Năm nay đợt nắng nóng ở miền Nam đến sớm và dự kiến kéo dài đến hết tháng 4 với nhiệt độ cao nhất trong ngày dao động 34-35^OC, từ 7g-18g. Với thời tiết bất lợi như trên, về khía cạnh dinh dưỡng người dân cần lưu ý một số vấn đề sau:

Phóng to

Mùa nắng nóng nhớ cung cấp đủ nước cho cơ thể - Ảnh: Gia Tiến

Uống ít nhất 1,5 lít nước

Cơ thể chúng ta không có kho dự trữ nước, do đó lượng nước mất đi trong vòng 24 giờ phải được bù đắp đầy đủ để duy trì sức khỏe và các hoạt động. Trong điều kiện bình thường mỗi người cần lượng nước uống khoảng sáu ly (1,5 lít), lượng này chưa bao gồm nước trong thức ăn mà chỉ đơn thuần là nước uống.

Bảo quản thực phẩm đúng cách Thời tiết nắng nóng là điều kiện lý tưởng làm thực phẩm đã chế biến để ngoài nhiệt độ bình thường dễ bị ôi thiu, nhiễm khuẩn. Do đó hãy nấu thức ăn ngay trước khi dùng, nếu nấu trước hoặc có thức ăn thừa phải bảo quản bằng tủ lạnh, tránh để ngoài nhiệt độ tự nhiên quá hai giờ sẽ tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, gây ngộ độc thực phẩm (nôn ói, đau bụng và tiêu chảy).

Trong điều kiện làm việc ra nhiều mồ hôi, nhu cầu này cần tăng thêm cho đến khi không còn cảm giác khát. Khi thiếu nước cơ thể sẽ lên tiếng bằng cảm giác khát (trọng lượng cơ thể sẽ giảm khoảng 1%); thiếu nước nhiều hơn (mất 2% trọng lượng cơ thể) sẽ có cảm giác khát khô cổ, khó chịu và ăn uống không thấy ngon miệng; khi lượng nước mất 3% trọng lượng cơ thể sẽ dẫn đến giảm thể tích máu và giảm khả năng hoạt động thể lực.

Đối với một số đối tượng như trẻ nhỏ, vận động viên luyện tập nặng, người bệnh nặng và người cao tuổi cần phải được chủ động bổ sung nước mà không chỉ dựa vào cảm giác khát đơn thuần.

Nên uống nước đun sôi để nguội, nước tinh khiết, nước khoáng, nước trà là tốt nhất. Tránh uống các loại nước có gas, có đường sẽ làm tăng cân, mất vitamin trong cơ thể (do các thức uống này chứa năng lượng rỗng).

Lưu ý chọn lựa đá tinh khiết hợp vệ sinh khi uống các loại sinh tố, nước ép, tránh bị ngộ độc do đá làm từ nước bẩn chưa xử lý.

Ngoài ra, để cung cấp đủ nước nên xây dựng thực đơn hằng ngày với các món có nhiều nước trong mùa này, ví dụ mỗi bữa đều có món canh, tráng miệng bằng trái cây hay sinh tố nhiều nước.

Uống nhiều lần

Với người bệnh tăng huyết áp, nếu có tập luyện thể lực gây mất nước nhiều qua mồ hôi, cần cung cấp đủ natri vì có thể dẫn đến kiệt sức hay hôn mê do mất nhiều natri qua mồ hôi.

Tương tự, ở đối tượng bị đái tháo đường chưa kiểm soát tốt đường huyết thường có cảm giác khát nhiều, người bệnh có thể uống nước thoải mái để giải tỏa cảm giác khát, đặc biệt trong mùa nóng mất nhiều nước này. Do quan niệm sai lầm, một số bệnh nhân đái tháo đường thường nhịn khát, hạn chế uống nước vì sợ mất đường qua nước tiểu. Điều này đặc biệt nguy hiểm, vì nếu mất nhiều nước ở bệnh nhân có đường huyết không ổn định sẽ dễ dẫn đến các loại hôn mê nguy hiểm do tăng đường huyết hay tăng áp lực thẩm thấu.

Với trẻ em hiếu động thường chạy giỡn, dễ mất nhiều mồ hôi trong mùa nắng nóng, uống nhiều nước làm trẻ đầy bụng, biếng ăn. Do đó nhà trường và gia đình cần chú ý cung cấp đủ nước cho trẻ, nhắc nhở trẻ uống đủ nước trong mùa nắng nóng. Nước cung cấp cho trẻ nhỏ nên chia nhỏ ra trong ngày, trước bữa ăn khoảng 90 phút, tránh uống quá nhiều nước cùng lúc sẽ làm trẻ đầy bụng.

Cần loại bỏ quan niệm sai lầm là hạn chế nước uống cho vận động viên hay người tập luyện thể thao trong lúc luyện tập. Ngược lại nên khuyến khích vận động viên tập luyện nặng uống đủ nước trước, trong và sau khi luyện tập thi đấu, thậm chí uống hơn nhu cầu vì lượng nước mất thường nhiều hơn cảm giác khát ở đối tượng này, nếu thiếu nước sẽ làm vận động viên mệt mỏi và giảm thành tích. Tuy nhiên, cần lưu ý tránh uống nước nhiều một lần có thể gây buồn nôn hay nôn mà cần chia nhỏ lượng nước ra nhiều đợt.