Phóng to

Bình yên Shwezigon

Các đại lý du lịch và phần lớn nhà nghỉ khách sạn tại các trung tâm du lịch như Yangon, Bagan, Mandalay... đều có thể thu xếp lấy vé máy bay cho du khách khá dễ dàng (tất nhiên trừ khi vào mùa cao điểm). Khi check-in, mỗi một hãng có một loại sticker (giấy dán) với màu sắc và logo riêng biệt, dán lên người hành khách để dễ phân biệt khi đi qua cửa kiểm tra. Hành lý thường được cân, kiểm tra an ninh và có một đội ngũ nhân viên vận chuyển thủ công bằng tay và xe kéo ra khoang máy bay và ngược lại.

Thủ tục đơn giản và nhanh gọn đến mức chúng tôi hỏi nhau: Máy bay “chạy” mấy giờ? Và thật sự hiểu lời nhận xét của một người bạn đã đi Myanmar trước đó: “Không khác gì xe buýt”.

Chặng bay Yangon - Bagan là chặng bay nội địa đắt tiền nhất mà chúng tôi đi, 81$/vé. Sau gần hai giờ bay là là qua những khoảng đất trồng cằn khô mênh mông, lác đác những hàng cây xanh giống như đường biên phân lô đất, chúng tôi cũng hạ cánh xuống sân bay Bagan. Máy bay sẽ dừng khoảng 15 phút để hành khách xuống và đón tiếp những hành khách mới lên bay chặng Bagan - Mandalay.

Cơ trưởng bước ra khỏi buồng lái, cùng người tiếp viên xinh xắn dễ mến. Họ rất vui vẻ khi nhận được lời đề nghị chụp ảnh chung của bốn du khách trẻ tuổi. Những tiếng cười trong trẻo vang lên trong chiếc máy bay chỉ có 11 hàng ghế và 44 chỗ ngồi!

Phóng to

Những góc nhìn Ananda

Tất cả du khách nước ngoài đều sẽ trả phí tham quan Bagan 10 USD/người ngay tại sân bay. Taxi về trung tâm Bagan được ghi rõ ràng trên bảng thông báo ngoài sân, 5 USD/xe. Có ba địa điểm để bạn có thể lựa chọn: Bagan cũ, Bagan mới và khu Nyaung U - khu vực thường được dân du lịch bụi lựa chọn bởi những tiện ích mà nó đem lại, một trong những cửa ngõ thuận lợi nhất để tới với Bagan - xứ sở của những ngôi đền, với một hệ thống nhà nghỉ, quán ăn, quán bar khá phát triển, đáp ứng được yêu cầu về chất lượng và chi phí của nhiều du khách.

Phóng to

Những góc nhìn Ananda

Các nhà nghỉ tại Nyaung U có chi phí khá rẻ, khoảng 4-5 USD/khách đã bao gồm bữa sáng. Chủ nhà thường rất thân thiện và họ sẵn sàng cung cấp cũng như tìm kiếm các dịch vụ về đi lại, thuê xe, mua vé xe buýt, máy bay cho khách trọ cũng như trò chuyện và phân tích về lịch trình.

Ở Bagan vẫn thường không có điện vào ban ngày và cúp điện vào ban tối trong một vài giờ mà không có kế hoạch trước, do đó các gia đình ở đây đều có sẵn một máy phát điện để chữa cháy. Họ cũng không hề ngại nếu phải đun nước nóng khi khách trọ yêu cầu giúp trong lúc mất điện. Chính điều đó đã khiến chúng tôi cảm thấy thoải mái và thân thiện y như ở trong nhà của mình vậy, giống như lời chào của chủ nhà đã dành cho cả nhóm khi đến Nyaung U.

Phóng to

Bagan - những đền đài thành quách

Nyaung U cách khu Bagan cổ thần thánh chừng 5km, bên bờ sông Ayeyarwady. Khách du lịch có nhiều lựa chọn về phương tiện để đi lại tham quan và khám phá xứ sở của những ngôi đền này như ôtô, xe đạp và xe ngựa. Nếu có nhiều thời gian thì xe đạp là một lựa chọn thú vị với chi phí khoảng 1.000 Kyat/ngày, và bạn sẽ có dịp tự mình đạp xe đi xuyên qua những ngôi đền vĩ đại, những cụm tháp dày đặc hay rải rác nằm giữa những cánh đồng cát bụi, lúp xúp những lùm cây.

