Vui xuân - tác phẩm ảnh dự thi ảnh Hạnh phúc mùa xuân - Tác giả: Nguyen Vu Vuong

Bởi Văn Cao đã viết Mùa xuân đầu tiên từ năm hòa bình đầu tiên, nhưng bài hát chưa được phổ biến. Mãi chín năm sau, khoảng năm 1984 tôi mới lần đầu được nghe Mùa xuân đầu tiên hát tại nhà Văn Cao.

Như có một luồng điện chạy suốt châu thân tôi khi nghe bài hát ấy, dù ca sĩ là ai thì tôi không biết và cũng chưa kịp tìm hiểu.

Ngay lúc đó, tôi đã nói: đó là bản “thánh ca” của ngày thống nhất. Đây là bài hát viết cho cả dân tộc Việt Nam, và là một trong những tác phẩm hồn nhiên nhất của Văn Cao.

Tôi đã sống ở Sài Gòn suốt tháng 5-1975, và tôi cảm nhận rằng bài hát của Văn Cao đã ánh xạ được tất cả hình ảnh “găm” nhất vào tâm hồn tôi trong khoảng thời gian ngắn ngủi ấy.

Văn Cao là một nhạc sĩ thiên tài, nhưng thiên tài cũng không bằng khi ta gọi ông là “nhạc sĩ của nhân dân”. Đó là người nghệ sĩ nghe được những tiếng lòng thầm lặng, những biểu hiện vi tế nhất trong tâm hồn nhân dân. Trong những ngày hòa bình đầu tiên.

Trong ngày thống nhất. “Rồi dặt dìu mùa xuân theo én về...”, chỉ một câu mở đầu ấy thôi, cả một mùa xuân thanh bình của đất nước đã trào lên, trong trẻo và ấm áp đến kỳ lạ.

Khi người nghệ sĩ tình nguyện đi với nhân dân, hòa chung số phận mình với số phận nhân dân, và nhất là khi người ấy là một tài năng lớn thì Mùa xuân đầu tiên ra đời như một điều không thể khác.

Chỉ tiếc là rất lâu sau đó ca khúc này mới được chính thức phổ biến.

Và nhanh hơn rất nhiều, chỉ 10 năm trở lại đây Mùa xuân đầu tiên đã trở thành bài hát yêu thương của hàng triệu người Việt.

“Yêu thương” chứ không chỉ “yêu thích”. Nghe bài hát của Văn Cao, nhất là ở đoạn lời ca: “Từ đây người biết thương người/Từ đây người biết yêu người/” thì hàng vạn người Việt bình thường như tôi đã rơi nước mắt.

Âm nhạc và lời ca từ bài hát đã chắt lọc và khởi phát những vầng sáng trên gương mặt biết bao người Việt yêu hòa bình, yêu đất nước và khát khao được sống trên một dải non sông Việt Nam đoàn tụ.

Những khát khao lớn nhất, dai dẳng nhất, đau đớn nhất của dân tộc chúng ta đã được thể hiện quá rõ ràng trong bài hát ấy.

Và niềm tin, tin vào sự trường tồn của Việt Nam cũng hằn in trên từng dòng nhạc, từng đoạn lời của bài hát ấy.

Hãy nghe Mùa xuân đầu tiên và sẽ hiểu dân tộc Việt Nam muốn gì, quyết liệt và đau đớn với những gì: “Người mẹ nhìn đàn con nay đã về - mùa xuân mơ ước ấy đang đến đầu tiên - nước mắt trên vai anh, giọt rơi ấm đôi vai anh - niềm vui phút giây như đang long lanh...”.