

Dự kiến các chương trình, ngày hội năm 2026 sẽ triển khai đợt 1 từ tháng 1-2026 đến tháng 3-2026 và đợt 2 vào tháng 7-2026 (sau khi thí sinh có điểm thi tốt nghiệp THPT). Trong đó có thể sẽ mở rộng tổ chức ở một số địa phương mới.

Góp ý cho chương trình, Đại tá Đỗ Thành Tâm, Thư ký ban tuyển sinh quân sự (Bộ Quốc phòng), cho biết đã tham gia chương trình 20 năm qua nên có thể khẳng định không có một chương trình tương tự nào hiệu quả, thành công hơn các chương trình, ngày hội do Báo Tuổi Trẻ tổ chức.

Đại tá Đỗ Thành Tâm cho biết chương trình đã kết nối rất tốt giữa các trường quân đội với thí sinh, nhiều thông tin của trường khối quân đội được cởi mở, lan tỏa hơn, tiếp cận sâu hơn với người học.

"Chúng tôi mong muốn tổ chức chương trình, ngày hội ở tất cả các tỉnh, thành phố" - ông Tâm đề xuất.

Bộ GD-ĐT đang lắng nghe ý kiến về việc có hay không sử dụng phương thức xét tuyển bằng học bạ

Trao đổi tại hội nghị, GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD-ĐT) cho rằng vấn đề tuyển sinh hàng năm tác động rất lớn đến một bộ phận học sinh, phụ huynh và người dân. Vì thế, việc tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp cho học sinh luôn cần thiết.

GS Thảo cho biết bộ đã đẩy nhanh việc công bố kế hoạch tuyển sinh năm 2026 vào đầu tháng 11-2025. Dự kiến, bộ sẽ có thông tin hướng dẫn tuyển sinh năm 2026 vào tháng 1-2026.

Liên quan tới những điều chỉnh trong quy định tuyển sinh năm 2026, GS Thảo chia sẻ: Tới thời điểm này bộ vẫn đang lắng nghe ý kiến trong việc có hay không sử dụng phương thức xét tuyển bằng học bạ, điều chỉnh quy định như thế nào để hợp lý nếu tiếp tục sử dụng phương thức xét tuyển này.

Việc có khống chế số lượng nguyện vọng xét tuyển hay không cũng là vấn đề đang phải tiếp tục lắng nghe. Các ý kiến góp ý hiện đang nghiêng về hướng có khống chế số lượng nguyện vọng để giảm số lượng nguyện vọng đăng ký với mỗi thí sinh.

"Năm 2026 điều chỉnh nếu có cũng sẽ đảm bảo không gây xáo trộn lớn, chủ yếu các điều chỉnh nhằm đảm bảo quyền lợi tốt hơn, thuận lợi hơn cho thí sinh", ông Thảo cho biết.

Nên hướng nghiệp trước tư vấn tuyển sinh

PGS.TS Nguyễn Đào Tùng, Giám đốc Học viện Tài chính, chia sẻ không chỉ học sinh, phụ huynh mà các cơ sở đào tạo cũng được "hưởng lợi" nhiều từ chương trình. Cụ thể là có thêm các kênh để giới thiệu, tư vấn cho người học lựa chọn ngành, trường phù hợp, kéo gần cơ sở đào tạo với người học.

Góp ý về cách làm, PGS Tùng cho rằng nên cân nhắc đặt "hướng nghiệp" trước "tư vấn tuyển sinh", vì cần hướng nghiệp trước, hướng nghiệp sớm, sau đó mới tư vấn việc chọn trường, chọn ngành học. 

Ông Tùng cũng mong muốn các chương trình, ngày hội lưu ý hơn đến việc tiếp cận với học sinh ở vùng khó khăn, thiếu thốn thông tin. Bên cạnh đó cần chạy các tuyến truyền thông định hướng nghề nghiệp tương lai mạnh hơn.

Ths Phùng Quán (Trường Đại học Khoa học tự nhiên - ĐHQG TP.HCM) bày tỏ mong muốn việc tư vấn cần chú ý hơn đến các ngành nghề quan trọng, đang cần nhu cầu nhân lực chất lượng để thí sinh không chỉ đổ xô vào các ngành "hot".

Góp ý trực tiếp vào chương trình năm 2026, thầy Phùng Quán cho rằng kỳ thi tốt nghiệp THPT 2026 dự kiến được tổ chức sớm hơn, các kỳ thi của các trường cũng có thể đẩy sớm hơn nên việc tổ chức chương trình Tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp nên cân nhắc đẩy sớm để học sinh có thời gian để tham dự, cân nhắc, lựa chọn.

Ông Nguyễn Quốc Dũng, Phó trưởng phòng Giáo dục thường xuyên - chuyên nghiệp (Sở GD-ĐT Hà Nội) chia sẻ: Ngay từ khi học sinh vào lớp 10, thời điểm học sinh phải chọn tổ hợp môn lựa chọn, các em được tư vấn hướng nghiệp sớm thì tốt hơn. Tiếp theo đó, việc hướng nghiệp có thể triển khai tiếp với nhiều hình thức cho học sinh ở các khối 10, 11, 12.

Mỗi năm chọn một điểm nhấn

PGS.TS Vũ Duy Hải, Trưởng ban Tuyển sinh - hướng nghiệp (Đại học Bách khoa Hà Nội) góp ý mỗi mùa tư vấn tuyển sinh nên chọn các "điểm nhấn". Ví dụ năm 2025 tập trung vào các thay đổi trong quy định về thi và tuyển sinh.

Năm 2026, có thể nên chọn điểm nhấn là các khu vực cho học sinh trải nghiệm thi thử trên máy tính để các em tiếp cận với hình thức thi sẽ áp dụng trong tương lai.

Thầy Hải cũng cho rằng tại các ngày hội lớn nên sắp xếp khu tư vấn theo nhóm trường để thí sinh, phụ huynh dễ tìm trường mình muốn tìm hiểu và không gây xung đột trong các hoạt động khác nhau của các cơ sở đào tạo.

PGS.TS Đặng Hồng Sơn, Phó hiệu trưởng trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (ĐHQGHN) cũng đề nghị gia tăng hoạt động tư vấn cho học sinh lớp 10, không phải chỉ tổ chức ngày hội riêng như Ngày hội tự tin vào lớp 10 mà kết hợp luôn ở các chương trình, ngày hội Tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp theo cách bố trí khu vực tư vấn riêng cho học sinh lớp 10.

Vượt trăm cây số để được nghe tư vấn tuyển sinh, chọn ngành

Chưa xác định được ngành và trường học, nhiều cô cậu học trò từ các tỉnh đã dậy sớm bắt xe đến ngày hội tư vấn tuyển sinh hướng nghiệp ở Hà Nội để có được định hướng rõ ràng hơn trong kỳ xét tuyển sắp tới.