Nếu chỉ có 2-3 ngày ở Bagan thì xe ngựa sẽ là phương tiện phù hợp nhất vì nó vừa mang lại cho du khách những trải nghiệm khó quên khi đi lang thang qua những khu đền đài thành quách trong tiếng vó ngựa lọc cọc, lại không quá mệt bởi cảm giác đi và đi, đi mãi đi mãi vẫn thấy mênh mông đền đài, vẫn thấy cần phải đi nữa, nếu không sẽ bỏ sót mất một nơi nào đó đẹp như trong cổ tích, một nơi nào đã được giới thiệu trong sách hay qua lời kể của bạn bè!

Một chiếc xe ngựa chở được bốn khách, chi phí trung bình 10 USD/ngày, nếu bạn đi xa hơn, dậy sớm hơn để săn bình minh, về muộn hơn để ngắm hoàng hôn thì sẽ phải trả thêm chút ít, nhưng rất xứng đáng với sự thân thiện và nhiệt tình của những người đánh ngựa mặc váy longyi.

Phóng to

Đền Dhammayangyi

Thành cổ Bagan ghi dấu trên bản đồ di sản văn hóa khổng lồ của nhân loại bằng một hệ thống đền đài thành quách chùa chiền bên bờ đông sông Ayeyarwady. Hơn 4.400 ngôi đền đã được xây dựng trong hơn 230 năm trị vì của vương quốc Bagan từ giữa thế kỷ 11 đến cuối thế kỷ 13, trải qua bao biến động của tự nhiên và lịch sử, động đất hay chiến tranh, Bagan vẫn đứng đó, sừng sững như một lời thách thức với đất trời và con người.

Không ai biết Bagan to lớn như thế nào, đã từng có bao nhiêu ngôi đền được xây dựng, mất đi và bao nhiêu cái cũ đã được thay thế bằng cái mới hơn. Theo một tài liệu ghi chép lại thì vào khoảng thế kỷ 13, người ta đếm được có 4.446 ngôi đền cả thảy. Đến năm 1901 thì người ta chỉ còn tìm thấy 2.157 ngôi đền và sau trận động đất năm 1978 chỉ còn 2.230 ngôi đền.

Phóng to

Xe bò đôi cuốn tung bụi đường

Ngày nay, bên cạnh những ngôi đền khổng lồ, vĩ đại với giá trị lịch sử lớn lao, kiến trúc kỳ vĩ và độc đáo, người Myanmar vẫn đang tiếp tục xây thêm những ngôi đền mới, góp thêm vào cho xứ sở của đền đài những “cư dân” mới. Dù đã xem nhiều bức ảnh về Bagan, chúng tôi vẫn bị choáng ngợp khi người đánh xe ngựa đưa vào một ngôi đền ở ngay đầu con đường đi vào khu Bagan cổ kính.

Từ trên cao, những mái đền chùa nhấp nhô lấp lánh trải dài vươn mãi ra phía bờ sông, có cái kiêu hãnh hiên ngang, có cái nhỏ bé đứng bên nhau tạo thành những cụm đền đài dày đặc, những con đường mòn để xe ngựa chạy ngang vạch những vệt mơ màng trên cánh đồng bạc với những đám cây bụi mọc rải rác.

Nắng rực lên như thủy tinh khiến màu gạch đỏ của những ngôi đền trở nên bí ẩn và huyễn hoặc, khiến những đỉnh tháp dát vàng càng trở nên uy nghi và tráng lệ. Thật là một bức tranh tuyệt đẹp, một khung cảnh khiến cho Bagan xứng đáng được xướng tên bên cạnh những tuyệt tác của nhân loại như đền đá Angkor - Campuchia hay cung điện Potala của Tây Tạng.

Phóng to

Lối xưa xe ngựa hồn thu thảo

Shwezigon là ngôi chùa linh thiêng nhất ở Bagan, được người dân sùng bái vì lưu giữ xá lợi Phật. Với kiến trúc đặc trưng, một nguyên mẫu tương tự như Shwedagon ở Yangon với một ngọn tháp trung tâm cao lớn được sơn son thếp vàng lộng lẫy, xung quanh là các tháp nhỏ hơn và vây quanh bên ngoài khoảng sân rộng hình vuông là các hạng mục thờ tự lợp mái tôn nhiều tầng cầu kỳ.

Không khí ở Shwezigon rất dễ chịu, mát lành, từng đàn chim chốc chốc lại cất cánh bay qua bay lại trên các mái chùa. Nắng lên rất ngọt, khi những cô gái bán hàng tranh thủ vắng khách đang ngồi mài bột tanaka để xoa lên má, một cách điểm trang và cũng là một biện pháp để chống nắng nóng của người dân xứ này.

Phóng to

Mài bột Tanaka

Đền Htilomimlo nằm cách đường Bagan – Nyaung U không xa, cách khu Bagan cổ kính chừng 1,5km, được xây dựng năm 1211 dưới thời vua Nadaungmya. Htilomimlo là một trong những ngôi đền lớn nhất ở Bagan được xây bằng gạch đỏ và cao chừng 46m. Xung quanh ngôi đền là một cụm đền tháp “con”, cũ có, mới có, và là một trong những địa điểm được nhiều khách du lịch tìm đến để ngắm và chụp ảnh hoàng hôn mỗi buổi chiều.

Phóng to

Gương mặt Myanmar

Sau khi dừng ăn trưa ở một nhà hàng nằm cạnh chợ Ananda mà theo người đánh xe ngựa, chợ chỉ hội họp một năm một lần trong vòng một tháng ở đây. Khuất phía sau những gian hàng lưu niệm và các sản phẩm truyền thống của xứ này là ngôi đền Ananda với kiến trúc hình thập tự với một tòa tháp trung tâm vươn lên trời kiêu hãnh, có dáng dấp của những ngôi đền ở Hi Lạp, bốn phía là những hành lang dài và ô cửa đón ánh sáng, có bốn bức tượng Phật lớn vô cùng đẹp và kỳ diệu đứng ở bốn lối đi chính với những tư thế thiền khác nhau, những bức tường được họa bằng gạch men bóng pha màu tạo thành những bức tranh tường ấn tượng, hay những con thú ưỡn ngực dũng mãnh viền quanh các mái nhà…

Thật sự là một hình ảnh đầy vàng son của quá khứ những năm 1105, khi ngôi đền được xây dựng dưới thời vua Kyanzittha.

Nằm cách đền Ananda chừng 500m về phía tây nam là đền Thatbyinyu - ngôi đền cao nhất ở Bagan (khoảng 61-66m) được xây dựng năm 1144 dưới thời vua Alaungsithu. Đền nằm bên trong bức tường thành cổ đã sụp đổ gần hết, ngay cạnh đền Shwegugyi, nơi bạn còn được phép leo lên cao để nhìn ngắm Bagan lấp lánh dưới ánh mặt trời, đẹp lung linh như trong một câu chuyện cổ. Xa xa là đền Dhammayangyi với kiểu khối hình kim tự tháp - ngôi đền lớn nhất và có những bức tường gạch đầy đặn nhất ở Bagan.

Phóng to

Hoàng hôn ở Bagan

Với hệ thống đền đài, thành quách dày đặc ở xứ sở Bagan, thường du khách phải dành ra ít nhất hai ngày trong lịch trình để có đủ thời gian khám phá và trải nghiệm. Ngày thứ nhất là hành trình dạo quanh khu trung tâm và Bagan cổ. Ngày thứ hai thì tới những khu đền đài ở xa hơn, dành thời gian thăm thú các ngôi làng của người bản địa như Minnathu, Hpyauk Seik Pin hay làng Leya và Taungbi nằm gần khu bờ sông.

Và hai trong những hoạt động thú vị nhất mà du khách bụi không thể bỏ qua khi tới Bagan, đó là đi săn bình minh và hoàng hôn trên xứ sở của những ngôi đền. Đó thật sự là những trải nghiệm ấn tượng khó quên trong đời. Bạn hãy thử một lần xem!

Còn tiếp phần 4: Mandalay - những hào quang thành cổ